Duża kasa do wzięcia
Miasto Łomża, Gmina Łomża, Gmina Nowogród oraz Gmina Piątnica tworzą Miejski Obszar Funkcjonalny. Samorządy przyjmują Strategie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, których celem jest sięgnięcie po prawie 190 mln zł (42,3 mln Euro) dotacji z nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej.
Europejska polityka spójności i polska polityka rozwoju zakładają odejście od zarządzania sektorowego na rzecz terytorialnego. To obszary funkcjonalne mają być punktem odniesienia dla interwencji kolejnych polityk publicznych. Rząd polski by pobudzić rozwój niejako przymusił samorządy do wspólnych rozwiązań problemów. Stąd też powstanie Miejskiego Obszaru funkcjonalnego (MOF). W środę radni Łomży przyjęli Strategię Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Miasta Łomży. Dokument wskazuje kierunki działań wymienionych samorządów mające na celu pobudzenie gospodarcze i podniesienie jakości życia mieszkańców. Ma on stanowić podstawę do ubiegania się o dofinansowanie ze środków zewnętrznych przedsięwzięć wypełniających cele strategiczne realizowane przez całe Partnerstwo Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Miasta Łomży, grupy Partnerów lub pojedyncze samorządy wchodzące w skład Partnerstwa w perspektywie finansowej na lata 2021-2027.
W Polsce powstało prawie 60 MOF-ów, z czego 3 w województwie podlaskim: łomżyński, suwalski i białostocki.
Jak czytamy w przyjętym przez radnych dokumencie łomżyński do wydania miałby ponad 51 mln Euro (ok. 230mln zł), z czego mniej więcej 17% mają zapewnić środki własne (ok. 40 mln zł).
- Udało nam się tę nić porozumienia z sąsiednimi gminami nawiązać i dojść do konsensusu, wypracować wspólny schemat działania z perspektywą tego, że możemy pozyskać ogromne środki do naszego subregionu – mówił na sesji prezydent Łomży Mariusz Chrzanowski.
Z całej puli Łomży ma przypaść ok. 35,77 mln Euro (ok. 160 mln zł), z czego dofinansowanie wyniesie ponad 29 mln Euro (ok. 130 mln zł), a Miasto Łomża musi za poziomie 6,72 mln Euro (ok. 30 mln zł) zapewnić wkład własny.
Łomża miasto 15-minutowe
W dokumencie wpisano cztery cele: wzrost dostępności komunikacyjnej, poprawa ochrony środowiska i dostosowanie do zmian klimatu, wzrost jakości edukacji i zintegrowany rozwój społeczny. Są ogólne więc wiele projektów można w tym zawrzeć. Zatem w ramach tych funduszy Łomża chciałaby zrobić bulwar nad Narwią, kupić nowy tabor komunikacji miejskiej, powiększyć długość ścieżek rowerowych. Pojawiła się także uwaga, że brakuje na obrzeżach miasta obiektu Park & Ride. To miejsce, gdzie osoba przyjeżdżająca z terenu zostawiłaby samochód, a dalej jechała komunikacją miejską.
Osoby dojeżdżające do miasta Łomża parkują samochód na obrzeżach miasta, po czym przesiadają się do komunikacji publicznej lub na rowery, hulajnogi i w ten sposób docierają do miejsc docelowych na terenie miasta – tłumaczył radnym zastępca prezydenta Andrzej Garlicki. Wskazał, że mógłby to być parking przy hangarze na ul. Zjazd.
Miałby tu powstać parking, pętla autobusowa, ładowarki i stacja roweru miejskiego. Da to szansę, że Łomża stanie się podobna do aglomeracji. Przestanie być miastem 15-minutowym, jak to określono w załączonej do tego dokumentu diagnozie, a wprowadzając przesiadki i czekanie na kolejne autobusy dojazd będzie wyglądał jak w aglomeracjach. Owa stacja w tym miejscu pomija przyjeżdżających z południowej części Narwi, a przez drugi most także i części północnej.
Dokument zapowiada wprowadzenie płatnych stref parkowania, termomodernizacje obiektów publicznych, OZE i infrastrukturę zielono-niebieską. Mowa jest o zwiększeniu dostępności edukacji przedszkolnej, zajęciach wyrównawczych, szkolnictwie itp. Nie zapomniano o ofercie dla seniorów i powstaniu odpowiednich placówek oraz o młodych szczególnie na terenach wiejskich.
Opublikowana na BIP lista planowanych do złożenia projektów niestety jest nieczytelna.
„By idea nie była tylko na papierze ale była realna” radny Tadeusz Kowalewski pytał o perspektywę spłaty długów i pozyskiwania nowych źródeł finansowania.
- To informacja o charakterze ogólnym pokazująca generalny potencjał partnerstwa - mówił Jerzy Zaborowski, doradca ze Związku Miast Polskich, który na zlecenie ministerstwa przygotowywał dokument. Strategia zawiera m.in. syntezę diagnozy, cele, do których Partnerstwo dąży oraz odpowiadające im kierunki działań, wskaźniki, listę projektów ZIT wraz z informacją o ich wyborze, źródła finansowania i opis systemu wdrażania.
Strategia obejmuje okres do 2030 roku. Wynika to m.in. z okresu programowania środków unijnych w perspektywie finansowej 2021-2027, które można będzie wydatkować do 2029 roku.
Podstawowym źródłem finansowania ma być Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Społeczny Plus. 10 projektów ZIT, ma być finansowane z programu Fundusze Europejskie dla Podlaskiego i jeden z Funduszy Europejskich Dla Polski Wschodniej.