Przy kozicowym piwie... o Miłoszu
Literaci profesorowie Ryszard Matuszewski i Aleksander Fiut a także poeci Ryszard Krynicki, Krzysztof Karasek i Erwin Kruk w nowgrodzkim Skansenie rozmawiali o poezji, życiu i roli jaką w Polsce pierwszej Solidarności odgrywał Czesław Miłosz. Przypomnienie burzliwej i ważnej dyskusji literatów z Czesławem Miłoszem jaka obyła się w czerwcu 1981 roku w Skansenie w Nowogrodzie rozpoczęło wspominanie i świętowanie 25. rocznicy wizyty noblisty w Łomży.
Wśród epizodów, które szczególnie utkwiły w pamięci uczestnikom nowogrodzkiego spotkania z Miłoszem była jego reakcja na rozpowszechnianą wówczas niezwykle często informację, że w czasie okupacji posiadał litewski paszport.
- Miłosz wyjaśniał jak w ścisłym porozumieniu z kierownictwem organizacji podziemnej Wolność, Równość, Niepodległość skorzystał jako urodzony na terenie Litwy kowieńskiej z możliwości zaopatrzenia się w dokument, lipny zresztą, ułatwiający mu poruszanie się także poza terenem Generalnej Guberni.(...) Nie był to paszport, ale lipny dokument. Miłosz nigdy nie posługiwał się nim dla udowodnienia że nie jest Polakiem – podkreślał Ryszard Matuszewski starając się wiernie przekazać atmosferę tamtego spotkania. - Miłosz powiedział wówczas, że obecna przy stole Irena Zagórska opowiadała wówczas ludziom o jego litewskim paszporcie i, że chciałby raz na zawsze tę sprawę wyjaśnić...
Dodajmy, że sprawa litewskiego „paszportu” Miłosza podczas II wojny światowej była wówczas – i przez kolejne lata do 1989 roku - jednym z głównych zarzutów stawianych przez władze PRL i podległe im media nobliście.
Spotkanie w Nowogrodzie rozpoczęło zorganizowany przez Milosz Institute. Library & Archives i Barbarę Kulkę – żonę poety Jana Kulki, który w 1981 roku zaprosił świeżo upieczonego noblistę - trzydniowy cykl spotkań poświęconych wizycie Czesława Miłosza w Łomży.
zobacz program obchodów 25-lecia wizyty MIłosza w Łomży