Nie daj się błędom... w PIT-ach
Urzędy skarbowe, jak co roku, podczas kampanii rozliczania PIT, pełne są osób, które przychodzą tam tylko po to, żeby zapytać o jakąś bardzo prostą rzecz lub dlatego, że zostały wezwane, ponieważ w ich deklaracjach coś było nie tak. Przeważająca liczba tych „wezwanych”, to uczciwi podatnicy, którzy nie poradzili sobie z wypełnieniem formularzy podatkowych. W czasie wizyty okazuje się często, że powody wezwania do urzędu były błahe. A to brak podpisu na formularzu, a to z kolei brak zaznaczenia w jakim celu składamy deklarację.
Można tego wszystkiego uniknąć, uświadamiając sobie jakie najczęściej popełniamy błędy i eliminując je. Właśnie temu ma służyć poniższa lista błędów najczęściej popełnianych przez podatników, sporządzona w oparciu o doświadczenie urzędników, którzy na co dzień te błędy weryfikują.
Brak podpisu podatnika
Podatnicy często zapominają, że ich zeznanie to dokument, który musi być podpisany, ponieważ bez tego nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Osoby rozliczające się samodzielnie za pomocą formularzy PIT-36 i PIT-37 podpisują w rubryce 315 (PIT-36) lub w rubryce 127 (PIT-37). Jeśli zaś zamierzamy rozliczyć się wspólnie z małżonkiem to w formularzu PIT-36 ten małżonek, którego dane zostały wpisane w części B1 formularza podpisuje się w rubryce 315. Drugi małżonek, którego dane zostały wpisane w części B2 formularza podpisuje się w rubryce 316. W przypadku formularza PIT-37 będą to kolejno rubryki: 127 i 128. Pamiętać należy, że podpisać się muszą wszyscy podatnicy. Najczęściej podpisów brakuje na formularzach przesyłanych do urzędu skarbowego za pośrednictwem poczty.
Błędny NIP
Problem dotyczy w każdym formularzu PIT rubryk z numerami 1 i 2. Podatnicy często wpisują tam Numer Identyfikacji Podatkowej swojego pracodawcy (w przypadku rozliczenia wspólnie z małżonkiem także NIP pracodawcy małżonka). Bierze się to zapewne z tego, że np. w formularzu PIT-11, który jest wydawany przez pracodawcę w rubryce 1 wpisany jest numer płatnika, czyli pracodawcy, a nie podatnika czyli nasz. Prawidłowo wypełniony przez nas formularz PIT-36 lub PIT-37 zawiera w rubryce 1 nasz NIP, a w rubryce 2 NIP naszego małżonka (jeżeli rozliczamy się wspólnie z nim).
Zła kolejność małżonków
Zdarza się, że małżonkowie rozliczający się wspólnie w dalszych częściach zeznania zapominają o zachowaniu kolejności ustalonej przez nich na początku zeznania. Osoba, która wpisana jest w rubryce B1 formularza jest “podatnikiem”, a osoba wpisana w rubryce B2 jego “małżonkiem”. Zgodnie z tą kolejnością należy wypełniać kolejne części formularza. “Podatnik” np. wpisuje swoje dochody lub straty w części C1, podczas gdy jego “małżonek” w części C2 itd. W formularzu PIT-36 ten małżonek, którego dane zostały wpisane w części B1 formularza podpisuje się w rubryce 315. Drugi małżonek, którego dane zostały wpisane w części B2 formularza podpisuje się w rubryce 316. W przypadku formularza PIT-37 będą to kolejno rubryki: 127 i 128
Stosowanie nieaktualnych druków
Należy pamiętać, że w danym roku należy rozliczać się na najnowszych formularzach. Ci, którzy robią to na formularzach z lat poprzednich popełniają błąd. Mimo, że na stronie głównej sami wpisujemy w puste kratki informację za który rok składamy zeznanie, pamiętać trzeba, że formularze co roku się zmieniają i nie można “wziąć na zapas”. Ten błąd dotyczy w zasadzie wszystkich rodzajów formularzy, także NIP-1 i NIP-3. Po najnowsze formularze niekoniecznie musimy fatygować się osobiście do urzędu skarbowego. Możemy je pobrać ze strony internetowej Izby Skarbowej w Białymstoku pod adresem www.is.bialystok.pl lub skserować od kogoś kto takie formularze pobrał. Urzędy przyjmują zeznania także na kopiach formularzy, pod warunkiem, że są one zgodne z oryginałami.
