Biblioteczny projekt kulturalny połączył Polaków i Ukraińców
Dwa rejsy gondolą po Narwi oraz integracyjny piknik zakończyły projekt „Łączy nas kultura” Miejskiej Biblioteki Publicznej w Łomży. Jego realizacja była możliwa dzięki dotacji Fundacji Świętego Mikołaja w ramach programu „Przystań świętego Mikołaja”. W familijnych zajęciach integracyjnych o różnorodnej tematyce uczestniczyły dzieci z Polski i z Ukrainy wraz z rodzicami i opiekunami. Był to pierwszy międzynarodowy projekt łomżyńskiej biblioteki i został bardzo dobrze przyjęty przez ukraińskich oraz polskich uczestników, doceniających jego ciekawy program oraz uniwersalną, humanistyczną wymowę.
Projekt „Łączy nas kultura” odbywał się przez cztery wiosenne i letnie miesiące w Filii nr 6 Miejskiej Biblioteki Publicznej. Poza osobami dorosłymi w projekcie uczestniczyło łącznie 94 dzieci liczących od 1,5 roku do 12 lat, z czego 25 z Ukrainy. Złożyło się nań dziewięć spotkań i wydarzeń, adresowanych do uczestników w różnym wieku, szczególnie jednak do najmłodszych, najbardziej poszkodowanych przez wojnę, przeżywających traumę z powodu opuszczenia domu i rozłąki z walczącymi ojcami czy dziadkami, którzy musieli pozostać w Ukrainie.
– Ten projekt to nasza reakcja na tragedię dziejącą się tuż obok nas – podkreśla dyrektor MBP Teresa Fromelc-Pawelczyk. – Uznałam, że nie możemy przejść obok tego obojętnie, tym bardziej, że pracownicy biblioteki od początku aktywnie włączyli się w akcję pomocy licznym uchodźcom z Ukrainy przybywającym do Łomży. Z racji specyfiki naszej placówki pomyślałam, że czymś bardzo wskazanym, a do tego wartościowym, będzie zaproponowanie tym ludziom cyklu spotkań integracyjnych, żeby na płaszczyźnie kultury i literatury mogli odczuć, że nie są tu zdani tylko na siebie, że mieszkańcy Łomży są nastawieni do nich przyjaźnie i służą wsparciem. Okazją był program Fundacji Świętego Mikołaja, która prawie natychmiast ruszała z pomocą uchodźcom. Wniosek zyskał akceptację i otrzymaliśmy zewnętrzne dofinansowanie. Biblioteczny projekt „Łączy nas kultura” okazał się sukcesem, głównie w sferze integracji osób z Ukrainy i mieszkańców Łomży. Wiem, że nawiązały się liczne znajomości, nawet przyjaźnie. Osoby uczestniczące w projekcie kontaktują się ze sobą, wspierają, pomagają w rozwiązaniu różnych problemów również bytowych, jak kontakty z urzędami, służbą zdrowia. Zachęcam Państwa do obejrzenia filmu „Alona- historia jednej z wielu”, który przybliża losy jednej z uczestniczek projektu. Dzięki wsparciu Telewizji „Narew” została utrwalona opowieść o ucieczce z Ukrainy mamy z małą Marysią. W filmie Alona opowiada o drodze do Polski i Łomży, o wsparciu mieszkańców naszego miasta i o tym jak włączyła się w życie społeczne i kulturalne Łomży, głównie biblioteki. Warto obejrzeć tę produkcję:
Dzięki dotacji Fundacji Świętego Mikołaja udało się zrealizować wszystkie zaplanowane działania.
