Pogodny Światowy Dzień Sybiraka i Złota Odznaka
Feliks Babiel patrzy na Pomnik Sybiraków... Wrześniowe słońce łagodnym blaskiem otacza ludzi i sztandary... Delegacje składają kwiaty przy monumencie obok Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. Z okazji Światowego Dnia Sybiraka bp Tadeusz Bronakowski odprawiał mszę w intencji ofiar Sybiru i tych, którzy przeżyli... 95-letni Feliks pamięta czerwiec 1941: ze stacji kolejowej w Łomży pociąg wiózł go z mamą, tatą i trójką rodzeństwa na 4 i pół roku zsyłki na Syberię. Wrócili w wigilię 1945.
Najstarszy uczestnik uroczystości w tym roku nie szedł w Łomżyńskim Marszu Sybiru, jaki ruszył sprzed hali targowej przy ul. gen. Władysława Sikorskiego. Dwa lata temu odsłonięto 17. września czarną tablicę "pamięci Zesłanych przez sowieckiego okupanta w latach 1940-1941 na nieludzką ziemię, gdzie czekało ich cierpienie, a wielu śmierć". Stąd 82 lata temu ruszały pociągi, a w sobotę sztandary pochyliły się na znak pamięci...
Przed godziną 15., gdy wyły przeciągle syreny, delegacje składały wiązanki kwiatów przed Pomnikiem Sybiraków. Kwiaty złożyli posłowie: Lech A. Kołakowski PiS i Stefan Krajewski PSL, starosta łomżyński Lech Szabłowski i wiceprezydent Andrzej Garlicki, żołnierze Garnizonu Łomża i 18. Pułku, harcerze Hufca Nadnarwiańskiego, przedstawiciele służb mundurowych i środowisk... Spod czarnej tablicy do pomnika i sanktuarium prowadził zebranych sztandar Związku Sybiraków, z 82-letnim chorążym Adamem Frąckiewiczem, który urodził się w wigilię 1941 r. w Kazachstanie.
„Nie Bóg, ale Hitler, nie Bóg, ale Stalin...”
Gości w dolnym kościele witał ks. proboszcz Jacek Czaplicki. Świątynię Miłosierdzia Bożego zwał „domem wszystkich Sybiraków, ich dzieci i potomków”. Intencją była modlitwa za ofiary reżimów, zwłaszcza sowieckiego, za Polaków wywiezionych na nieludzką ziemię. I List do Koryntian czytał syn Sybiraka Tadeusz Babiel, krwiodawca i projektant czarnej tablicy. W homilii bp Bronakowski cytował swoje słowa sprzed kilku lat, że Polacy wywożeni na Sybir pod przymusem to byli ludzie tacy jak my, z marzeniami i troskami, radościami i smutkami. W ich życie w czasie wojny w Polsce wdarły się dwie zbrodnicze inwazje: hitlerowska Niemiec i stalinowska Rosji we wrześniu 1939 r. Stracili Ojczyznę, domy, majątki, bliskich, a na Syberii tysiące nich traciło zdrowie, życie, nadzieję. Biskup mówił o bezmiarze cierpień, dramatów i gehennie Syberii – we wspomnieniach uratowani przed śmiercią głodową, z wymrożenia i chorób Sybiracy pisali, że tylko w Bogu widzieli ratunek...
- Nie można budować świata tylko na sile ludzkiego rozumu, na oświeceniowych ideach – nauczał, że XIX-wieczne odrzucenie Boga prowadziło do totalitaryzmów w XX wieku: - Nie Bóg, ale Hitler, nie Bóg, ale Stalin...
Zdaniem kaznodziei, patriotyzm powinien mieć wymiar religijny, gdyż miłość Ojczyzny wynika z IV przykazania o miłości do rodziców. Upomniał, że chrześcijaństwo w Polsce istnieje od ponad 1050 lat, należy żyć w zgodzie z Dekalogiem, mieć czas na modlitwę. Patriotyzm wyraża się w trosce o rodzinę, przykładnej nauce, solidnej pracy i kupowaniu polskich produktów.
„Za naszą wschodnią granicą toczy się wojna”
W modlitwie wierni prosili o pomyślność dla Sybiraków, którzy przeżyli Golgotę Wschodu, ażeby przekazywali świadectwo o tragicznych, dramatycznych latach poniewierki, gdy dziesiątkowały ich głód, mróz, choroby, knuty i kule NKWD. Proszono o zakończenie wojny w Ukrainie i wygaśnięcie konfliktów zbrojnych na świecie. Do przyjęcia komunii św. ustawiła się długa kolejka ocalonych...