Niejednolite adresy
Podatnicy wypełniając zeznanie roczne często zupełnie dowolnie wpisują swoje adresy zamieszkania i zameldowania. Często podatnik wpisuje w części B formularza PIT-36 lub PIT-37 adres zamieszkania przy jednoczesnym podaniu innego adresu dla płatnika (pracodawcy) co powoduje rozbieżność danych w zeznaniach podatkowych przesyłanych do urzędu skarbowego przez pracodawcę. Podatnicy powinni pamiętać również o tym, że w zeznaniu podatkowym w części B należy wykazywać adres zamieszkania właściwy w ostatnim dniu roku podatkowego a nie adres zameldowania. Oba adresy można wpisać jedynie do formularza NIP-3 i NIP-1 w częściach B.4 i B.5.
Nieaktualne dane
Bardzo nagminnym niedopatrzeniem, za sprawą którego cała masa osób musi być do urzędu wezwana, jest brak aktualizacji danych osobowych podatnika. Bardzo wiele osób wymieniając dowód, zawierając związek małżeński i zmieniając przy tym nazwisko czy zmieniając adres zameldowania lub zamieszkania zapomina poinformować o tym swój urząd skarbowy. W wyniku tego urząd skarbowy, opierając się na posiadanych przez siebie nieaktualnych informacjach, stwierdza niezgodność tych danych z danymi zawartymi przez podatnika w złożonym właśnie formularzu. Żeby tego uniknąć przy każdej zmianie naszych danych osobowych powinniśmy zgłosić tę zmianę wypełniając formularz NIP-3 (osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej) lub NIP-1 (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą). Wypełniamy je w całości, nie ograniczając się tylko do danych, które zostały zmienione.
Problemy z numerami rachunków
Osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej i rozliczające się za pomocą formularza PIT-37, jeśli chcą ewentualne zwroty nadpłaconych zaliczek na podatek otrzymywać na konto bankowe powinny podać w formularzu NIP-3 swój numer konta. Często zdarza się jednak sytuacja, że konto było podawane dawno, zapomnieliśmy o nim, a teraz się dziwimy, że zwrot podatku długo nie przychodzi. Problem może mieć swoje źródło właśnie w tym, że zapomnieliśmy zgłosić zmianę numeru konta. Ponadto częste problemy z rachunkami bankowymi polegają także na błędnym lub nieczytelnym wpisaniu przez podatnika numeru.
Brak oznaczenia celu złożenia formularza
Pytanie o cel złożenia zeznania w obu formularzach: PIT-36 i PIT-37 zostało umieszczone prawie na samym początku zeznania. Podatnicy jednak nagminnie zapominają o tej rubryce, w której wystarczy tylko postawić krzyżyk. Osoby, które w danym roku składają pierwsze zeznanie powinni zaznaczyć kratkę “złożenie zeznania”. Ci z nas, którzy w złożonym już przez siebie zeznaniu znaleźli błędy, powinni czym prędzej złożyć korektę zeznania. W takim właśnie przypadku należy zaznaczyć kwadrat “korekta zeznania”. Pamiętać należy, że składając korektę zeznania musimy wypełnić cały formularz od początku, a nie tylko błędnie wypełnione uprzednio pozycje. Do korekty zeznania należy dołączyć również pisemne wyjaśnienie, zawierające uzasadnienie przyczyn korekty.
