Wycinanka kurpiowska
Wycinankarstwo, jako dziedzina plastyki obrzędowej, zrodziło się na Kurpiach w drugiej połowie XIX wieku. Przed dwoma najważniejszymi świętami w roku – Bożym Narodzeniem i Wielkanocą – kobiety na Kurpiach przyozdabiały okna oraz zniszczone ramy obrazów białą bibułą wycinaną w ozdobne wzory. Gdy pojawił się na rynku tani, kolorowy papier, wycinankarstwo kurpiowskie przeżyło rozkwit.
Wycinanka kurpiowska - panorama 1
Wystawa ukazuje historię powstania i rozwoju form kurpiowskiej wycinanki oraz biogramy i prace najwybitniejszych twórców kurpiowskich, dzięki którym ta dziedzina sztuki jest jednym z ważnych symboli regionu i jest znana także poza granicami kraju. Poznamy dokonania i prace wybitnych twórców kurpiowskich, takich jak: Czesława Konopka, Anna Kordecka, Anna Ropiak, Piotr Puławski, Apolonia Nowak, Czesława Kaczyńska, Wiesława Bogdańska i innych. Wystawa przybliża dziedzictwo niematerialne i sztukę wycinankarstwa kurpiowskiego, klasyczne formy wycinanek oraz wpływ wycinanki na współczesne wzornictwo i sztukę w regionie i w kraju. Wystawie towarzyszy katalog oraz dwie tyflografiki z wycinankami (dla osób niewidzących i niedowidzących).
Producentem wystawy jest Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce. Wystawa powstała dzięki wsparciu ze strony Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu „EtnoPolska 2020” oraz Samorządu Województwa Mazowieckiego. Autorami scenariusza wystawy są: Maria Samsel i Robert Andrzej Dul. Teksty do wystawy napisali: Maria Samsel, Robert Andrzej Dul i Alicja Mironiuk Nikolska. Na wystawie zaprezentowano fotografie i zbiory z Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, Muzeum Północno-Mazowieckiego w Łomży i kolekcji prywatnych. Autorem projektu graficznego wystawy i katalogu jest artysta grafik – Kamil Dąbrowski. Na wystawę składają się 42 plansze wielkoformatowe, z tekstami w języku polskim i angielskim. Na wystawie pokazano również najstarsze wycinanki ze zbiorów Muzeum w Łomży. Są one częścią dużego zespołu wycinanek zebranych przez Adama Chętnika. Kolekcję tę przekazała w darze, w 1996 roku, jego córka Teresa, w imieniu całej Rodziny.
Podczas zwiedzania wystawy można wyciąć własną wycinankę, a potrzeba do tego jedynie wyobraźni, papieru i nożyc, które kiedyś służyły przede wszystkim do strzyżenia owiec.
Wycinanka kurpiowska - panorama 2
Wystawa jest prezentowana w Muzeum Północno-Mazowieckim w Łomży od 13 stycznia do 20 marca 2022 roku.
Robert Andrzej Dul