Przejdź do treści Przejdź do menu
czwartek, 21 listopada 2024 napisz DONOS@

Jak uczyć w szkole o Bogu, gdy ubywa wierzących

Katechetki i katecheci Diecezji Łomżyńskiej zainaugurowali nowy rok szkolny w ostatnią niedzielę sierpnia 2021 w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łomży. Spośród ponad 400 nauczycieli religii z Diecezji około 300 modliło się na mszy pod przewodnictwem biskupa Tadeusza Bronakowskiego. Wysłuchali prelekcji ks. Jarosława Kotowskiego o tym, jak można, ucząc religii, pomagać dzieciom i młodzieży w pokonywaniu lęków współczesnego człowieka i w nawiązaniu więzi z Chrystusem. Dowiedzieli się o szkoleniach Centrum Edukacji Nauczycieli od konsultant Bogumiły Rzepnickiej.

Spotkanie w Sanktuarium zaczęło się mszą o godz. 10. Przybyły osoby świeckie, siostry zakonne i księża. Biskup Tadeusz Bronakowski w homilii przybliżył sylwetkę i działalność Kardynała Stefana Wyszyńskiego, którego beatyfikację zaplanowano na 12. września w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Osobiste zaangażowanie Prymasa Tysiąclecia w pracę duszpasterską można w pewnym stopniu porównać do posługi katechetów, oczywiście, uwzględniając różnicę skali i oddziaływania na naród w sali lekcyjnej. Ponieważ sierpień to miesiąc trzeźwości, biskup nawiązał do istotnego w programie i naukach Kardynała Wyszyńskiego wychowania do trzeźwości całego narodu polskiego.

Spotykają się z ironią i szyderstwem niedowiarków
- Katecheci powinni z otwartością wsłuchiwać się w bóle i lęki współczesnego człowieka - mówił w interesującej, przejrzystej i nieuciekającej od problemów prelekcji ks. Jarosław Kotowski, były rektor WSD w Łomży. W jego opiniach dominowało logiczne przekonanie, że katecheci nie muszą konkurować  z ideologiami, gdyż ich zadaniem jest wskazywanie sensu w świecie zdominowanym przez puste wartości, słowa bez znaczenia, nieustanne pragnienie rozrywki i zabawy. W tym świecie agresywnego ateizmu, libertyńskiej laicyzacji, wolności bez zobowiązań i odpowiedzialności - jak określił ksiądz rektor - wypędza się Boga, żeby nie przeszkadzał.
Prelegent miał świadomość, że w realiach szkolnych katechetki i katecheci nieraz spotykają się z ironią i szyderstwem niedowiarków, jednak nie mogą zapomnieć, że Prawda jest w osobie Chrystusa, Jego misji i nauczaniu. Pomocne w przekazaniu prawd Dekalogu i Ewangelii młodszemu pokoleniu może być ukazanie postaci, które Bogu zawierzyły - ewangelizacja poprzez spotkanie. Ks. Kotowski zadał pracę domową tym, którzy nie czytali listu apostolskiego "Patris corde" - "Ojcowskim sercem" papieża Franciszka z 8. grudnia 2020. W przemowie do katechetek i katechetów wykorzystał z listu 7 obrazów św. Józefa, opiekuna prawnego Jezusa, nazywanego w czterech Ewangeliach "synem Józefa". Używanie zabiegu paraleli pokazało podobieństwa pomiędzy ojcostwem św. Józefa z I wieku naszej ery a katechetami XXI w.

"Katecheta jest człowiekiem z krwi i kości"
Według ks. Kotowskiego, katechetka i katecheta to ludzie, którzy uczynili ze swojego życia służbę. Oddać zdolności i serce na służbę Chrystusowi jest ważne w czasach, gdzie dominuje przekonanie o samowystarczalności człowieka i egoizm. "Ojciec umiłowany" Józef jest ojcem służącym w wielu sytuacjach Maryi i Jezusowi, co kojarzy się z posługą nauczycieli religii, mających po 10, 20 czy 30 lat doświadczenia. Tak długie etapy w życiu to nie przypadek.
- Katecheta jest człowiekiem z krwi i kości, który uwierzył Chrystusowi, żyjący miłosierdziem i przekonujący uczniów, żeby uwierzyli w Boże Miłosierdzie - definiował w kontekście 2. obrazu "Ojciec czuły". Można to interpretować, np. jako zdolność do postrzegania słabości intelektualnych i wolicjonalnych w uczniach oraz akceptacji dla kruchości dziecięcych i nastoletnich postanowień i obietnic. "Ojciec posłuszny" jako postawa św. Józefa kieruje myśli ku temu, że katecheta potrafi być posłuszny Słowu: jako słuchacz i sługa. Widać, że pole do przyjęcia zachęty w działaniach jest nieograniczone - nie tylko do Słowa w Biblii - z tyloma młodymi ludźmi spotka się nauczyciel religii, że powinien słuchać ich ze zrozumieniem.

"Ojciec przyjmujący" przypomina o potrzebie  realizmu chrześcijańskiego, bo w globalnym świecie Internetu, telefonii komórkowej, portali społecznościowych i ekspansji kultury masowej, wizualnej, filmowej, wszechobecna jest psychologiczna i słowna przemoc. Słowa - jedno, krytycyzm – drugie.

