Czemu polska wódka jest tak popularna na świecie?
Meksyk znany jest z tequili, Karaiby z rumu, Francja kojarzy się z winami, a polskim „dobrem narodowym” jest wódka. Choć to alkohol znany na całym świecie, niewiele osób zdaje sobie sprawę z jego popularności i długiej historii, ponieważ producenci wódki zazwyczaj nie skupiają się na promowaniu tradycji. Poniżej zebraliśmy garść informacji na temat polskiego alkoholu. To wszystko, co powinieneś wiedzieć o wódce!
Krótka historia polskiej wódki
Trudno jednoznacznie określić, kiedy i gdzie rozpoczęła się produkcja wódki. O palmę pierwszeństwa od lat Polska kłóci się z Rosją, pewne jest natomiast, że w naszym kraju alkohol ten był znany już w XII wieku. Wtedy technologia destylacji nie była tak rozwinięta, jak obecnie, przez co ówcześni amatorzy alkoholu musieli dodawać do napoju przypraw i ziół, by zamaskować ostry smak.
Co prawda wódkę produkuje się nie tylko w Polsce – słynie z tego Skandynawia i Europa Wschodnia – jednak ta produkowana w naszym kraju jest chroniona oznaczeniem geograficznym od 2004 roku. Oznacza to, że istnieją dokładne wytyczne, które alkohol musi spełniać, by zasłużyć na miano „Polskiej Wódki”. Polska Wódka nie może zawierać innych dodatków niż woda, wyrabia się ją z alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego, a wszystkie produkty muszą pochodzić z upraw z terytorium Polski. Jedynym dopuszczalnym procesem jest leżakowanie. Szczególne znaczenie ma wyrób o złożonej nazwie „Wódka ziołowa z Niziny Północnopodlaskiej aromatyzowana ekstraktem z trawy żubrowej”, zwana powszechnie po prostu „Żubrówką”. W tym przypadku również istnieją określone warunki – alkohol może być produkowany wyłącznie z polskich produktów, a do aromatyzacji używa się trawy żubrowej rosnącej na terenie Niziny Północnopodlaskiej.
Z czego wyrabia się wódkę?
Uznaje się, że alkohol można wyrobić ze wszystkiego, co posiada cukier, teoretycznie zatem można wykorzystać jakiekolwiek warzywa. Jednak takie praktyki są jasno określone przez Unię Europejską – według przepisów prawa każda wódka, do której produkcji wykorzystano inną bazę niż zboże, ziemniaki lub melasa buraczana, musi posiadać informację o użytym surowcu na etykiecie.
W Polsce do produkcji wódki najczęściej używa się żyta i ziemniaków, natomiast Rosjanie częściej wybierają pszenicę. Warto zaznaczyć, że wódka ziemniaczana to produkt charakterystyczny dla naszego kraju, znany na arenie międzynarodowej. Do najczęściej wykorzystywanych zbóż należą: żyto, jęczmień, owies oraz pszenica.
Jakie są rodzaje wódki?
Wódki można podzielić na kilka sposobów, w zależności od przyjętego wyznacznika. Zazwyczaj jednak dzieli się je na wódki czyste i wódki smakowe. Pierwszy rodzaj produkuje się z rektyfikowanego spirytusu (przezroczysty roztwór alkoholu etylowego o zawartości alkoholu około 96%) oraz zdemineralizowanej, pozbawionej smaku i zapachu wody. Następnym etapem jest filtracja, po której napój trafia do wyrównywacza, czyli zbiornika, gdzie dostosowuje się zawartość alkoholu do wymogów. Wśród wódek czystych wyróżnia się:
- zwykłe - produkowane ze spirytusu ziemniaczanego lub zbożowego,
- wyborowe – do ich wytwarzania używa się surowego spirytusu z produktów ubocznych fermentacji. Przed produkcją spirytus musi być dwukrotnie oczyszczony,
- luksusowe - tworzone ze spirytusu poddanego wielokrotnej rektyfikacji.
- wódki smakowe, zwane też gatunkowymi, powstają z kolei ze spirytusu, wody oraz aromatów i dodatków smakowych, na przykład owoców, ziół, kwiatów, traw, karmelu, olejków eterycznych czy nasion.
Tego o wódce nie wiedzieliście!
W historii wódki zdarzyło się wiele ciekawych czy zabawnych momentów, o których wie niewiele osób. Jak wiadomo, na całym świecie powszechna jest opinia, że Polacy i Rosjanie mają wyjątkową odporność na mocne alkohole. Świadczy o tym choćby fakt, że na etykiecie jednej z wódek w Danii widniał napis: „Dawka śmiertelna alkoholu wynosi 5 promili, nie dotyczy Rosjan i Polaków”. Miłośnikiem polskiej wódki był sam Pablo Picasso! Wielki malarz miał mawiać: „Trzy niezwykłe wynalazki XX wieku to blues, kubizm i polska wódka”. Wódka wpisała się też w historię Warszawy. Jak głosi jedna z miejskich legend, w 1915 roku warszawską ulicę Ząbkowską zalano tysiącami litrów czystej wódki. Wszystko za sprawą rozkazu rosyjskich dowódców, którzy zarządzili, by przed opuszczeniem miasta zniszczyć cały zapas alkoholu. Wódka była też nieodłącznym elementem popularnej warszawskiej potrawy. Mowa tutaj o „nóżkach w galarecie”, które były serwowane z dwoma kieliszkami „czystej”. Taka przystawka nazywała się „lornetką z galaretką” lub „lornetką z meduzą”.
Polska wódka to z pewnością jeden z najbardziej popularnych towarów eksportowych w naszym kraju. Niektórzy mogą uznać, że alkohol przynosi nam dość niechlubną sławę, jednak nie ma wątpliwości, że tak, jak Meksykanie chwalą się dobrej jakości tequilą, tak Polacy mogą być dumni z długiej tradycji napoju, który stał się znany na całym świecie.
tekst płatny
