Po wyroku WSA: Czy mieszkańcom będzie przysługiwał zwrot nadpłaconych kwot wraz z odsetkami? - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

Wczoraj poinformowaliśmy, że po skardze mieszkanki Łomży Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku stwierdził nieważność podjętej w sierpniu przez Radę Miejska Łomży uchwały w przedmiocie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty. Wyrok zapadł 18 grudnia ubiegłego roku. Poza nieważnością uchwały sąd zasądza od Rady Miejskiej Łomży wypłatę na rzecz skarżącej kwoty 780 złotych jako zwrot kosztów postępowania sądowego. Orzeczenie nie jest prawomocne. 

Okazuje się, że publikacja o tym wyroku była wielkim zaskoczeniem także dla radnych miasta, którzy nic nie wiedzieli o sprawie. Dziś – nawiązując do naszego artykułu (zobacz: Znowu bubel. Sąd stwierdził nieważność uchwały śmieciowej Łomży) – serie pytań prezydentowi Łomży Mariuszowi Chrzanowskiemu przedstawił radny Dariusz Domasiewicz. W interpelacjach pyta nawet o to, czy prezydent potwierdza, przedstawione przez nas informacje, że miasto przegrało w sprawę w sądzie. 
Skoro nawet rady miejski nie dowierza, poniżej prezentujemy treść wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 18 grudnia 2019 r. w sprawie ze skargi K. Z. na uchwałę Rady Miejskiej Łomży z dnia 14 sierpnia 2019 r. nr 123/XIII/19 w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty

SENTENCJA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jacek Pruszyński, Sędziowie sędzia WSA Paweł Janusz Lewkowicz (spr.),, sędzia WSA Andrzej Melezini, Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 18 grudnia 2019 r. sprawy ze skargi K. Z. na uchwałę Rady Miejskiej Ł. z dnia [...] sierpnia 2019 r. nr [...] w przedmiocie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały, 2. zasądza od Rady Miejskiej Ł. na rzecz skarżącej K. Z. kwotę 780 (siedemset osiemdziesiąt) zwrot kosztów postępowania sądowego.  

UZASADNIENIE
Na sesji nadzwyczajnej w dniu 14 sierpnia 2019 r. Rada Miejska Łomży podjęła uchwałę Nr 123/XIII/19 w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty. Pismem z dnia 11 września 2019 r. Skarżąca, reprezentowana przez radcę prawnego A. D. zaskarżyła przedmiotową uchwałę zarzucając zaskarżonej uchwale mające wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.; § 131 ust. 1 w związku z § 143 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 roku w sprawie zasad techniki prawodawczej (tekst jednolity: Dz. U z 2016 r. poz. 283 ze zmianami, dalej zwanego: „rozporządzeniem”), poprzez nie zawarcie w zaskarżonej uchwale uzasadnienia, art. 6k. ust.2 ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz. U . z 2018 r., poz. 1454 ze zmianami, dalej zwanej: „ustawą”), poprzez nie uwzględnienie kryteriów określania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, wskazanych w art. 6k ust. 2 ustawy lub co najmniej poprzez brak wykazania uwzględnienia tych kryteriów z uwagi na brak uzasadnienia zaskarżonej uchwały, § 6, § 145 ust. 1-2 Rozporządzenia, poprzez redakcję § 1 ust. 2-4 skarżonej uchwały w sposób niezrozumiały dla adresatów. Mając powyższe na uwadze Skarżąca wniosła: na zasadzie art. 147 § 1 p.p.s.a. - o stwierdzenie nieważności skarżonej uchwały w całości, na zasadzie art. 61 § 2 pkt. 3 i art. 61 § 3 p.p.s.a. o wstrzymanie wykonania skarżonej uchwały, na zasadzie art. 200 p.p.s.a. o zasądzenie od organu na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:
Skarga jest uzasadniona.

Na wstępie wyjaśnić należy, iż zgodnie z przepisem art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2107, ze zm.) oraz art. 3 § 1 p.p.s.a sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, stosując środki przewidziane w ustawie. W związku z tym, aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracji publicznej konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie, albo też przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, lub ewentualnie ustalenie, że decyzja lub postanowienie organu dotknięte jest wadą nieważności (art. 145 § 1 lit. a-c p.p.s.a.).

Zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną. Wykładnia powołanego przepisu wskazuje, że Sąd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek dokonania oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego, nawet wówczas, gdy dany zarzut nie został w skardze podniesiony. Z drugiej jednak strony, granicą praw i obowiązków Sądu, wyznaczoną w art. 134 § 1 p.p.s.a., jest zakaz wkraczania w sprawę nową. Granice te zaś wyznaczone są dwoma aspektami, mianowicie: legalnością działań organu oraz całokształtem aspektów prawnych tego stosunku prawnego, który był objęty treścią zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Stosownie do art. 3 § 2 pkt 5 p.p.s.a. kontroli sądów administracyjnych podlegają akty prawa miejscowego organów samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej. Przez pojęcie aktów prawa miejscowego należy rozumieć akty normatywne zawierające przepisy powszechnie obowiązujące na określonej części terytorium państwa (art. 87 ust. 2 Konstytucji RP), wydawane przez organy samorządu terytorialnego lub terenowe organy administracji rządowej (por. W. Chróścielewski, Akt administracyjny generalny, Łódź 1994, s. 144; P. Mijal, Cechy charakterystyczne aktów prawa miejscowego na tle orzecznictwa sądów administracyjnych, ZNSA 2007/5–6, s. 47 i n.).

