Od tablicy Piłsudskiego do działania Wojska Polskiego
Spotkanie oficerów Garnizonu Łomża z wiceprezydentem Andrzejem Garlickim i starostą Lechem Szabłowskim odbywało się w ratuszu w cieniu wydarzeń 2022 r.: szturmowania przez migrantów ze wschodu granicy Polski z Białorusią oraz otwartej wojny Rosjan przeciw Ukraińcom. Po pół roku od inwazji, na jesieni lub w początku grudnia 2022 ma dojść do spotkania wojskowych z władzami Łomży, w celu wskazania największych zagrożeń w mieście. To na wypadek ataku Rosji na Polskę.
Uroczystości Święta Wojska Polskiego w Łomży zaplanowano na czwartek, piątek, (sobota wolna), niedzielę i poniedziałek. 11. sierpnia o godzinie wpół do 12. przed Domkiem Pastora zgromadzili się przedstawiciele żołnierzy, samorządowcy z miasta i powiatu oraz parlamentarzyści. Pod tablicą honorową Józefa Piłsudskiego (1867-1935) złożyli wiązanki biało-czerwonych kwiatów. Między uczestnikami znajdował się Jerzy Wnorowski, 82-letni inicjator ufundowania w 2015 r. pamiątki na ścianie dla Marszałka. Jak wspomina strażnik pamięci, przed ponad 7 laty około 40-osobowy komitet zebrał ponad 40 tys. zł. Dlaczego odsłonięcia tablicy dokonano akurat 12 sierpnia 2015? - bo wtedy przypadła 80. rocznica śmierci współtwórcy Niepodległości.
W rodzie Pana Wnorowskiego żywe są tradycje patriotyczne i poświęcenia zdrowia i życia dla wyzwolenia Ojczyzny: dziadek Franciszek z bratem walczyli w Powstaniu Styczniowym 1863 r. w okolicach Wysokiego Mazowieckiego, a tata Władysław ps. “Leszek” (1902-1943) należał do Polskiej Organizacji Wojskowej i został zabity przez Niemców w rodzinnej miejscowości Wnory Wandy. - Rozmowy na salonach europejskich w czasie I wojny światowej pokazały, że dyplomaci mieli Polaków w d… - konstatuje Pan Wnorowski, który w 1990 r. założył Stowarzyszenie Pamięci Walczących z Komunizmem i Faszyzmem “Zapora” w Łomży. W szczytowym okresie miało 1 800 członków, m.in. z Warszawy, Białegostoku i Suwałk.
Piłsudski bywał w Łomży jako konspirator i Marszałek
Według Pana Wnorowskiego, kiedy toczyły się rozmowy o kształcie Europy po I wojnie, to granice zachodnie były określone, “zamknięte”. Piłsudski udowodnił, że granica wschodnia Rzeczpospolitej “była otwarta i trzeba było wykuwać ją w boju”. Traktat wersalski podpisano w połowie 2019 r., a rok później Marszałek zgromadził - w ocenie Pana Wnorowskiego - aż milionową armię żołnierzy z 3 zaborów: rosyjskiego, austriackiego i pruskiego, którzy mieli różne mapy (zerowane do poziomu różnych mórz) i różne regulaminy. Dlaczego tablica wisi na Domku Pastora przy ul. Krzywe Koło między Hotelem Gromada a kościołem Kapucynów, wyjaśnia historyk prof. Krzysztof Sychowicz.
