Wigilia
Wigilia w polskiej obyczajowości jest świętem bardzo rodzinnym, powszechnie uważanym za najważniejszy dzień w roku. Niemniej to ostatni dzień adwentu – czyli oczekiwania na narodziny Chrystusa. Obowiązuje post ścisły - nie tylko nie wolno spożywać pokarmów mięsnych lecz też nie wolno więcej jak raz na dzień najeść się do sytości.
Także uroczysta wigilijna kolacja winna składać się wyłącznie z potraw postnych.
Wieczerza wigilijna rozpoczyna się wraz z pierwszą gwiazdką na niebie. Jest to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej, oznaczającej narodziny Jezusa, którą na wschodniej stronie nieba ujrzeli Trzej Królowie.
Kolację rozpoczyna łamanie się opłatkiem, a także modlitwa i czytanie fragmentu Ewangelii według św. Mateusza lub Łukasza dotyczącego narodzin Jezusa.
Na stole, przykrytym białym obrusem, z wiązką sianka pod spodem, ustawia się jedno nakrycie więcej, niż jest uczestników wieczerzy. Jest symbolicznie przeznaczone dla niezapowiedzianego gościa. W zależności od regionu, tradycji rodzinnych, zestaw wigilijnych potraw jest różny, ale na wigilijnym stole powinny znaleźć się wszystkie płody ziemi. Potraw powinno być dwanaście.
Nieodłącznym elementem kolacji wigilijnej jest obdarowywanie się prezentami. Do tradycji należy również rodzinne śpiewanie kolęd, a o północy w kościołach odbywa się uroczysta Msza święta zwana pasterką.