Brak załączników do zeznania (PIT/D, PIT/O) w przypadku korzystania z odliczeń
Jeżeli korzystamy z odliczeń należy razem z zeznaniem złożyć odpowiedni załącznik oraz zaznaczyć w zeznaniu jakie załączniki składamy. Informacje te należy wpisać w części O (PIT-36) lub w części H (PIT-37). Najczęściej albo zapominamy o tych rubrykach, albo wypełniamy je niepoprawnie. Jeżeli do zeznania PIT-37 składamy załącznik PIT/D to należy w rubryce 117 wpisać cyfrę “1”, a nie postawić krzyżyk ponieważ informacja dotyczy ilości złożonych załączników, a nie samego faktu ich złożenia. Jeżeli rozliczamy się wspólnie z małżonkiem i dołączamy PIT/D to powinniśmy także zaznaczyć kto go dołącza.
Pomijanie małżonka
Podatnicy rozliczający się wspólnie z małżonkiem i korzystający z odliczeń często zapominają wpisać w załącznikach, w których wykazują odliczenia, dane swojego małżonka. Jeżeli w częściach B.1. I B.2. formularza PIT-36 i PIT-37 wpisaliśmy dane nasze i małżonka to, to samo musimy zrobić np. w częściach A.1. I A.2. formularza PIT/D
Nieuwaga przy przenoszeniu danych
Częstym błędem wynikającym z braku staranności jest nieprawidłowe przeniesienie kwot z informacji PIT-11, PIT-11A lub z rozliczenia dokonanego przez płatnika PIT-40, PIT-40A. Podatnicy spiesząc się wpisują do zeznania inne kwoty niż mają wpisane w ww informacjach, a te otrzymuje również urząd skarbowy. Przy porównaniu wychodzą różnice i urząd musi wzywać podatnika w celu wyjaśnienia rozbieżności.
Błędy rachunkowe
Namawiamy do kilkakrotnego sprawdzenia czy w wypełnionych formularzach nie popełniliśmy prostych błędów rachunkowych, są one bowiem dość często spotykane. Najczęściej mając dochody z kilku źródeł i sumując potem kwoty z informacji PIT-11 lub PIT-40A/11A błędnie wyliczamy dochód, podatek, kwotę do zapłaty czy kwotę zwrotu. Żeby mieć pewność, że dobrze wszystko policzyliśmy, powinniśmy kilka razy dokładnie przeanalizować wpisane kwoty lub dwa razy wypełnić ten sam PIT nie sugerując się wcześniejszymi wyliczeniami i porównać czy kwoty są takie same. To pozwoli uniknąć nieporozumień.
Brak zaokrąglenia lub nieprawidłowe zaokrąglenie podstawy obliczenia podatku oraz podatku należnego
Należy dokładnie czytać opisy do poszczególnych pozycji zawarte w zeznaniu oraz objaśnienia do wypełniania zeznań; wynika z nich, iż zarówno podstawę obliczenia podatku, jak również sam podatek należny zaokrągla się do pełnego złotego (kwoty wynoszące: mniej niż 50 groszy pomija się, a 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych).
Nie zaznaczony wybór formy opodatkowania
Czynności tej należy dokonać poprzez zaznaczenie odpowiedniego kwadratu w pozycji 6 zeznania PIT-37, PIT-36. Pomimo umieszczenia tej pozycji na samym początku zeznania podatkowego podatnicy bardzo często zapominają o jej wypełnieniu. Formularze zeznań PIT-37 i PIT-36 obowiązujące przy rozliczeniu podatku za 2007 rok przewidują w poz. 6 możliwość zaznaczenia przez osoby owdowiałe sposobu opodatkowania “wspólnie z małżonkiem, zgodnie z wnioskiem, o którym mowa w art. 6a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Sumy odliczeń przewyższają obliczony podatek
Sumy odliczeń od podatku wykazane w załączniku PIT/O i odliczane w zeznaniu od podatku często przewyższają kwoty obliczonego podatku dochodowego pomniejszonego o składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Przy wypełnianiu zeznania należy zwracać uwagę na opisy rubryk, które znajdują się obok, na tym samym poziomie. Opis dotyczący rubryk 106 i 107 formularza PIT-37 (w które wpisuje się kwoty odliczeń przeniesione z formularza PIT/O) przypomina, że odliczenia od podatku nie mogą przekraczać kwoty podatku pomniejszonego o składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Małżonkowie rozliczają się wspólnie nie mając do tego prawa
Nie jest możliwe wspólne opodatkowanie małżonków, jeżeli chociaż jeden z nich prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną kartą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym (bez względu na to, czy uzyskał dochody z tej działalności , czy też nie). Dzieje się tak nawet wtedy gdy zgłoszono zawieszenie działalności. Nie jest również możliwe wspólne opodatkowanie małżonków, jeżeli chociażby u jednego z nich dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane są podatkiem liniowym.
