Odwiedzamy szopki w ośmiu łomżyńskich świątyniach
Marija klęczy samotnie na kamiennej posadzce przed kościołem Krzyża Świętego. W dzień Bożego Narodzenia o godzinie 17. nie jest mroźno. Może 2 stopnie Celsiusa... Po śniegach sprzed tygodnia na zielonych trawnikach pozostały zaspy jak kopce mąki i cukru do świątecznego ciasta. Deszcz nie padał, wiatr nie wieje, cisza w Łomży. Lampki choinek migocą w oknach. Szopki w 8 świątyniach miasta nad Narwią są rozmaite. Dorosłym przywołują czar dzieciństwa. Dzieciom dają moc radości.
U św. Brunona w dolnym kościele szopka znajduje się na wprost, pośrodku przed ołtarzem. Jezusik, którego żłóbek otoczono okazałym wieńcem z zieleni, ufnie rozkłada rączki. Zwracają uwagę białe kwiaty gwiazdy betlejemskiej i gwiazdki śnieżne, zrobione z nitki prawdopodobnie na szydełku. Tę samą technikę rękodzieła oglądamy na strzelistych choinkach z obu stron, podziwiając wydziergane ażurowe bombki i anioły. Jest zielono-biało, inaczej niż w górnym kościele, gdzie olśniewa jasność i złote blaski. Dominuje tabernakulum w formie kuli ziemskiej, a po lewej stronie na prezbiterium unoszą się dwie wyraziste kule, uplecione jakby z siatki, z drutu. Nasuwają różne skojarzenia, jakby cały nasz świat był splątany, zniewolony, uwięziony, cierpiący...
W Boże Narodzenie, 24. grudnia w spokojnej jeszcze Polsce Anno Domini 2022 przypominają, że 10 miesięcy temu Rosja zaatakowała Ukrainę. Wojna za wschodnią granicą jest krwawa...
W kościele Matki Boskiej Częstochowskiej po godz. 16. odprawiana jest msza. Przed głównym ołtarzem króluje Jezusek, uniesiony w koszyku na chleb i na tle trójkątnego stożka, jak pryzmat lodowca. Po lewej choinka ze srebrnymi bombkami, a poniżej Nowonarodzonego Maryja i Józef z pasterzami, królami, siankiem i czerwonymi kwiatami. W epoce kryzysu klimatycznego przypomina o CO2, a symbolicznie – o topniejącej wierze w Boga. Zasadne jest w sumieniu samego siebie spytać: jakie jest dla mnie naprawdę to Boże Narodzenie...?
Strojne choinki i worki w szopce
W Bożym Ciele w przedsionku jest jasno i ciepło, nad wejściem cicho szumią nawiewy. Drzwi do wnętrza świątyni zamknięte. Przez szybki widać, że strojne choinki mają po 5 czy 6 m albo i więcej wysokości. Przez przezroczyste witraże od strony Przykoszarowej widać, że są dominantą szopki.
Przed niedalekim kościołem Krzyża Świętego Marija klęczy na kamiennej posadzce. Z pochyloną głową, trzyma przed sobą tabliczkę: „Proszę o pomoc finansową w leczeniu białaczki. Moja córka, która ma 5 lat i 6 miesięcy (niewyraźny zarys twarzy dziecka obok). Leczenie jest długie i bardzo kosztowne. BIAŁACZKA. Jeśli masz dobre serce daj ile możesz, a pan Bóg Cię pobłogosławi. PROSZĘ O ODDANIE KARTECZKI. DZIĘKUJĘ.”. Marija mówi, że jest z Mołdawii, że mieszka w Łomży, a córka leży w szpitalu w Warszawie. Nie chce mi się w święta sprawdzić, czy to prawda. Do plastikowego kubka odwiedzający szopkę sporadycznie wrzucają monety. Wewnątrz świątyni na wprost króluje Święta Rodzina. Jest sporo ciuków siana, jego kostki leżą nawet za ołtarzem. Po lewej stronie stoi mniejsza, druga szopka, Przed spadzistym daszkiem mały wózek drewniany na 4 kołach. Leży na nim worek z „czymś”, jakby ze zbożem, kartoflami, może ubraniami...? Przywołuje na myśl wyglądem miniaturowy wóz sprzed ekspansji ciągnictwa, ale może to wózek używany do transportu mniejszych ładunków, tyle że do ciągnięcia przez ludzi...? Wewnątrz szopki leżą jedne na drugich podobne worki, jakby w magazynie. Szopka na pewno niekonwencjonalna, ale zagadkowa.
Zwierzęta gospodarskie na chwałę Jezusowi
Żywa szopka u św. Andrzeja stoi w pobliżu domu parafialnego. „Bóg się rodzi” to hasło, a gwiazda to znak, że po lewej stronie jest wejście. W środku klatki i woliery z ptactwem domowym, np. kury i indyki, cielę biało-czarne i figury Świętej Rodziny. Obok przekrojona główka kapusty, z której po kawałku dzieci odrywają liście, żeby poczęstować „braci mniejszych”, jak o zwierzętach mówił św. Franciszek. W świątyni msza bożonarodzeniowa. Nad tradycyjną szopką z lewej napis u góry głosi, że w parafii przy Wąskiej Jezus przyszedł na świat po raz 20. - chociaż od dawna wiadomo, że Syn Boży Zbawiciel urodził się zapewne około 6/7 roku naszej ery, czyli aż 2015 lub 2016 lat temu.
Szopka na kopcu i w ruchu na wózkach
Aleja papieska w Parku Świętego Jana Pawła II ma na szczycie ołtarza rozświetloną szopkę, którą widać z daleka. Spacerowicze idą od strony iluminowanej choinki i misiów: Łomżatka i Śnieżynka. Niektórzy wstępują po wysokich i stromych schodach na szczyt, by oddać pokłon Jezusowi. W tym roku na Boże Narodzenie nie ma śniegu ni mrozu, ale gdyby święta były tydzień temu, to te schody zagrażałyby zdrowiu pielgrzymów, więc warto zamontować poręcz, nie tylko dla seniorów i dzieci. W dolnym kościele skromna szopka z figurek, może gipsowych. Klika osób modli się w cichości.
W Katedrze szopka również tradycyjna, a obok niej Jezusa witają dzieci lalkowe. Aniołek dziękuje za ofiarę na potrzeby ponad 500-letniej świątyni, w koszyczku jest cukierek dla najmłodszych. W każdym z odwiedzanych kościołów wierni klękają i modlą się przed figurami z szopek – wyjątkiem jest żywa szopka ze zwierzętami i ruchoma szopka u Braci i Ojców Kapucynów. Znajduje się ona na podwyższeniu, natomiast od razu od wejścia drzwiami z lewej strony kościoła stoi tłumek dzieci kilkuletnich z rodzicami i dziadkami, dlatego o klękaniu nie ma mowy. Szopka jest komentowana najżywiej, bo pociechom dorośli objaśniają, figury jakich postaci wyłaniają się, żeby oddać pokłon Jezuskowi. Maleństwo kołysze się w cudownym żłóbku, rozświetlonym promieniami jak w aureoli.
Mirosław R. Derewońko
tel. red. 696 145 146
Boże Narodzenie jako pocieszenie Profesora Mikołejko
Piękna szopka domowa wielka jak ołtarz
Najpopularniejsza u Kapucynów, najciekawsza w Katedrze
„Idźcie i głoście...” nad szopkami z myślami w świątyniach. Łomży
Oryginalne szopki w kościołach na Boże Narodzenie
Szopki - ruchoma, żywa i z naszymi świętymi
