Koncepcja Civitas Christiana w nauczaniu Jana Pawła II
- Na pewno nie znam wszystkich tekstów Jana Pawła II, w związku z tym nie znam takiego tekstu, w którym osobiście papież użyłby tego sformowania (Civitas Christiana – dop. red.) - mówił ks. prof. dr. hab. Piotr Mazurkiewicz z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Był głównym prelegentem podczas jubileuszowych 25. Łomżyńskich Dni Społecznych. - To takie miejsce, w którym w popularny sposób ukazuje się ważkie zagadnienia społeczne poprzez pryzmat różnych dyscyplin naukowych i różnorodnych doświadczeń prelegentów, które czerpią źródła z nauczania społecznego kościoła – tłumaczy dr Tadeusz Kowalewski z Katolickiego Stowarzyszeniem Civitas Christiana w Łomży, który rokrocznie organizuje ŁDS.
Jubileuszowe 25. spotkanie Łomżyńskie Dni Społeczne poświęcone są katolickim ośrodkom myśli społecznej w budowaniu Civitas Christiana. W tym roku około 50 osób, z różnych katolickich organizacji z Łomży, ale także Ostrołęki czy Białegostoku oraz prelegenci m.in. z Warszawy, Lublina czy Wrocławia spotkali się w Diecezjalnym Instytucie Muzyki Kościelnej, w budynku Wyższego Seminarium Duchownego w Łomży. Ks. prof. dr. hab. Piotr Mazurkiewicz mówił o koncepcji Civitas Christiana w nauczaniu Jana Pawła II.
- Kiedy myślimy Civitas najlepiej byłoby przetłumaczyć jako republika. (…) Jeśli myślimy o Civitas Christiana to raczej kojarzy mi się z rzeczywistością homogeniczną religijnie, kiedy mamy do czynienia ze społeczeństwem chrześcijańskim – ale jak zaznaczał ks. prof. takich państw nie ma. - Inny sposób odczytania, to może chodzić o społeczeństwo, które oparte jest na chrześcijańskich wartościach, albo chrześcijańskiej antropologii. W tym wypadku odniesienie jest bardzo mocne w nauczania papieża Jana Pawła II – mówił ks. prof. Mazurkiewicz przywołując słowa papieża, że bez „Chrystusa nie można zrozumień Polski – całej historii, jak również tego kim jesteśmy”. - To zdanie dotyczy również wszystkich osób niewierzących, te które czują się Polakami, bo one także są zakorzenione w tej historii Polski, która była zawsze chrześcijańska – podkreślał profesor dodając, że tego samego niemalże zwrotu użył papież Jan Paweł II potem w Compostelli, mówiąc, że „bez Chrystusa nie można zrozumieć Europy”. - W postrzeganiu Jana Pawła II to powstawanie Europy ściśle wiąże się z chrztem i z samym dziełem ewangelizacji, do tego stopnia, że papież mówił, że tam gdzie dotarła ewangelizacja, tam jest garbnica Europy.
Dekalog konstytucją wolnego państwa
Ks. prof. Piotr Mazurkiewicz w sposób szczególny nawiązał do wizyta Ojca świętego Jana Pawła II w Polsce w 1991 roku. Wówczas odwiedził m.in. Łomżę, ale hasłem tamtej papieskiej pielgrzymki do ojczyzny był Dekalog. Ks. profesor podkreślał, że była to pierwsza wizyta w „wolnej Polsce”, która odrzuciła komunizm.
- Sam dekalog, jeśli spojrzymy na to skąd się wziął, zostaje podarowany Izraelitom po wyjściu z niewoli egipskiej, gdzie byli niewolnikami i otrzymują prawo wolnych ludzi. Kiedy zakładają swoje państwo, to nie czynią tego na wzór Egiptu, który ma system niewoli, tylko zakładają państwo wolnych ludzi. Można powiedzieć, że Dekalog jest konstytucją wolnego państwa – mówił k. profesor podkreślając, że papież widział to, „jako podstawę życia społecznego i politycznego”.
To jak - mówił Ojciec Święty - „dziesięć słów. Od tych dziesięciu prostych słów zależy przyszłość człowieka i społeczeństw. Przyszłość narodu, państwa, Europy, świata.”
- Bardzo charakterystyczne jest to, że papież, kiedy później wspominał pielgrzymkę do Polski w 1991 roku, mówił, że był to jedyny raz, kiedy w Polsce poczuł się persona non grata, czyli człowiekiem niechcianym. Właśnie dlatego, że przypomniał o Dekalogu – dodawał ks. prof. Piotr Mazurkiewicz.
25 lat ŁDS
Głównym organizatorem Łomżyńskich Dni Społecznych jest dr Tadeusz Kowalewski. Przypominał, że na przestrzeni ćwierć wieku problematyka wykładów przez lata była bardzo rozległa. Dotyczyła zagadnień kultury, mediów, rodziny, tożsamości lokalnej, nauczaniu Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego i czy nauczaniu świętego Jana Pawła II.
- To Jego nauczanie właściwie cały czas się nam przewija, ale specjalne konferencje były organizowane w latach 2003, 2005 i 2010 i skupiały różne grupy osób – mówił dr. Kowalewski wskazując, że wykłady w ramach Łomżyńskich Dni Społecznych w ciągu 25 lat odbywały się w wielu miejscach w Łomży, oraz odbywały się przy wsparciu wielu osób, z których części już między nami nie ma.
W sposób szczególny Tadeusz Kowalewski wspominał zmarłego w 2016 roku ks. prałata Henryka Korżę, który w latach 1970-1982 pełnił funkcję dyrektora Diecezjalnego Instytutu Pastoralnego w Łomży.
- Mimo że instytut miał na celu doskonalenie kształcenia księży, to stał się również otwartym dla świeckich. Wielu świeckich w tym również ja miało okazje uczestniczyć w tych spotkania i przysłuchiwać się wówczas mniej, a potem bardzo znanym profesorom z Lublina – mówił Kowalewski podkreślając, że te spotkania zainspirowały go do pogłębiana katolickiej nauki społecznej. - Ks. prałat Korża był niezwykłą osobą nie tylko w Łomży, w Lublinie, Nałęczowie, która inspirowała wiele osób do aktywności.
