W młodzieńczej jedności – teatralna siła
- Najważniejszym powodem zorganizowania Europejskich Spotkań Czarnych Teatrów w Łomży było poprowadzenie warsztatów dla owładniętej tą samą pasją młodzieży z różnych grup teatralnych – wyjaśnia wybitny aktor-lalkarz i reżyser Tomasz Brzeziński, który ponad 20 lat temu założył w grodzie nad Narwią pierwszą w Polsce grupę Sivina II, posługującą się konsekwentnie od chwili powstania aż do dziś techniką tzw. czarnego teatru. W długi weekend w łomżyńskim domu kultury młodzież z Polski i z Litwy grała spektakle i dyskutowała z reżyserami.
W trzydniowych spotkaniach, szumnie nazwanych europejskimi chyba jednak nie z tego powodu, wzięły udział zaledwie trzy zespoły, z czego dwa łomżyńskie: działający przy MDK-DŚT Czarny Teatr Sivina II Tomasza Brzezińskiego i działający przy Publicznym Gimnazjum nr 6 Teatr Masarnia polonistki Magdaleny Szyszko. Trzecia grupa – Teatr Wędrówka - przyjechała z Niemieża na Litwie, gdzie pracuje z nią Bożena Bieleninik.
- To owoc poprowadzonych przeze mnie kilka lat temu w Wojdatach koło Wilna warsztatów dla nauczycieli – wspomina z nostalgią Tomasz Brzeziński. - Bożena Bieleninik przygotowała z 24-osobową grupą uczniów w wieku od podstawówki do liceum chyba z osiem spektakli, z czego trzy pokazała w Łomży: „Dziewczynka z zapałkami”. „Zielony wędrowiec” i „Pokolenie JP2”.
Zdaniem Tomasza Brzezińskiego, walorem warsztatów dla młodzieży z różnych grup teatralnych, wiekowych i językowych jest możliwość wymiany doświadczeń przez ludzi oddających się z zapałem tej samej pasji.
Jego Sivina II pokazała „Magiczny koncert”, najnowszy baśniowy spektakl „Sadko” z muzyką M. Rimskiego Korsakowa i najstarsze w repertuarze „Miniatury” do muzyki J.M. Jarre'a i Vangelisa.
Warto zwrócić uwagę, jak wielkie nazwiska kompozytorów pojawiają się w spektaklach. To nie przypadek, gdyż istotą tzw. czarnego teatru jest ilustrowanie w plastyczny i teatralny zarazem sposób właśnie muzyki. Pomysł polega na tym, że urzekająco pięknym melodiom towarzyszą sceny, wyczarowane przez niewidocznych aktorów z animowanych czasem przez kilka osób chust i szarf. Pokazy sztuk odbywają się w zaciemnionej sali, ale w świetle ultrafioletowym na scenie, dzięki czemu z czerni wyłaniają się nierzadko przepięknej urody poetyckie obrazy.
Takie pokazał również Teatr Masarnia Magdaleny Szyszko. „Linoskoczek” w jej reżyserii to metaforyczna opowieść o słabym, ale na szczęście nie samotnym człowieku, na którego czyha krwiożerczy potwór – w realiach spektaklu to pająk, którego animuje aż siedmioro gimnazjalistów. Próby zdominowania i „oplecenia” linoskoczka siecią zła kończą się fiaskiem, bo niedoszłej ofierze pomagają zielone maski, symbolizujące życzliwych i pomocnych ludzi wokół głównego bohatera.
Taki z tych trzydniowych warsztatów w Łomży byłby chyba największy pożytek teraz i na przyszłość czarnych teatrów: choć nieliczne, mają w sobie urok i siłę, której „pająk” teatralnej płycizny i tandety nie zdoła łatwo zdusić.
I jak łomżyńskie grupy Tomasza Brzezińskiego i Magdaleny Szyszko są dobrą wizytówką Łomży w Polsce i na świecie, tak grupa Bożeny Bieleninik jawi się jako zacna wizytówka Polaków na Wileńszczyźnie. A pożytków, jakie młodzi Polacy znad Narwi i znad Niemna będą mieli z oglądania swoich spektakli, z dyskusji o nich i ze wspólnej zabawy przy ognisku w Drozdowie, teraz jeszcze nie sposób wyliczyć...
Mirosław R. Derewońko