Podczas pierwszych warsztatów plastycznych, poprowadzonych przez Alonę Hilenko z Kijowa: zawodowo zajmującej się przed wojną doradztwem prawnym w banku, a hobbystycznie rękodziełem artystycznym, dzieci wykonały kwiaty z biedronkami i pszczółkami, zaś na kolejnych efektowne plecaczki. Do tego, zgodnie z hasłem „Łączy nas kultura”, uczestnicy obejrzeli obsypany nagrodami przyrodniczy film „Cztery pory roku” Zdzisława Folgi, dopełniony ukraińskimi napisami, przygotowanymi przez tłumaczkę Hannę Zlahodukh, Ukrainkę już od siedmiu lat pracującą i mieszkającą w Łomży, dzięki czemu wszyscy uczestnicy spotkania obejrzeli go bez trudności. W ramach projektu odbyło się również umuzykalniające spotkanie gordonowskie dla najmłodszych dzieci, poprowadzone przez wokalistkę i skrzypaczkę Żaklinę Olchowik, posiadającą certyfikat Polskiego Towarzystwa Edwina Eliasa Gordona (PTEEG). Kolejne warsztaty plastyczne poprowadziła graficzka i ilustratorka z Ukrainy Svietlana Radchuk, a dzieci w ich trakcie wykonały papierowe ptaki wolności. Nie mogło też zabraknąć muzyki przeznaczonej dla nieco starszych uczestników, dzięki udziałowi w spotkaniu czytelniczym Mateusza Goca, waltornisty Filharmonii Kameralnej im. Witolda Lutosławskiego w Łomży. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszyła się również plenerowa impreza przed siedzibą Filii nr 6. W jej trakcie zaśpiewali Hanna Zlahodukh i Przemysław Kamiński oraz zagrała młoda skrzypaczka Klara Godlewska. Nie zabrakło też gier i zabaw integracyjnych, było malowanie twarzy, rysowanie chodnikach czy akcentowanie przyjaźni polsko-ukraińskiej poprzez eksponowanie narodowych barw obu krajów. Aspekt integracyjny projektu dał o sobie znać jeszcze bardziej podczas wieńczącej go imprezy w dniu 14 sierpnia.
Z powodu sporego zainteresowania musiały odbyć się aż dwa rejsy gondolą po Narwi, a finałem był piknik, dający możliwość dobrej zabawy na świeżym powietrzu i w miłym towarzystwie. Dzięki tłumaczce nie było bariery językowej, zresztą część ukraińskich uczestników projektu zaczęła uczyć się języka polskiego. Nawiązanie przez nich znajomości z Polakami zaowocowało też wspólnymi spacerami po mieście i jego okolicy czy udziałem uchodźców w wydarzeniach kulturalnych – jak podkreślają sami pewnie by w nich nie uczestniczyli, a w towarzystwie mieszkańców Łomży czuli się pewniej i swobodniej.
– Niedzielny rejs oraz piknik to ostatnie wydarzenia w ramach projektu „Łączy nas kultura” dofinansowanego przez Fundację Świętego Mikołaja – podsumowuje Elżbieta Piasecka-Chamryk, kierownik Filii nr 6 MBP oraz koordynator projektu. – Od maja do sierpnia byliśmy Przystanią Świętego Mikołaja, która objęła pomocą ukraińskie dzieci. Mogły one wraz ze swoimi mamami oraz babciami brać udział w różnorodnych spotkaniach. Ponieważ zależało nam na tym, aby uchodźcy mogli poznać swoich polskich rówieśników, w spotkaniach brali udział również czytelnicy naszej biblioteki. Co bardzo cieszy, uczestnicy projektu z Ukrainy również zostali czytelnikami naszej placówki i mimo, że projekt dobiegł końca będą oni z nami w kontakcie poprzez wypożyczanie książek. W księgozbiorze posiadamy bowiem książki w języku ukraińskim, jak i w wersji dwujęzycznej, polsko – ukraińskiej. Książki zakupiliśmy jeszcze przed rozpoczęciem projektu, ale również Fundacja obdarowała naszą bibliotekę książkami z myślą o dzieciach z naszej bibliotecznej Przystani. Wiele osób w trakcie trwania projektu wyjechało z Polski i wróciło do swoich rodzin, do domów w Ukrainie, ale ci, którzy zostali w Łomży, utrzymują kontakt z poznanymi podczas spotkań Polakami. Mamy nadzieję, że hasło naszego projektu pokazało, iż kultura rzeczywiście łączy ludzi ponad wszelkimi podziałami, a biblioteka po raz kolejny okazała się miejscem skutecznie integrującym lokalną społeczność.