Malarski list na jubileusz Łomży
Nietypowy prezent dla Łomży z okazji 600-lecia nadania praw miejskich przygotował malarz Aleksander Grzybek. Niemal całe większe pomieszczenie wystawowe Galerii Sztuki Współczesnej, gdzie otwarto jego wystawę „Na pewno sto”, zajął wielkopowierzchniowy obraz-list do mieszkańców Łomży. Każdy z nich może odczytać go na swój sposób, bo nie składa się z liter, ale z szeregów, tak charakterystycznych dla artysty, ludzkich postaci. Jest to pierwszy obraz wystawiany w galerii, który powstał w jej przestrzeni tuż przed wystawą.
Aleksander Grzybek czuje się w Łomży niczym w domu, nie tylko dzięki licznym znajomościom z łomżyńskimi artystami czy zamieszkiwania w pobliskim Białymstoku, bo stąd pochodzi jego żona Elżbieta i ma tu liczną rodzinę. Pierwszą wystawę w grodzie nad Narwią miał więc już w 1982 roku, krótko po ukończeniu Instytutu Wychowania Artystycznego UMCS w Lublinie, poprzedni raz prezentował swą twórczość w Galerii Sztuki Współczesnej w roku 2009, zaś „Na pewno sto” jest szóstą łomżyńską wystawą w jego artystycznym dorobku.
– Sama cyfra sto nasunęła mi skojarzenie że mamy rok szczególny: stulecie niepodległości i sześć razy sto praw miejskich Łomży – mówi Aleksander Grzybek. – Dlatego napisałem list do łomżynian i jest to najdłuższy list, jaki napisałem w ciągu swego życia!
Obraz-list jest co prawda główną atrakcją wystawy, ale nie jedynym tworzącym ją obiektem, bo w holu i mniejszym pomieszczeniu galerii zawisły inne obrazy, również zapełnione mrowiem ludzkich sylwetek. Ten swoisty korowód bezimiennych postaci wydaje się na pierwszy rzut oka niemal identyczny, ale są one zindywidualizowane, różnią się, nie wychodzą spod jednej malarskiej matrycy, ukazując życiową wędrówkę każdego z nas.
– Zawsze bohaterem artystyczno-filozoficznych rozważań Aleksandra Grzybka jest człowiek i jego duchowa kondycja – mówi Karolina Skłodowska, kierownik galerii. – Człowiek, który jest nieco zagubiony, w drodze, który idzie wraz z innymi, ale czasami czuje się samotny. Wędrowiec, który patrzy również w głąb siebie, tak jak każdy z nas.
– Setki zawsze kojarzą nam się z z jakimś przełomem czy jubileuszami – dodaje Aleksander Grzybek. – Zawsze są z tym związane jakieś nadzieje, obawy, na wszystkich uroczystościach życzy się lub śpiewa sto lat. I pomyślałem sobie, że uczczę te dwa jubileusze w formie takiego listu czy łuku triumfalnego, stworzę list do mieszkańców Łomży, bezpośrednio tutaj pisany. To było kilka dni systematycznej pracy tutaj, na miejscu. Szereg za szeregiem, postać za postacią – nigdy ich nie liczyłem, ale jest ich dużo, jak na taki jubileusz przystało!
Jak wyliczyła jednak Karolina Skłodowska na list składa się blisko cztery tysiące postaci, dwa kolejne tysiące zapełniają pozostałe obrazy. Wystawę „Na pewno sto” w Galerii Sztuki Współczesnej można oglądać do 26 lipca i już wiadomo, że większa część jej głównej atrakcji pozostanie w Łomży. – Słup rozbiorę i wezmę do pracowni, natomiast dół zagospodaruje Karolina i zostanie on w Łomży – zapowiada Aleksander Grzybek. – Nie wiem czy trafi on do zbiorów galerii czy muzeum, ale cieszę się, że tak się stanie!
Wojciech Chamryk