Darowizny tak, ale ...
Podstawą do odliczenia w ramach darowizn powinien być uzyskany przez nas dochód. Odliczenie nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6% dochodu. Podatnicy dokonując odliczenia muszą posiadać dowód wpłaty darowizny pieniężnej na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna – dokument z którego wynika wartość tej darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu. Należy również pamiętać, że odliczeniu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz m.in. osób fizycznych. Ponadto, jeżeli podatnik dokonuje odliczenia w ramach darowizn, to nie może tej samej kwoty odliczyć jako wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego.
Nieprawidłowo ustalony dochód
Często po sprawdzeniu zeznania okazuje się, że dochód nie odpowiada różnicy między kwotą przychodu, a kosztami uzyskania przychodu (dotyczy pozycji 37,45,50,55,60,64,72,77,82 zeznania PIT-37; pozycji 43, 51, 62, 72, 77, 82, 86, 94, 105,115,120,125 zeznania PIT-36). Najczęściej błąd ten popełniają osoby, które w roku podatkowym uzyskały dochody od kilku płatników i nieprawidłowo zsumowały ich wysokość z posiadanych informacji PIT-11.
Nieprawidłowo obliczony podatek dochodowy
Najczęściej dotyczy przypadków błędnego zastosowania obowiązującej skali podatkowej. W 2007 roku skala podatkowa uległa zmianie i dlatego błędów może być w tym roku więcej. Należy pamiętać o kwocie wolnej od podatku. Błąd związany jest z pozycją 101 PIT-37 oraz pozycją 165 PIT-36
Problemy z zaliczkami w PIT-36
Tu należy odróżnić zaliczki wpłacone w ciągu roku i zaliczki należne za rok podatkowy. W poz. 184 zeznania powinny być wykazane zaliczki faktycznie wpłacone przez podatnika, natomiast w poz. 181 powinna być wykazana suma zaliczek należnych /nie wpłaconych/ za poszczególne miesiące roku podatkowego. W roku 2007 nie było obowiązku składania deklaracji miesięcznych PIT-5, PIT-5L, PIT-53, zatem zaliczki miesięczne należne za poszczególne miesiące roku podatkowego należy wykazać w zeznaniu podatkowym w części N. Przed naniesieniem do zeznania kwot należnych zaliczek i zaliczek wpłaconych należy przeanalizować np. dowody wpłat lub przelewów oraz prowadzone ewidencje, księgi i w oparciu o dokonaną analizę ustalić kwoty ww zaliczek.
Wydatki na cele rehabilitacyjne
W przypadku odliczeń od dochodu wydatków na cele rehabilitacyjne, w szczególności na leki, odliczeniu podlega nadwyżka ponad 100 zł z każdego miesiąca oddzielnie. Błędem jest, że osoby, które nie posiadają orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub nie mają na utrzymaniu osoby niepełnosprawnej dokonują odliczeń z tytułu wydatków na zakup leków.
Nieprawidłowe odliczanie wydatków na internet
Prawo do ulgi z tytułu użytkowania sieci Internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika, przysługuje wyłącznie osobie wymienionej na fakturze dokumentującej poniesienie wydatków.
