PRAWA, OBOWIĄZKI I ZALECENIA DLA PACJENTA ONKOLOGICZNEGO
Każdego roku 12 tysięcy osób w Polsce dowiaduje się, że zachorowało na nowotwór złośliwy. Około 500 tysięcy osób w Polsce miało bezpośrednią styczność z problemem nowotworu, a co najmniej cztery razy tyle osób [rodziny i przyjaciele] dotknął ten problem pośrednio.
Według aktualnych danych, co 4 mieszkaniec Polski zachoruje na nowotwór złośliwy. Jest to ogólnie problem 10 milionów osób żyjących obecnie w Polsce. Problem ten w USA i niektórych innych krajach jest jeszcze większy, ponieważ np. co trzeci Amerykanin zachoruje na nowotwór złośliwy.
KTO JEST PACJENTEM ONKOLOGICZNYM?
Jest to osoba, która jest „odbiorcą" usług opieki zdrowotnej ukierunkowanych na zwalczanie nowotworów.
Pacjentem onkologicznym są więc osoby obecnie chore na nowotwór złośliwy, osoby, u których w przeszłości rozpoznano nowotwór złośliwy i zostały wyleczone oraz osoby zdrowe, u których stosuje się metody mające na celu zwalczanie nowotworów [np. Badania wykrywcze czy diagnostyczne].
PRAWA, OBOWIĄZKI I ZALECENIA
1 . Wymagania w zakresie wczesnego wykrywania, rozpoznania i leczenia. Dla poprawy zdrowotności, spodziewanej długości życia, zmniejszenia niepewności i cierpienia pcjentów, a także dla zapobiegania marnowaniu środków, należy propagować wymagania w zakresie wczesnego wykrywania, diagnozy i leczenia. Każdy pacjent onkologiczny, niezależnie od wieku, płci, statusu społecznego czy miejsca zamieszkania ma prawo do możliwie wczesnego wykrywania, diagnozy i leczenia.
2. Jakość opieki.
Jakość opieki musi wynikać z kompleksowego podejścia do zaspokojenia potrzeb pacjentów i ich rodzin. Jakość opieki należy promować w celu poprawy jakości życia pacjentów i ich rodzin, a także w celu lepszego wykorzystania dostępnych środków.
3. Stosunki pomiędzy pacjentem a pracownikami służby zdrowia.
Stosunki te muszą opierać się na wzajemnym poszanowaniu i zaufaniu. Stosunki te winny być określone w kategoriach praw związanych z zadaniami i obowiązkami.
4. Dostęp do informacji
Należy promować dostęp pacjenta i jego rodziny do informacji w celu zapewnienia maksymalnego doinformowania, zmniejszenia napięcia, stresu i dla lepszego radzenia sobie z problemem. Informacja może pochodzić od przedstawicieli służby zdrowia, innych źródeł zewnętrznych (internet, gazety, telewizja itp.), a także od organizacji na rzecz zwalczania raka.
5. Wsparcie psychologiczne pacjenta i jego rodziny.
Wsparcie psychologiczne ma zasadnicze znaczenie dla zaspokajania całego zakresu potrzeb emocjonalnych w czasie przyzwyczajania się pacjenta i jego rodziny do postawionej diagnozy, leczenia i etapów następujących po leczeniu. Istotne jest także wsparcie uczuciowe.
ó. Wsparcie socjalne i finansowe.
Należy promować wsparcie socjalne i finansowe celem uniknięcia dodatkowego obciążenia finansowego i socjalnego dla pacjenta i rodziny. Istotne są też potrzeby osób sprawujących opiekę nad chorymi.
7. Rehabilitacja.
Pacjent musi mieć dostęp do rehabilitacji zarówno podczas, jak i po zakończeniu leczenia.
Rehabilitacja przywraca zdrowie, dobry stan emocjonalny i lepszą jakość życia. W rehabilitacji niezbędne jest podejście kompleksowe ( fizyczne, socjalne, zawodowe, psychologiczne i duchowe ) oraz wielodyscyplinowe.
8. 0pieka paliatywna.
Należy promować leczenie i opiekę paliatywna, a także ułatwiać dostęp do nich dla zminimalizowania problemów i poprawy wsparcia pacjentów i ich rodzin w końcowym etapie życia.
9. Rzecznictwo.
Rzecznictwo ma uczynić pacjenta partnerem i aktywnym uczestnikiem wobec świadczących opiekę zdrowotną i socjalną. Pomaga ono zapewnić optymalne leczenie i jego wynik. Rzecznictwo musi też uznać rolę pacjenta w planowaniu i przygotowywaniu usług.
Prawa pacjenta wynikają z różnych aktów prawnych wydanych w Polsce, jak również z międzynarodowych dokumentów prawnych, takich jak: Deklaracja Praw Człowieka, Międzynarodowa Konwencja Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych, Karta Walki z Rakiem i in.
W przypadku nieprzestrzegania praw pacjenta można interweniować w Biurze Praw Pacjenta:
Warszawa, ul. Długa 38/40 tel. 0-22 635-75-78 (bezpłatna infolinia: 0 800190-590).
Polski Komitet Zwalczania Raka