Po mszy koncelebrowanej z kapelanem ZS ks. Jerzym Abramowiczem, głos zabrała prezes Związku Sybiraków w Łomży Danuta Pieńkowska-Wolfart. Zauważyła, że uroczystość odbywa się, kiedy za naszą wschodnią granicą toczy się wojna, dzieci z Ukrainy wywożone są w nieznanym kierunku, znajdowane są groby masowo pomordowanych... Upływ czasu sprawia, że coraz mniej Sybiraków, zaś działalność w Związku Sybiraków przejmują dzieci ofiar zsyłek, nauczyciele, pasjonaci historii.
W Łomży i regionie jest 68 znaków pamięci o prześladowaniach i cierpieniach. Odsłonięto w tym roku mural na Szkole imienia Sybiraków w Olszynach i rok temu podobny w Jedwabnem. Szkoła w Szczepankowie 15. 9. 2021 otrzymała imię Polskich Dzieci Sybiru. Poświęcno pomnik w Zabielu ku czci wywiezionych mieszkańców wsi i obelisk przy remizie strażackiej we wsi Rozwory.
Prezes Pieńkowska-Wolfart dziękowała też ks. Abramowiczowi za posługę duszpasterską i obecność na wszystkich spotkaniach. Na ręce dyrektor SP 5 Małgorzaty Pietrusewicz złożyła podziękowania za dekorację, oprawę artystyczną i przyjęcie dla gości: nauczycielom, dzieciom i personelowi „Piątki”.
Złota Odznaka od Związku Sybiraków
Mirosław Robert Derewońko, dziennikarz portalu 4lomza.pl i „Gazety Bezcennej”, otrzymał Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Związku Sybiraków. Zarząd Oddziału w Łomży nagrodził ponad 15 lat pracy 59-latka, którego artykuły – jak uzasadniała prezes Pieńkowska-Wolfart – są rzetelne, wnikliwe, pełne szczegółów o wydarzeniach i Sybirakach, czego nie ma w mediach. Sekretarz Nina Żyłko twierdzi, że relacje M.R. Derewońko pozwalają poznać prawdę o losie Sybiraków. Dyplom i gratulacje laureatowi przekazała Pani Pieńkowska-Wolfart (lat 85) z Łomży, która w lutym 1940 r. miała trzy i pół roku. Nina Żyłko z Siemianówki (lat 80) urodziła się pod kołem podbiegunowym – jej mama była w 8. miesiącu ciąży, gdy w wagonie bydlęcym wieziono ją do Rosji. Złotą Odznakę Związku Sybiraków wręczył Mirosławowi R. Derewońko wiceprezydent Łomży Andrzej Garlicki. Złotą Odznakę dla Karola Łebkowskiego, dyrektora SP w Kupiskach, odebrał syn Kacper. Odznakę Honorową Sybiraka dostali: Joanna Brulińska, nauczycielka ze Szczepankowa; Urszula Śliwowska, córka Sybiraka z Zabiela; Józef Wiśniewski, wójt Gminy Kolno; Andrzej Truszkowski, kościelny.
Pro Patria bez sztandaru Miasta Łomża
Za szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych uhonorował burmistrzów: z Nowogrodu Grzegorza Palkę i z Jedwabnego Adama Niebrzydowskiego, a medale Pro Patria wręczał wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski z prezes Pieńkowską-Wolfart. Medale otrzymali: Grzegorz Fidura z Koła ZS Przytuły i szkoły podstawowe: w Szczepankowie i Olszynach. „Pro Patria” dla prezydenta Mariusza Chrzanowskiego odebrała matka Bożena. Z braku czujności przełożonego, nikt z Miasta nie pofatygował się wystawić sztandar Łomży, pomimo że prezydent był współorganizatorem Dnia Sybiraka.
- Zapewniam, że robimy wszystko, by pamięć o was nie zginęła – zapewnił Pan Garlicki.
Uczennice i uczniowie SP nr 5 w Łomży przygotowali pod opieką: Aliny Krakowieckiej i Urszuli Wiskiej część artystyczną z wierszy i piosenek. „Wznieś serce nad zło” Rynkowskiego zaśpiewała Zuzanna Sobieszuk na początek, zaś „Modlitwę” Okudżawy Maja Krzyna, zbierając gorące oklaski.
Mirosław R. Derewońko
tel. red. 696 145 146
Życiowa misja Sybiraka w Łomży
Czarna tablica pamięci Zesłanych na nieludzką ziemię
Martyna i Jan z Polakami, co przeżyli wywózki na Sybir 1940 i 1941
Świerk spod Archangielska obok dębu pamięci z Łomży
Syberyjska drzazga w sercu, odłamki wojny w chlebie
„Dobrze wiedzieć, co się wtedy działo z Polakami...”
Zobaczyć Syberię w wolnych czasach