Bóg pozostawił wolność popełniania błędów 
W sali lekcyjnej katecheci napotykają na różne postawy uczniowskie, niedbalstwa, nieuwagi, braku szacunku, złośliwości. - Ale nie wszystko jest podstępem, nie każde pytanie jest pułapką, nie każdy uśmiech to ironia - przypominał prelegent w sutannie. "Ojciec z twórczą odwagą" jako postawa w pracy pedagogicznej pomaga problem przekształcić w szansę, co odnosi się - jak wszytko powyżej i do twórczych i odważnych matek na lekcjach religii. "Ojciec - człowiek pracy" efekty widzi czasem po latach i w nagrodę słyszy podziękowanie od wdzięcznych za pomoc w szukaniu sensu... Postawa "ojca w cieniu" przypomni, że: - Nie jesteśmy panami niczyjej wiary - jak przestrzegł ks. Kotowski.

Papież Franciszek ujął to tak: "Być ojcem oznacza wprowadzać dziecko w doświadczenie życia, w rzeczywistość. Nie zatrzymywać go, nie zniewalać, nie brać w posiadanie, ale czynić je zdolnym do wyborów, do wolności, do wyruszenia w drogę (...). Sam Bóg umiłował człowieka miłością czystą, pozostawiając mu nawet wolność popełniania błędów i występowania przeciwko Niemu". Wielka przygoda wychowania religijnego czeka wprowadzających dzieci i młodych w rzeczywistość wiary.

Katechetki i katecheci zawierzyli swoją pracę Maryi modlitwą "Pod Twoją obronę uciekamy się...".

Niewielu uczniów Diecezji rezygnuje z religii
- Wymagania w katechizacji nie zmieniły się od ponad 30 lat, gdy Jan Paweł II zaaprobował lekcje religii w szkole - mówi dla 4lomza.pl ksiądz Zbigniew Pyskło, od ponad 5 lat dyrektor wydziału katechetycznego Kurii Łomżyńskiej. - Katecheci mają towarzyszyć uczniom w odkrywaniu wiary, ale nie narzucać postaw. Zmienił się natomiast bardzo przez te trzy dekady świat. Obserwujemy, że dominuje ogromna laicyzacja. Niezwykle trudno jest nam przebić się z przekazem chrześcijańskim, z Ewangelią i Dekalogiem do młodego pokolenia. Chcemy, żeby katecheci twórczo wspomagali i  pomagali w odkrywaniu prawd wiary. Trudno mi określić, ilu uczniów zrezygnowało z lekcji religii, bo przez dwa lata było nauczanie zdalne. W roku 2019 przed pandemią katechezę opuściło około 5% uczniów w Diecezji Łomżyńskiej. To bardzo szacunkowa liczba, zależna od miasta, wsi i szkoły. W naszej Diecezji odsetek decydujących o rezygnacji z religii jest jednym z najmniejszych w kraju.

Podczas inauguracji katecheci mogli, m.in. odebrać skierowania do nauczania, wystawione przez biskupa łomżyńskiego, zakupić podręczniki Wydawnictwa Jedność do wszystkich poziomów nauki, od wyklejanek i kolorowanek poczynając, oraz nagrania o charakterze edukacyjno-formacyjnym.

Bogumiła Rzepnicka, konsultant ds. nauczania religii, zachęcała do korzystania ze szkoleń, jakie na  I półrocze przygotowało Centrum Edukacji Nauczycieli (ODN z BP). Zestawy można odnaleźć na stronie: https://www.cen.lomza.pl/szkolenia1/dla-nauczycieli. Katecheci dowiedzą się dużo, m.in. o niebezpieczeństwach, jakie niosą sekty, wykorzystaniu tutoringu i metody projektu na lekcjach oraz obecności uczniowskiej w cyberprzestrzeni, szansach i zagrożeniach. Zajęcia - stacjonarne i online.

Mirosław R. Derewońko      

 

https://www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_letters/documents/papa-francesco-lettera-ap_20201208_patris-corde.html


 
 

W celu świadczenia przez nas usług oraz ulepszania i analizy ich, posiłkujemy się usługami i narzędziami innych podmiotów. Realizują one określone przez nas cele, przy czym, w pewnych przypadkach, mogą także przy pomocy danych uzyskanych w naszych Serwisach realizować swoje własne cele i cele ich podmiotów współpracujących.

W szczególności współpracujemy z partnerami w zakresie:
  1. Analityki ruchu na naszych serwisach
  2. Analityki w celach reklamowych i dopasowania treści
  3. Personalizowania reklam
  4. Korzystania z wtyczek społecznościowych

Zgoda oznacza, że n/w podmioty mogą używać Twoich danych osobowych, w postaci udostępnionej przez Ciebie historii przeglądania stron i aplikacji internetowych w celach marketingowych dla dostosowania reklam oraz umieszczenia znaczników internetowych (cookies).

W ustawieniach swojej przeglądarki możesz ograniczyć lub wyłączyć obsługę plików Cookies.

Lista Zaufanych Partnerów

Wyrażam zgodę