Ponadto od 2007 r. urzędy skarbowe przekazują 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego, zatem podatnicy w zeznaniu podatkowym nie tylko wskazują wnioskowaną kwotę wpłaty, ale również muszą wskazać nazwę organizacji pożytku publicznego i numer KRS tej organizacji (część I zeznania PIT-37, część P zeznania PIT-36, część H zeznania PIT-38, część O zeznania PIT-36L).
Radosław Hancewicz
Rzecznik prasowy Izby Skarbowej w Białymstoku
Brak podpisu podatnika
Podatnicy często zapominają, że ich zeznanie to dokument, który musi być podpisany, ponieważ bez tego nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Osoby rozliczające się samodzielnie za pomocą formularzy PIT-36 i PIT-37 podpisują w rubryce 315 (PIT-36) lub w rubryce 127 (PIT-37). Jeśli zaś zamierzamy rozliczyć się wspólnie z małżonkiem to w formularzu PIT-36 ten małżonek, którego dane zostały wpisane w części B1 formularza podpisuje się w rubryce 315. Drugi małżonek, którego dane zostały wpisane w części B2 formularza podpisuje się w rubryce 316. W przypadku formularza PIT-37 będą to kolejno rubryki: 127 i 128. Pamiętać należy, że podpisać się muszą wszyscy podatnicy. Najczęściej podpisów brakuje na formularzach przesyłanych do urzędu skarbowego za pośrednictwem poczty.
Błędny NIP
Problem dotyczy w każdym formularzu PIT rubryk z numerami 1 i 2. Podatnicy często wpisują tam Numer Identyfikacji Podatkowej swojego pracodawcy (w przypadku rozliczenia wspólnie z małżonkiem także NIP pracodawcy małżonka). Bierze się to zapewne z tego, że np. w formularzu PIT-11, który jest wydawany przez pracodawcę w rubryce 1 wpisany jest numer płatnika, czyli pracodawcy, a nie podatnika czyli nasz. Prawidłowo wypełniony przez nas formularz PIT-36 lub PIT-37 zawiera w rubryce 1 nasz NIP, a w rubryce 2 NIP naszego małżonka (jeżeli rozliczamy się wspólnie z nim).
Zła kolejność małżonków
Zdarza się, że małżonkowie rozliczający się wspólnie w dalszych częściach zeznania zapominają o zachowaniu kolejności ustalonej przez nich na początku zeznania. Osoba, która wpisana jest w rubryce B1 formularza jest “podatnikiem”, a osoba wpisana w rubryce B2 jego “małżonkiem”. Zgodnie z tą kolejnością należy wypełniać kolejne części formularza. “Podatnik” np. wpisuje swoje dochody lub straty w części C1, podczas gdy jego “małżonek” w części C2 itd. W formularzu PIT-36 ten małżonek, którego dane zostały wpisane w części B1 formularza podpisuje się w rubryce 315. Drugi małżonek, którego dane zostały wpisane w części B2 formularza podpisuje się w rubryce 316. W przypadku formularza PIT-37 będą to kolejno rubryki: 127 i 128
Stosowanie nieaktualnych druków
Należy pamiętać, że w danym roku należy rozliczać się na najnowszych formularzach. Ci, którzy robią to na formularzach z lat poprzednich popełniają błąd. Mimo, że na stronie głównej sami wpisujemy w puste kratki informację za który rok składamy zeznanie, pamiętać trzeba, że formularze co roku się zmieniają i nie można “wziąć na zapas”. Ten błąd dotyczy w zasadzie wszystkich rodzajów formularzy, także NIP-1 i NIP-3. Po najnowsze formularze niekoniecznie musimy fatygować się osobiście do urzędu skarbowego. Możemy je pobrać ze strony internetowej Izby Skarbowej w Białymstoku pod adresem www.is.bialystok.pl lub skserować od kogoś kto takie formularze pobrał. Urzędy przyjmują zeznania także na kopiach formularzy, pod warunkiem, że są one zgodne z oryginałami.
