Krzyż na wzgórzu św. Wawrzyńca
Duży (8 metrów wysokości) krzyż z czarnego dębu stanął na wzgórzu św. Wawrzyńca w Starej Łomży. To właśnie w tym miejscu stał pierwszy kościół na północno-wschodnim Mazowszu, a według legendy przed tysiącem lat chrześcijańską świątynię wzniósł tu św. Brunon z Kwerfurtu. Ustawienie krzyża wiąże się ze zbliżającymi się uroczystościami dziękczynną za wiarę w milenijną rocznicę Jego męczeńskiej śmierci. Dziś w kościołach całej diecezji łomżyńskiej odczytywany jest specjalny list biskupa Stanisława Stefanka, w którym rozważa on owoce apostolskiego zasiewu, misji i śmierci męczeńskiej św. Brunona.
Krzyż z czarnego dębu wykonał Włodzimierz Borys z Małego Płocka. Podczas sobotniej wieczornej Mszy świętej, sprawowanej w miejscu, gdzie stała legendarna świątynia wzniesiona przez św. Brunona z Kwerfurtu, poświęcił go ks. Wojciech Nowacki.
W liście pasterskim, który czytany jest podczas niedzielnych Mszy świętych biskup Stafenek miejsce to nazwa „pieczęcią, którą potwierdzamy odpowiedzialność za przyjęty wobec Boga obowiązek niesienia wiary w następne pokolenia.”
Z listu biskupa do wiernych
(...)
Cenny dar wiary
Wypełnienie polecenia, które Zmartwychwstały Jezus przekazał Apostołom: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu” (Mk 16,15) stało się jedynym celem życia młodego Brunona, który z cesarskiego dworu wstąpił do Zakonu św. Benedykta. Niósł w sercu wizję jednoczenia narodów zamieszkujących ówczesną Europę zaszczepioną w latach szkolnych, skonkretyzowaną przez rozliczne kontakty z otoczeniem ludzi rządzących. Prowadzony światłem Bożym szybko przekonał się, że ówczesne metody: wojskowe podboje, czy nawet pokojowe układy przez małżeństwa między rodami panujących nie przyniosą trwałego owocu. Tylko przyjęcie prawdy Ewangelii i uświęcający każdego człowieka dar chrztu świętego utrwali braterską więź miedzy zwaśnionymi plemionami. Dlatego, po uzyskaniu zgody Świętego Piotra – tak mówi o Papieżu – organizuje kolejne wyprawy misyjne na Węgry, Ruś i do kraju Polan. Apostolską misję biskupa łączy z inicjatywami mediacyjnymi między Bolesławem Chrobrym i królem Niemiec Henrykiem II. Używa argumentów, w korespondencji pojednawczej, które także dzisiaj mogą być wzorem chrześcijańskiego zatroskania o sprawy publiczne. Zachowany tekst listu do Henryka II daje nam możliwość dotarcia do serca Męża Kościoła – biskupa i obywatela Europy – budowniczego wspólnego domu jej mieszkańców.
Jesteśmy spadkobiercami misyjnego dzieła i kontynuatorami zadań podjętych przed tysiącem lat. Wzgórze Świętego Wawrzyńca w Łomży, miejsce pierwszego kościoła wybudowanego na naszych ziemiach, niech stanie się pieczęcią, którą potwierdzamy odpowiedzialność za przyjęty wobec Boga obowiązek niesienia wiary w następne pokolenia.
Mocna nadzieja zbawienia
Misyjne dzieło św. Brunona napotykało z wielu stron na rozmaite trudności. Zagrożenie życia było zawsze realnym akompaniamentem w planach każdej wyprawy. Nadzieja zbawienia, świadomość nakazu Chrystusa przeważała wszystkie obawy. Pisze o tym św. Brunon w liście do króla Henryka II: „Dzieła Boże objawiać i wychwalać jest rzeczą zaszczytną. Przede wszystkim wobec Ciebie nie powinienem o nich milczeć, bo dzięki Twojej zbożnej namowie jestem biskupem, który od Świętego Piotra niesie poganom Ewangelię Chrystusa.”
