Zmarł Profesor Samsonowicz, Honorowy Obywatel Łomży
- Bez różnicy poglądów nie ma postępu – stwierdził wybitny historyk prof. Henryk Samsonowicz z Uniwersytetu Warszawskiego po przyjęciu Nagrody i Medalu Zygmunta Glogera w Auli im. Hanki Bielickiej w Łomży. - Bez prezentacji różnych poglądów, do czego obecnie powołane są media, nie ma rozwoju społecznego.... W roku 2007 Profesor z Warszawy, który w 1976 r. został Honorowym Obywatelem Łomży, dostał nagrodę I stopnia „za ogromny wkład w rozwój polskiej mediewistyki, upowszechnianie wiedzy historycznej oraz bezinteresowne wspieranie inicjatyw społecznych, także w regionalnej Polsce”. Były minister edukacji i rektor Uniwersytetu Warszawskiego zmarł 28. maja.
Z Wydziałem Historii UW wiąże się 70-letnia droga zawodowa Profesora Henryka Samsonowicza (1930-2021). Twórca ok. 800 prac naukowych słynie jako autor "Historii Polski do roku 1795", 20 książek i podręczników akademickich. Pasjonująca lektura "Złota jesień polskiego średniowiecza" z 1971 r., pozwala poznać wielobarwny obraz Polski między 1370 r. (koniec dynastii Piastów) a 1569 r. (unia polsko-litewska). Studia zaczął w 1947 r. u historyków, jak: Marian Małowist, Aleksander Gieysztor, Stanisław Herbst, Tadeusz Manteuffel, Witold Kula. Wśród tematów lubił dzieje miast i mieszczaństwa, Hanza, Zakon Krzyżacki. Środowisko naukowe powierzało Profesorowi rozliczne funkcje. Kierował Polskim Towarzystwem Historycznym i Wydziałem Nauk Społecznych Polskiej Akademii Nauk. Należał do Polskiej Akademii Umiejętności i np.: Académie des Belles Lettres z Paryża, Academia Europaea z Londynu, Hansischer Geschichtsverein z Lubeki. Laureat 10 tytułów doktora honoris causa obradował przy Okrągłym Stole i był w nowej demokracji po wyborach 1989 pierwszym ministrem edukacji narodowej rządu premiera Tadeusza Mazowieckiego (1927-2013).
Jak Profesor z Warszawy zasłużył się w Łomży
Wniosek o nadanie Profesorowi Samsonowiczowi tytułu Honorowego Obywatela Łomży złożyło w 1976 r. Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe imienia Wagów. Z uzasadnienia poznajemy elementy osobowości i temperamentu społecznego Profesora, który wtedy był dyrektorem Instytutu Historii UW, a 4 lata później uzyskał stopień profesora zwyczajnego. Profesor Samsonowicz, "poza własną pracą naukową i dydaktyczną, wiele czasu poświęca pracy terenowej, pracy społecznej. Wyjeżdża z odczytami do odległych zakątków kraju". Często bywał w Łomży, przybliżał dzieje nauczycielom, ludziom kultury, młodzieży. Towarzystwo w ten sposób chciało honorować współpracownika ŁTN i członka Wydawniczego Komitetu Redakcyjnego, opiekującego się od 1973 r. Oddziałem Polskiego Towarzystwa Historycznego w Łomży. Profesor Samsonowicz to laureat Nagrody Glogera z 2007 r. i działał potem w kapitule, przyznającej laur Stowarzyszenia Prasoznawczego Stopka w Łomży. Był redaktorem i współautorem tomów Serii Glogerowskiej. Otrzymał w 2010 r. Order Orła Białego.
Mentor przy organizacji Muzeum Szkoły
Pod patronatem Profesora Samsonowicza i z jego wstępem ukazała się na 380-lecie monografia zbiorowa I LO w Łomży i placówek je poprzedzających - jedna z 10 najstarszych w Polsce Szkoła odznaczona jest medalem okolicznościowym Komisji Edukacji Narodowej. Wznowienie publikacji przygotowano na 400-lecie w 2014 r. z listą absolwentów LO im. Tadeusza Kościuszki. - Profesor Samsonowicz był mentorem przy organizacji Muzeum Szkoły przez polonistkę Anielę Malanowską w latach 70 - wspomina wicedyrektor Jolanta Szabuńko. Rada Pedagogiczna I LO współpracowała z Profesorem także jako ministrem edukacji narodowej, przesyłając propozycje do reformy oświaty.
Profesor był skromny, nie szukał zaszczytów
Gdy studiowałem na Polonistyce w UW w latach 80., legenda Profesora Samsonowicza rosła z roku na rok, zwłaszcza kiedy oddał legitymację partyjną PZPR w akcie niezgody na wprowadzenie stanu wojennego 13. grudnia 1981. Seminarium magisterskie i wykłady były oblegane przez studentów. - Profesor umiał naturalnie połączyć rzetelność wiedzy z klarowną polszczyzną i poczuciem humoru. Ilekroć spotykaliśmy się z Profesorem w Łomży, z radością wspominaliśmy lata 80. i 90. w stolicy. Nasz znajomy Marek Urban wspomina, że studentki kochały się w Profesorze - tak był elegancki i dżentelmeński. Był skromny, nie szukał zaszczytów, które Go spotykały, bo darzono Go zaufaniem.
Mirosław R. Derewońko
„W co wierzymy?” pytają i odpowiadają naukowcy
W Warszawie o Łomży można powiedzieć więcej... i dla Łomży można więcej zrobić
„Glogery” rozdane
Wielka księga narwiańska – już wkrótce
Profesor Janusz Tazbir nie żyje.
Nagrody i Medale Zygmunta Glogera