Niejednolite adresy
Podatnicy wypełniając zeznanie roczne często zupełnie dowolnie wpisują swoje adresy zamieszkania i zameldowania. Często podatnik wpisuje w części B formularza PIT-36 lub PIT-37 adres zamieszkania przy jednoczesnym podaniu innego adresu dla płatnika (pracodawcy) co powoduje rozbieżność danych w zeznaniach podatkowych przesyłanych do urzędu skarbowego przez pracodawcę. Podatnicy powinni pamiętać również o tym, że w zeznaniu podatkowym w części B należy wykazywać adres zamieszkania właściwy w ostatnim dniu roku podatkowego a nie adres zameldowania. Oba adresy można wpisać jedynie do formularza NIP-3 i NIP-1 w częściach B.4 i B.5.
Nieaktualne dane
Bardzo nagminnym niedopatrzeniem, za sprawą którego cała masa osób musi być do urzędu wezwana, jest brak aktualizacji danych osobowych podatnika. Bardzo wiele osób wymieniając dowód, zawierając związek małżeński i zmieniając przy tym nazwisko czy zmieniając adres zameldowania lub zamieszkania zapomina poinformować o tym swój urząd skarbowy. W wyniku tego urząd skarbowy, opierając się na posiadanych przez siebie nieaktualnych informacjach, stwierdza niezgodność tych danych z danymi zawartymi przez podatnika w złożonym właśnie formularzu. Żeby tego uniknąć przy każdej zmianie naszych danych osobowych powinniśmy zgłosić tę zmianę wypełniając formularz NIP-3 (osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej) lub NIP-1 (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą). Wypełniamy je w całości, nie ograniczając się tylko do danych, które zostały zmienione.
Problemy z numerami rachunków
Osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej i rozliczające się za pomocą formularza PIT-37, jeśli chcą ewentualne zwroty nadpłaconych zaliczek na podatek otrzymywać na konto bankowe powinny podać w formularzu NIP-3 swój numer konta. Często zdarza się jednak sytuacja, że konto było podawane dawno, zapomnieliśmy o nim, a teraz się dziwimy, że zwrot podatku długo nie przychodzi. Problem może mieć swoje źródło właśnie w tym, że zapomnieliśmy zgłosić zmianę numeru konta. Ponadto częste problemy z rachunkami bankowymi polegają także na błędnym lub nieczytelnym wpisaniu przez podatnika numeru.
Brak oznaczenia celu złożenia formularza
Pytanie o cel złożenia zeznania w obu formularzach: PIT-36 i PIT-37 zostało umieszczone prawie na samym początku zeznania. Podatnicy jednak nagminnie zapominają o tej rubryce, w której wystarczy tylko postawić krzyżyk. Osoby, które w danym roku składają pierwsze zeznanie powinni zaznaczyć kratkę “złożenie zeznania”. Ci z nas, którzy w złożonym już przez siebie zeznaniu znaleźli błędy, powinni czym prędzej złożyć korektę zeznania. W takim właśnie przypadku należy zaznaczyć kwadrat “korekta zeznania”. Pamiętać należy, że składając korektę zeznania musimy wypełnić cały formularz od początku, a nie tylko błędnie wypełnione uprzednio pozycje. Do korekty zeznania należy dołączyć również pisemne wyjaśnienie, zawierające uzasadnienie przyczyn korekty.
Brak załączników do zeznania (PIT/D, PIT/O) w przypadku korzystania z odliczeń
Jeżeli korzystamy z odliczeń należy razem z zeznaniem złożyć odpowiedni załącznik oraz zaznaczyć w zeznaniu jakie załączniki składamy. Informacje te należy wpisać w części O (PIT-36) lub w części H (PIT-37). Najczęściej albo zapominamy o tych rubrykach, albo wypełniamy je niepoprawnie. Jeżeli do zeznania PIT-37 składamy załącznik PIT/D to należy w rubryce 117 wpisać cyfrę “1”, a nie postawić krzyżyk ponieważ informacja dotyczy ilości złożonych załączników, a nie samego faktu ich złożenia. Jeżeli rozliczamy się wspólnie z małżonkiem i dołączamy PIT/D to powinniśmy także zaznaczyć kto go dołącza.
