Wiedza o folklorze w filmowym wydaniu
Bogactwo i różnorodność tradycyjnych strojów ludowych z regionu kurpiowskiego oraz krakowskiego przybliżają filmy zrealizowane przez Regionalny Ośrodek Kultury. Powstały w ramach internetowego programu „Kultura w sieci”, dofinansowanego przez Narodowe Centrum Kultury i mają zainteresować odbiorców szeroko pojętą tradycją i rodzimym folklorem. – Od razu miałyśmy pomysł na te filmy, bo mamy bogatą kostiumerię, a nasza instruktorka Agnieszka Brzóska-Wieczorek posiada ogromną wiedzę! – mówi Justyna Wawrzyniak, zapowiadając dwa kolejne odcinki cyklu „Wiedza o folklorze” i nie wykluczając powstania następnych.
Program „Kultura w sieci” obejmuje aż pięciu zadań online, a z racji tego, że folklor w codziennej działalności Regionalnego Ośrodka Kultury zajmuje poczesne miejsce, nie mogło go również zabraknąć i w tym przedsięwzięciu. Mowa o adresowanym do dzieci i młodzieży konkursie gwarowym „Kurpiowski zew” oraz prezentacji online wiedzy o folklorze wybranych regionów Polski z wykorzystaniem kostiumów, w ramach edukacji regionalnej „Wiedza o folklorze”.
– Przed pandemią bardzo często gościliśmy w ROK-u grupy dzieci na specjalnych lekcjach, podczas których Agnieszka Brzóska-Wieczorek opowiadała im o strojach ludowych – mówi Justyna Wawrzyniak. – Oczywiście wyglądało to inaczej, bo dzieci mogły te kostiumy przymierzyć, obejrzeć, był ten bezpośredni kontakt. Teraz sytuacja się zmieniła, szkoły ograniczają takie wyjścia, a chciałyśmy się pochwalić naszą kostiumerią i podzielić wiedzą Agnieszki; dlatego przygotowałyśmy cykl filmów w ramach realizowanego przez ROK programu „Kultura w sieci”.
Jako pierwszy powstał materiał zrealizowany w Skansenie Kurpiowskim im. Adama Chętnika w Nowogrodzie, zatytułowany „Region kurpiowski – Kurpie Zielone”. Autorki przybliżają w nim nie tylko szczegóły kurpiowskiego stroju, skromnego, ale w przypadku kobiet bogato zdobionego, choćby sznurami bursztynu, ale zarysowują też historię Kurpiów, ich zajęcia jak bartnictwo czy bursztyniarstwo oraz tradycje.
– Puszcza Zielona jest nam najbliższa, mamy też skansen w Nowogrodzie, dlatego mieliśmy określone możliwości i ten materiał jest dłuższy – wyjaśnia Justyna Wawrzyniak. – Niestety co do innych regionów nie miałyśmy już takiej możliwości, opieram się na zdjęciach moich czy moich znajomych, którzy tam byli – nie chcemy wykorzystywać obcych zdjęć, to są nasze materiały.
Odcinek „Strój krakowski” dokładnie przedstawia stroje krakowskie, bodaj najbardzie znane poza góralskimi: męskie z ozdobnymi pasami i charakterystycznymi rogatywkami-krakuskami, prawdziwym symbolem regionu oraz kobiece, ze zdobionymi gorsetami, bogato haftowanymi koszulami oraz czerwonymi, prawdziwymi koralami.
Emisja kolejnych części cyklu „Wiedza o folklorze” już niebawem.
– W kolejnych odcinkach skupiamy się już tylko i wyłącznie na strojach ludowych – zapowiada Justyna Wawrzyniak. – Ludziom kojarzą się tylko te najbardziej znane, na przykład krakowski, dlatego chciałyśmy pokazać jak jest to różnorodne, piękne i odmienne, w zależności od regionu kraju: przecież one się różnią, w jednym regionie były bogatsze, a choćby na Kurpiach już skromniejsze. Na pewno nie pokażemy wszystkich, bo program „Wiedza o folklorze” obejmuje cztery odcinki: te o strojach kurpiowskich oraz krakowskich można już oglądać, region lubelski (strój krzczonowski) pojawi się pewnie dzisiaj, bo jest już gotowy, a w przyszłym tygodniu zaprezentujemy strój łowicki. Nie jest też wcale powiedziane, że w niedalekiej przyszłości nie powstaną kolejne odcinki, już poza projektem, bo to temat mający walory edukacyjne, bardzo interesujący i nadal warto go zgłębiać.
Wojciech Chamryk