Wiedza o polskim społeczeństwie ukazana przez praktyków - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

85-letnia działaczka pierwszej "Solidarności" w Łomży opowiadała o "prehistorii", z perspektywy pokolenia nastolatków, wychowanego na konsolach, smartfonach, youtube i muzyce prosto z Sieci. Teresa Steckiewicz przybliżyła uczniom realia 13. grudnia 1981 r. W noc stanu wojennego została  aresztowana w swoim domu, przewieziona na komendę Milicji Obywatelskiej w Łomży, osadzona w więzieniu przy ul. M. Kopernika w Białymstoku. Od stycznia 1982 r. zaczęto wywozić kobiety z powodu ciasnoty, braku miejsca dla uwięzionych działaczy NSSZ Solidarność, do utworzonego w Gołdapi ośrodka internowania, gdzie Pani Teresa zachorowała na zapalenie płuc i po 3 miesiącach została zwolniona do domu. - Nie tak łatwo jest opowiadać o wydarzeniach sprzed ponad 40 lat, jak łzy same się wciskają do oczu... - tłumaczyła ogarniające ją wzruszenie emocjonalne. Bolesne przeżycia nadal w niej tkwią.

8-klasiści zadali pytania o to, jak wyglądały przesłuchania - "trwały długo, wycieńczały fizycznie i psychicznie"; o to, czy zdarzały się zdrady, że ktoś kogoś wydał - "nikt do tego się nie przyzna"; o to, jak wyglądała cela - "poduszka wypchana sianem i dwa koce, zimno, spaliśmy w ubraniach". 

Niepodległość
Pomysłodawcą przeprowadzenia nietypowej lekcji był Sławomir Dębek, nauczyciel wos w Szkole Podstawowej w Konarzycach. Debatę podzielono na trzy bloki tematyczne, tworzące historyczną i dydaktyczną całość: "Niepodległość! Solidarność! Samorządność!". - Niepodległość jest w nas - to główna teza zajęć, prowadzonych przez Marię Dziekońską, wicestarostę łomżyńskiego. Wyjaśniała ona nastolatkom, że tożsamość indywidualna buduje tożsamość zbiorową, społeczną, narodową. Od tego, jaka jest świadomość historyczna, ideowa i polityczna rodziny, zależy wczesne postrzeganie rzeczywistości przez młode pokolenie. Prelegentka humanistka mówiła o historii płytkiej - według samych siebie i swoich rodziców; średniej - dziadków; głębokiej - pradziadków i starszych pokoleń. O dziwo, okazało się, że dużo 8-klasistów twierdziło, że potrafi nazwać swoich przodków nie tylko z imienia, ale i nazwiska rodowego babci, a nawet i prababci. W dyskusji sformułowano składowe "niepodległości": naród, polskość, język ojczysty, hymn i symbole narodowe, walka o wolność - co naturalnie kierowało uwagę na walkę Ukrainy, broniącej się od 24. lutego 2022 przed Rosją Putina. 3 tygodnie temu o wojnie uczniowie dowiadywali się z książki. Teraz mają ją za wschodnią granicą.

Solidarność
Profesor łomżyniak Krzysztof Sychowicz połączył się z debatującymi z Białegostoku. W prelekcji online stwierdził, że "trzeba być solidarnym pod względem społecznym", bo w każdej chwili każdy z nas może znaleźć się w życiowej potrzebie. "Trzeba kochać swój kraj, bo tylko tutaj jesteśmy u siebie" - przekazał refleksję. Autor monografii Łomży i wykładowca Akademii Nauk Społecznych poświęcił pogadankę ukazaniu spójności między ideami Solidarności i Niepodległości. Solidarność z 1980 r. była niezwykłym, bardzo ważnym zjawiskiem, gdy około 10 milionów Polaków wstąpiło do Związku: intelektualiści i artyści, naukowcy i ludzie prości, o różnym wykształceniu, wierzący i niewierzący, partyjni, bezpartyjni i antypartyjni - Solidarność zgromadziła ludzi przeciwnych PRL pod rządami PZPR. Potrzeba wolności od systemu komunistycznego pod dyktatem Rosji sprzed lat ponad 40 w retrospekcji prof. Sychowicza łączyła się z solidarnością narodu podczas wojny polsko-rosyjskiej z bolszewikami w 1920 r. Zdaniem Profesora, "potrzeba pamięci Polaków o działaczach pierwszej Solidarności", ponieważ ryzykowali wolność i bezpieczeństwo osobiste nie dla stanowisk i sławy, nie dla pieniędzy, sukcesów i subów. Działali z przekonania, z miłości do ojczystego kraju. Profesor wyznał nastolatkom, że kiedy był w ich wieku uczniem SP 5, nie dostrzegał wielkości tego wydarzenia, bo oglądał świat przez pryzmat swojego podwórka i dwóch kanałów państwowej TVP. Z czasem przyszła świadomość znaczenia Solidarności dla przyszłego rozwoju państwa polskiego.

Samorządność 
Lech Marek Szabłowski przedstawił znaczenie samorządności od przemian społeczno-politycznych i gospodarczych, dla których datą symboliczną stał się 4. czerwca 1989 r., pamiętny ze względu na wybory kontraktowe. Przybliżył 1. wybory samorządowe w 1990 r., zadania i rolę samorządu, tak jak określa je ustawa o samorządzie. 8-klasiści mogli się dowiedzieć, że w 1999 r. przeprowadzona była gruntowna reforma administracyjna w Polsce, kiedy powstało 16 województw i 314 powiatów. Wcześniej, od reformy administracyjnej w 1975 r. ekipy Edwarda Gierka, istniało 49 województw, lecz nie było samorządu pośredniego pomiędzy administracją rządową a samorządowymi gminami. Prelegent ma bogate doświadczenie praktyczne w działalności na niwie samorządowej: 4 kadencje był wójtem gminy Śniadowo, pierwszym przewodniczącym Rady Powiatu Łomżyńskiego od 1999 r., starostą w latach 2010-2014, wicestarostą 2014-2018, ponownie starostą łomżyńskim od 2018. Starosta Szabłowski zachęcił młodych, aby udzielali się społecznie, interesowali polityką, chodzili (wkrótce) na wybory: od tego, jakie będą mieć władze, będzie zależeć życie w małych ojczyznach. Samorządowiec promował aktywność i współuczestnictwo, a nie bierność i narzekanie bez skutku.

Mirosław R. Derewońko

tel. red. 696 145 146