Niewątpliwie w przedmiotowej sprawie organ, wydając zaskarżoną uchwałę, naruszył wskazane w skardze przepisy rozporządzenia, o czym w dalszej części uzasadnienia, ale także przepis ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz.U. z 2018 r., poz. 1454 ze zm.), mianowicie art. 6k ust. 4a. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu rada gminy, w drodze uchwały, zwalnia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym, proporcjonalnie do zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z gospodarstw domowych. Sąd pragnie zaznaczyć, iż zapis tego przepisu nie pozostawia wątpliwości. Organ uchwałą ma zwolnić obligatoryjnie z części opłaty. Ustawodawca nie pozostawia tu wyboru. W skarżonej uchwale zapisu tego jednak zabrakło.

Odnośnie zarzutów naruszenia przepisów rozporządzenia w sprawie zasad techniki prawodawczej, Sąd stwierdza, że zasługują one w części na uwzględnienie. Zgodnie z § 6 w zw. z § 143 rozporządzenia przepisy uchwały redaguje się tak, aby dokładnie i w sposób zrozumiały dla adresatów zawartych w nich norm wyrażały intencje prawodawcy. Zaskarżona uchwała niewątpliwie kryterium tego nie spełnia. Przede wszystkim wskazać należy, iż z jej treści wynika, iż gmina przyjęła dwie kategorie opłat za gospodarowanie odpadami: ogólną i selektywną, dodatkowo jeszcze dzieląc je na zabudowę wielorodzinną, jednorodzinną i gospodarstwa jednoosobowe w zabudowie jedno i wielorodzinnej. Już ta konstrukcja narusza brzmienie art. 6j ustawy. Przede wszystkim ustawa nie zawiera możliwości wyboru kategorii opłat za wyjątkiem dwóch. Ustawa stanowi bowiem wprost, iż opłata ustalana jest za gospodarowanie odpadami z podziałem na odbiór selektywny i nieselektywny. Nie ma zatem żadnych podstaw prawnych aby wprowadzać kategorię ogólną, która dopiero po dogłębnej analizie uchwały wskazuje, iż chodzi o gospodarowanie nieselektywne. Brak czytelności tego zapisu powoduje, iż zasadnie pełnomocnik Skarżącej wskazał, iż nie wiadomo w istocie jakie stawki stosować. Ponadto uchwała wprowadza dwie wysokości stawek uzależniając je od roku ich obowiązywania – inne w 2019 i inne w 2020 roku. Pomijając już błędy redakcyjne uchwały – po podpunktach 2 znalazły się ppkt 1a i 2a – a także pomijając rok 2020, co do którego nie ma wątpliwości że datą wejścia w życie stawek za gospodarowanie odpadami jest 1 stycznia, należy stwierdzić, iż uchwała nie zawiera daty wejścia w życie przepisów w roku 2019, odnosząc się jednocześnie do jej wejścia w życie. Paragraf 7 uchwały zawiera bowiem wyłącznie informacje o podleganiu publikacji w dzienniku urzędowym, lecz społeczeństwo lokalne wcale nie musi wiedzieć, że jest to jej termin wejścia w życie. Informacja o konkretnej dacie wejścia w życie (nawet w formie np. w 14 dni od dnia publikacji, lub z dniem publikacji) powinna znaleźć się wprost w uchwale a nie stanowić domniemania. Poza tym, co ściśle jest związane z wejściem uchwały w życie, nie zawiera ona przepisów przejściowych, zawierających wskazówki jaką stawkę stosować należy za miesiąc w którym uchwała ta w życie weszła, co może stanowić chaos w obliczaniu i wpłacaniu prawidłowych opłat za gospodarowanie odpadami.

Niezasadny jest natomiast zarzut naruszenia § 131 ust. 1 rozporządzenia, który stanowi, że do projektu uchwały dołącza się uzasadnienie. Sąd wskazuje bowiem, iż uzasadnienie takie, co prawda dosyć krótkie, lecz było. Rozporządzenie nie nakłada obowiązku uzasadniania uchwały rady gminy a tylko projektu takiej uchwały. W tym zakresie organ zatem przepisów nie naruszył.

Reasumując, biorąc pod uwagę ilość i istotę naruszeń wskazanych w uchwale rady gminy, brak jej czytelności, niezgodność z przepisami art. 6j i art. 6k ust. 4a ustawy, Sąd, na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. postanowił jak w sentencji orzeczenia. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 p.p.s.a.