Gdy prześledzimy tysiącletnie dzieje naszych przodków wielokrotnie spotkamy w ich życiu momenty wymagające zaufania Bożej Opatrzności. Stawali wobec skrajnego zagrożenia i wobec konieczności jasnej odpowiedzi: czy wierność wobec Boga i Ojczyzny za cenę utraty majątku a nawet życia, czy haniebna uległość wobec rozmaitych okupantów. Przywołujemy w milenijnym świętowaniu odważnych rycerzy, kapłanów, żołnierzy, powstańców i partyzantów. Nasze ziemie tak bogato ozdobione są pomnikami, tablicami pamięci, nasze biblioteki powiększają swoje zbiory o nowe źródłowe opracowania, nasze ołtarze znaczą swoimi imionami wyniesieni na ołtarze św. Andrzej Bobola, błogosławieni: Michał Piaszczyński, Adam Bargielski, Antoni Zawistowski i Marianna Biernacka. Zaniesiemy ich mocną nadzieję na ołtarz dziękczynienia w Katedrze Łomżyńskiej, w Uroczystość Najświętszego Serca Jezusa. Ich mocną nadzieję weźmiemy w nasze serca na przyszłe lata stawiania czoła współczesnym falom laicyzacji, misternie planowanego burzenia ładu moralnego w rodzinie i wśród młodzieży; umiejętnie budowanego parawanu nowej ekonomii, którym osłonięty jest rabunek dorobku pokoleń Polaków, którym ma być ozdobiona banicja, czyli nowa forma zsyłki pracowitych gospodarzy na obce tereny najemnej, upokarzającej pracy niewolników.
Zbawienie niesione przez Kościół ma mocny fundament w nadziei, która rodzi się
z wiary.
Ożywiająca Boża Miłość
Pisze św. Brunon o przejściu przez granicę między przyjaznym krajem Księcia Rusów a ziemiami Pieczyngów najokrutniejszych ze wszystkich pogan: „Ja niosłem Krzyż Chrystusa, objąwszy go rękami i śpiewałem wzniosłą pieśń: Piotrze, miłujesz mnie: Paś owce moje!” Ruszył drogą ku mieszkańcom nowych ziem, głosił naukę Bożą „by użyźnić tamtejsze jałowe pola” – jak czytamy w kronice współczesnego czasom św. Brunona Thietmara z Merseburga. „Sprzeciwiali się temu tubylcy – a gdy on dalej nauczał Ewangelię, schwytali go i za to, że tak kochał Chrystusa, który jest głową Kościoła, odcięli głowę zarówno jemu, jako jagnięciu łagodnemu, jak i jego osiemnastu towarzyszom.”
Mimo troski króla Bolesława Chrobrego, który wykupił ciała męczenników zatarł się ślad historii i do dzisiaj specjaliści dyskutują nad ewentualnym miejscem ostatniego spoczynku św. Brunona. Została jednak niezatarta moc miłości do Chrystusa, którą wyznał Apostoł Piotr nad Jeziorem Genezaret (por J 21, 15-17), o której śpiewał św. Brunon trzymając w rękach Krzyż. Miłość tę głosimy każdego dnia sprawując Eucharystię. Miłość zbawiająca, ożywiająca Boża Miłość, przywróciła naszym ziemiom osobę świętego Patrona, ożywiła serca wdzięcznością za Jego dzieło i wyznacza naszemu pokoleniu obowiązki wobec współczesnych potrzeb.
Kościół Łomżyński wielokrotnie, w ostatnich latach, uświadamiał sobie te obowiązki. Szczególnym czasem były spotkania zespołów Pierwszego Synodu Diecezji Łomżyńskiej. Statuty tegoż Synodu, ogłoszone w 80. rocznicę erygowania Diecezji, 28 października 2005 roku, stanowią dokładny przewodnik po drogach współczesnego apostolatu. Nasi diecezjanie rozeznają potrzeby i szukają dróg dojścia do serc w różnych grupach: członkowie ruchów kościelnych, animatorzy przygotowujący młodzież do bierzmowania, lektorzy katechez dla dorosłych, grupy modlitewne, zespoły liturgiczne. Wszystkie te pragnienia i wysiłki oddaliśmy Chrystusowi Królowi w 25. rocznicę pontyfikatu Sługi Bożego Jana Pawła II – 16 października 2003 roku. Mówiłem wtedy: „Rozpoczynamy wielką pracę nad pogłębianiem naszego łomżyńskiego skarbu, gromadzonego już od tysiąca lat. W 2009 roku przypadnie tysiącletnia rocznica śmierci św. Brunona – Apostoła naszych ziem. Właśnie w relacji do tej rocznicy, w sposób szczególny, czujemy odpowiedzialność za ziarno zasiane przez Misjonarza Męczennika, Wielkiego Europejczyka, wielkiego Patrona ładu międzynarodowego, mediatora między Polakami i Niemcami, mediatora w Imię Chrystusa,
w imię przyjaźni ludzkiej.”
Doczekaliśmy się, Moi Bracia i Moje Siostry, za łaską Bożą tej uroczystej chwili. (…)