Pomijanie małżonka
Podatnicy rozliczający się wspólnie z małżonkiem i korzystający z odliczeń często zapominają wpisać w załącznikach, w których wykazują odliczenia, dane swojego małżonka. Jeżeli w częściach B.1. I B.2. formularza PIT-36 i PIT-37 wpisaliśmy dane nasze i małżonka to, to samo musimy zrobić np. w częściach A.1. I A.2. formularza PIT/D
Nieuwaga przy przenoszeniu danych
Częstym błędem wynikającym z braku staranności jest nieprawidłowe przeniesienie kwot z informacji PIT-11, PIT-11A lub z rozliczenia dokonanego przez płatnika PIT-40, PIT-40A. Podatnicy spiesząc się wpisują do zeznania inne kwoty niż mają wpisane w ww informacjach, a te otrzymuje również urząd skarbowy. Przy porównaniu wychodzą różnice i urząd musi wzywać podatnika w celu wyjaśnienia rozbieżności.
Błędy rachunkowe
Namawiamy do kilkakrotnego sprawdzenia czy w wypełnionych formularzach nie popełniliśmy prostych błędów rachunkowych, są one bowiem dość często spotykane. Najczęściej mając dochody z kilku źródeł i sumując potem kwoty z informacji PIT-11 lub PIT-40A/11A błędnie wyliczamy dochód, podatek, kwotę do zapłaty czy kwotę zwrotu. Żeby mieć pewność, że dobrze wszystko policzyliśmy, powinniśmy kilka razy dokładnie przeanalizować wpisane kwoty lub dwa razy wypełnić ten sam PIT nie sugerując się wcześniejszymi wyliczeniami i porównać czy kwoty są takie same. To pozwoli uniknąć nieporozumień.
Brak zaokrąglenia lub nieprawidłowe zaokrąglenie podstawy obliczenia podatku oraz podatku należnego
Należy dokładnie czytać opisy do poszczególnych pozycji zawarte w zeznaniu oraz objaśnienia do wypełniania zeznań; wynika z nich, iż zarówno podstawę obliczenia podatku, jak również sam podatek należny zaokrągla się do pełnego złotego (kwoty wynoszące: mniej niż 50 groszy pomija się, a 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych).
Nie zaznaczony wybór formy opodatkowania
Czynności tej należy dokonać poprzez zaznaczenie odpowiedniego kwadratu w pozycji 6 zeznania PIT-37, PIT-36. Pomimo umieszczenia tej pozycji na samym początku zeznania podatkowego podatnicy bardzo często zapominają o jej wypełnieniu. Formularze zeznań PIT-37 i PIT-36 obowiązujące przy rozliczeniu podatku za 2007 rok przewidują w poz. 6 możliwość zaznaczenia przez osoby owdowiałe sposobu opodatkowania “wspólnie z małżonkiem, zgodnie z wnioskiem, o którym mowa w art. 6a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Sumy odliczeń przewyższają obliczony podatek
Sumy odliczeń od podatku wykazane w załączniku PIT/O i odliczane w zeznaniu od podatku często przewyższają kwoty obliczonego podatku dochodowego pomniejszonego o składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Przy wypełnianiu zeznania należy zwracać uwagę na opisy rubryk, które znajdują się obok, na tym samym poziomie. Opis dotyczący rubryk 106 i 107 formularza PIT-37 (w które wpisuje się kwoty odliczeń przeniesione z formularza PIT/O) przypomina, że odliczenia od podatku nie mogą przekraczać kwoty podatku pomniejszonego o składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Małżonkowie rozliczają się wspólnie nie mając do tego prawa
Nie jest możliwe wspólne opodatkowanie małżonków, jeżeli chociaż jeden z nich prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną kartą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym (bez względu na to, czy uzyskał dochody z tej działalności , czy też nie). Dzieje się tak nawet wtedy gdy zgłoszono zawieszenie działalności. Nie jest również możliwe wspólne opodatkowanie małżonków, jeżeli chociażby u jednego z nich dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane są podatkiem liniowym.
