Zastrzeż PESEL i zabezpiecz się przed oszustami
Od 1 czerwca 2024 instytucje finansowe w Polsce mają obowiązek sprawdzić numer PESEL klienta przed udzieleniem pożyczki lub podpisaniem umowy kredytowej. To oznacza, że jeśli ktoś zastrzeże swój PESEL, przestępcy nie będę mogli go wykorzystać do zaciągnięcia kredytu czy pożyczki na cudze dane.
Wiele osób pada ofiarą oszustów, którzy używają naszych danych osobowych, aby np. wziąć kredyt. Można temu zapobiec. W zeszłym roku Ministerstwo Cyfryzacji wprowadziło usługę „Zastrzeż PESEL”, dzięki której obywatele mogą zabezpieczyć swoje dane osobowe. Od tego czasu już ponad 2,7 mln osób zastrzegło swój PESEL. Natomiast od 1 czerwca 2024 r. wszystkie instytucje finansowe będą musiały sprawdzić Rejestr Zastrzeżeń Numerów PESEL, zanim udzielą komuś pożyczki czy podpiszą umowę.
– Zachęcam każdego do tego, aby zastrzec swój numer PESEL. Można to zrobić szybko i wygodnie przez stronę gov.pl, aplikację mObywatel lub w urzędzie. Takie zastrzeżenie można w każdej chwili wycofać – mówił podczas konferencji prasowej Wicepremier i Minister Cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
Obecnie to ofiara przestępstwa kradzieży tożsamości musi udowodnić, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie prawne lub finansowe. Nowe przepisy zmienią tę sytuację. Jeśli obywatel zastrzeże swój PESEL i w tym czasie ktoś zaciągnie na niego zobowiązanie, instytucja finansowa nie będzie mogła domagać się od tej osoby np. spłaty długu.
– Gdy nasz PESEL jest zastrzeżony, oszuści nie powinni móc wykorzystać naszych danych, aby zawrzeć umowę, np. na kredyt. Od 1 czerwca 2024 r. obywatele z zastrzeżonym PESEL-em, którzy padną ofiarą oszustwa i ktoś weźmie kredyt na ich dane, nie będą musieli spłacać takiego kredytu – tłumaczył Minister.
Numer PESEL jest jedną z najważniejszych danych, jakimi dysponujemy. Jeśli wykorzystają go niepowołane osoby, możemy znaleźć się w trudnej sytuacji. Jeśli obywatel zastrzeże swój numer PESEL, informacja o tym pojawi się w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL. Od 1 czerwca br. banki i firmy pożyczkowe oraz notariusze i operatorzy telekomunikacyjni będą musieli sprawdzać ten rejestr, zanim podpiszą umowę z klientem. Jeśli np. udzielą pożyczki pomimo zastrzeżenia numeru PESEL, osoba poszkodowana, której dane skradziono, nie będzie musiała spłacać zadłużenia, które zaciągnęli oszuści.
W każdej chwili można cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL. Można zrobić to, wybierając jedną z dwóch opcji: bezterminowe cofnięcie zastrzeżenia – oznacza, że PESEL przestanie być chroniony aż do czasu ponownego zastrzeżenia; czasowe cofnięcie zastrzeżenia – w tej opcji aplikacja poprosi o wyznaczenie dnia i godziny, kiedy PESEL zostanie automatycznie zastrzeżony. Dzięki temu nie trzeba pamiętać o ponownym włączeniu ochrony.
W usłudze Zastrzeż PESEL można sprawdzić zarówno historię zastrzeżeń oraz to, jakie podmioty i instytucje sprawdzały jego status. Dzięki temu ma się pełną kontrolę nad swoim numerem PESEL. Zarówno zastrzeżenie PESEL jak i cofnięcie tego zastrzeżenia są bezpłatne.
Zobacz filmik instruktażowy, jak korzystać z usługi Zastrzeż PESEL w aplikacji mObywatel 2.0
źródło: KPRM
