Teatr jakiego nie znamy
Idealna publiczność to taka, która nic nie rozumie, a najciekawszy dla niej jest bełkot, ale napisany przez inteligentnego autora. Znani aktorzy kłócą się na potęgę, a reżyser, zamiast użerać się z nimi na próbach, marzy o przekładaniu papierków i hodowaniu róż. Ten groteskowy świat ukazał w krzywym zwierciadle łomżyński Teatr Eksperymentalny Bursa 2. – „Scenariusz dla trzech aktorów” to sztuka legenda, napisana dla trzech wielkich aktorów Mikołaja i Andrzeja Grabowskich oraz Jana Peszka – mówi reżyser Lech Woliński. – Spróbowaliśmy więc przełożyć ją na osobowości młodych, obiecujących aktorów. Nie było to łatwe ale cieszę się, że się udało!
Troje tegorocznych maturzystów: Magda Bryła, Łukasz Drężek i Martyna Żochowska porwało się na rzecz pozornie niewykonalną. Przygotowali ze swym opiekunem Lechem Wolińskim sztukę, którą Bogusław Schaeffer napisał dla tak wybitnych aktorów. Młodzi aktorzy sprostali trudnemu wyzwaniu. Nie mogąc konkurować ze znamienitymi poprzednikami scenicznym doświadczeniem oraz tak dogłębną znajomością aktorskiego fachu postawili na spontaniczność oraz wiarygodność.
– Włożyli w te role swoją osobowość – podkreśla Lech Woliński. – To było najważniejsze, bo ciężko jest porównywać się do wielkich i zapomnijmy o tym. Dlatego prosiłem, by tylko raz obejrzeli tę sztukę, a potem byli kreatywni i wrażliwi.
Ponad 40 prób oraz niezliczone godziny pracy z tekstem zaowocowały wyrazistymi, targanymi emocjami postaciami oraz błyskotliwymi, częściowo improwizowanymi dialogami. Dwóch aktorów oraz reżyser pracują nad nową premierą, ale próba zamienia się w groteskowo-komiczny ciąg wydarzeń. Konflikty oraz wzajemne uprzedzenia zaczynają przeważać nad pracą, która szybko z artystycznej dyskusji staje się prowadzącą donikąd kłótnią. Uczestnicy próby niemal cały czas rozmawiają ze sobą, ale im więcej pada słów, tym mniej się rozumieją. Nie potrafią nawet ustalić rzeczy tak banalnej, jak godzina rozpoczęcia próby, nie mówiąc o kształcie sztuki czy jej poszczególnych scen. Jednoczy ich tylko muzyka. Kłócą się co prawda zapamiętale, który taniec jest najbardziej oryginalny, ale w końcu, na chwilę pogodzeni, ruszają wszyscy do poloneza. Stan ten nie trwa jednak długo, bo powracają do napuszonych póz, monologów-manifestów artystycznych a także kabotyńskiego zarozumialstwa. Efektem jest zerwanie próby oraz konkluzja, że bezmyślna sztuka to okropność i zarazem jej kres.
– Ta sztuka spodobała mi się od początku – mówi Łukasz Drężek. – Jest tu tyle myśli, które miałem gdzieś w głowie, ale nie potrafiłem ich nazwać w ten sposób. Scenariusz przyciągnął mnie również tym, że dotyczy tworzenia sztuki, co mnie pasjonuje.
– Kiedy zobaczyłam pierwszy raz tę sztukę, nagraną przez tak świetnych aktorów, pomyślałam sobie, że to będzie takie porwanie się na coś wielkiego – dodaje Martyna Żochowska. – Ale przecież tekst można podać po swojemu, dodać trochę improwizacji.
– W Łomży ciężko znaleźć chętnych do grania – ocenia Lech Woliński. – Dlatego jestem tak zadowolony z pracy z taką młodzieżą, cieszę się, że takich ludzi można jednak spotkać!
Wojciech Chamryk
Zdjęcia: Elżbieta Piasecka - Chamryk