Darowizny tak, ale ...
Podstawą do odliczenia w ramach darowizn powinien być uzyskany przez nas dochód. Odliczenie nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6% dochodu. Podatnicy dokonując odliczenia muszą posiadać dowód wpłaty darowizny pieniężnej na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna – dokument z którego wynika wartość tej darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu. Należy również pamiętać, że odliczeniu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz m.in. osób fizycznych. Ponadto, jeżeli podatnik dokonuje odliczenia w ramach darowizn, to nie może tej samej kwoty odliczyć jako wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego.
Nieprawidłowo ustalony dochód
Często po sprawdzeniu zeznania okazuje się, że dochód nie odpowiada różnicy między kwotą przychodu, a kosztami uzyskania przychodu (dotyczy pozycji 37,45,50,55,60,64,72,77,82 zeznania PIT-37; pozycji 43, 51, 62, 72, 77, 82, 86, 94, 105,115,120,125 zeznania PIT-36). Najczęściej błąd ten popełniają osoby, które w roku podatkowym uzyskały dochody od kilku płatników i nieprawidłowo zsumowały ich wysokość z posiadanych informacji PIT-11.
Nieprawidłowo obliczony podatek dochodowy
Najczęściej dotyczy przypadków błędnego zastosowania obowiązującej skali podatkowej. W 2007 roku skala podatkowa uległa zmianie i dlatego błędów może być w tym roku więcej. Należy pamiętać o kwocie wolnej od podatku. Błąd związany jest z pozycją 101 PIT-37 oraz pozycją 165 PIT-36
Problemy z zaliczkami w PIT-36
Tu należy odróżnić zaliczki wpłacone w ciągu roku i zaliczki należne za rok podatkowy. W poz. 184 zeznania powinny być wykazane zaliczki faktycznie wpłacone przez podatnika, natomiast w poz. 181 powinna być wykazana suma zaliczek należnych /nie wpłaconych/ za poszczególne miesiące roku podatkowego. W roku 2007 nie było obowiązku składania deklaracji miesięcznych PIT-5, PIT-5L, PIT-53, zatem zaliczki miesięczne należne za poszczególne miesiące roku podatkowego należy wykazać w zeznaniu podatkowym w części N. Przed naniesieniem do zeznania kwot należnych zaliczek i zaliczek wpłaconych należy przeanalizować np. dowody wpłat lub przelewów oraz prowadzone ewidencje, księgi i w oparciu o dokonaną analizę ustalić kwoty ww zaliczek.
Wydatki na cele rehabilitacyjne
W przypadku odliczeń od dochodu wydatków na cele rehabilitacyjne, w szczególności na leki, odliczeniu podlega nadwyżka ponad 100 zł z każdego miesiąca oddzielnie. Błędem jest, że osoby, które nie posiadają orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub nie mają na utrzymaniu osoby niepełnosprawnej dokonują odliczeń z tytułu wydatków na zakup leków.
Nieprawidłowe odliczanie wydatków na internet
Prawo do ulgi z tytułu użytkowania sieci Internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika, przysługuje wyłącznie osobie wymienionej na fakturze dokumentującej poniesienie wydatków.
Ponadto od 2007 r. urzędy skarbowe przekazują 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego, zatem podatnicy w zeznaniu podatkowym nie tylko wskazują wnioskowaną kwotę wpłaty, ale również muszą wskazać nazwę organizacji pożytku publicznego i numer KRS tej organizacji (część I zeznania PIT-37, część P zeznania PIT-36, część H zeznania PIT-38, część O zeznania PIT-36L).
Radosław Hancewicz
Rzecznik prasowy Izby Skarbowej w Białymstoku