- To tutaj Piłsudski katolik, chcą zawrzeć związek małżeński z Marią Juszkiewiczową (rozwódką) zdecydował się zmienić wyznanie. Nastąpiło to 24 maja 1899 r., a pastor Mikulski spisał w Łomży akt jego przejścia z wyznania rzymsko-katolickiego na wyznanie ewangelicko-augsburskie. Ślub odbył się 15 lipca w kościele ewangelicko-augsburskim w Paproci Dużej należącej do guberni łomżyńskiej. Na łono Kościoła rzymskokatolickiego Piłsudski wrócił w lutym 1916 r., w czasie walk Legionów na froncie wschodnim. W 1907 r. zakochał się on w Aleksandrze Szczerbińskiej, ale nie otrzymał rozwodu i ponownie ożenił się dopiero po śmierci pierwszej żony w 1921 r. Do Łomży przybył jeszcze 23 sierpnia 1920 r. podczas kontrofensywy prowadzonej przeciwko siłom bolszewickim, później też nawiązywał do bohaterskiej obrony tego miasta. Pamiątką wydarzeń sprzed ponad 100 lat i później są: Aleja Józefa Piłsudskiego i Aleja Legionów w Łomży, przy której znajdują się koszary Wojska Polskiego, gdzie przebywali osadzeni legioniści.
W samo południe z żołnierzami w ratuszu
Coroczne spotkanie środowiska żołnierskiego z samorządowcami Miasta i Powiatu Łomżyńskiego zorganizowano w sali konferencyjnej na 2. piętrze. Za stołem prezydialnym siedli: wiceprezydent Garlicki (pod nieobecność prezydenta Chrzanowskiego) i starosta Szabłowski z wicestarostą Marią Dziekońską oraz ppłk. Krzysztofem Rabkiem (wyjaśnił, że dowódca Garnizonu Łomża płk. Paweł Gałązka jest służbowo w Siedlcach w dowództwie 18. Dywizji Zmechanizowanej).
Wiceprezydent mówił o tym, że spotkanie odbywa się w roku szczególnym, gdy “hipotetyczne zagrożenia stają się zagrożeniami bardziej realnymi: giną ludzie w Ukrainie”, a to wpływa na świadomość i organizację oddziałów wojskowych. Obecność żołnierzy w Łomży sprawiła, że niepokoje w społeczeństwie są trochę mniejsze. Życzył żołnierzom, aby sprostali oczekiwaniom mieszkańców i deklarował pomoc. Zastępca dowódcy Garnizonu przypomniał, że 18. Łomżyński Pułk Logistyczny kultywuje tradycje 33. Pułku Piechoty i nosi od 2020 r. imię dowódcy sprzed II wojny Mariana Raganowicza. Wkrótce zakończy się etap formowania docelowego jednostki. - Przy Alei Legionów zachodzą duże zmiany - opowiadał ppłk. Rabek, opisując początek inwestycji (budowa hali remontowej sprzętu) i duży ruch maszyn inżynierskich. 18. Pułk odpowiada za zapewnienie transportu i materiałów dla 18. Dywizji oraz za naprawy czołgów, wozów i broni, a temu będzie służyć nowa hala remontowa z suwnicami.
"Bez łomżyniaków moja kompania by nie istniała"
W spotkaniu pierwszy raz uczestniczył ppłk. Adam Olszewski, nowy komendant (od grudnia 2021) Wojskowego Centrum Rekrutacji (niedawnej WKU). Porucznik Michał Korzeniecki, dowódca z 1. kompanii 13. batalionu lekkiej piechoty WOT, podziękował także mieszkańcom Łomży, ponieważ - jak określił - “bez łomżyniaków moja kompania by nie istniała”. - Mamy wspólnych pracowników - skomentował wiceprezydent Garlicki zapowiedź porucznika Korzenieckiego o potrzebie spotkań w sprawie ustalenia, “gdzie Miasto widzi największe zagrożenia”. W rocznicowej rozmowie o wojnie i pokoju zabrali głos również: senator PiS Marek Komorowski i poseł PiS Kazimierz Gwiazdowski.
Mirosław R. Derewońko
tel. red. 696 145 146
Zdjęcia: MRD, UM Łomża.
Czytaj więcej:
- “Legiony to żołnierska nuta” przy alei Legionów
- Łomża zaczęła obchody Święta Wojska Polskiego
- Piłsudski, Dmowski, Niepodległość i… Łomża
- Akordeon podarowany przez marszałka Piłsudskiego wrócił do Łomży
- Jak Piłsudski z miłości zmienił wyznanie…
- Kontrowersyjna tablica Piłsudskiego?
- Dla Marszałka Piłsudskiego i na Święto Wojska Polskiego
