Wydłuża się okres wegetacji roślin
Niemal w całej Europie następuje wydłużenie okresu wegetacyjnego, w Polsce to obecnie około 12 dni. W ostatniej dekadzie obserwuje się przyspieszenie początku wczesnej wiosny, wiosny i pełni wiosny, o 9-11 dni w porównaniu do wielolecia 1951-1990, a zarazem opóźnienie jesieni o 3-4 dni. Przyczyn należy upatrywać we wzroście temperatury powietrza. Wobec obserwowanej zmiany klimatu, w przyszłości możemy spodziewać się dalszych przesunięć w występowania poszczególnych pór roku – piszą eksperci IMGW.
Wyniki badań w różnych strefach klimatycznych wskazują, że temperatura powietrza, długość dnia, a także wysokość opadu atmosferycznego mają znacznie większy wpływ na roślinność niż np. rodzaj gleby lub czynniki biosferyczne.
- W średnich szerokościach geograficznych największy wpływ na termin pojawiania się faz rozwoju roślin ma temperatura powietrza w poprzedzających miesiącach. Występowanie tego typu silnych korelacji pozwala wykorzystać wyniki obserwacji fenologicznych nie tylko do śledzenia samego tempa rozwoju roślin, ale także do wskazywania obszarów, na których zmiany klimatyczne zaznaczają się najwyraźniej. – komentuje dr Małgorzata Kępińska-Kasprzak z IMGW-PIB. - Zauważalne zmiany warunków klimatycznych, zarówno w skali globalnej jak i regionalnej, zaczęto rejestrować w drugiej połowie XX wieku. Dotyczą one szeregu elementów meteorologicznych, jednak najbardziej odczuwalny dla całego środowiska naturalnego, w tym dla człowieka, jest wzrost temperatury powietrza i częstości zjawisk ekstremalnych. W Polsce zmiany te uwidoczniły się wyraźnie na przełomie lat 70. i 80. XX wieku. Ocieplenie objęło w szczególności pierwszą połowę roku, ale częściej występuje również gorące lato. Wyraźnie krótsza stała się zima, przy równoczesnym wydłużeniu się okresu letniego. Wszystkie prowadzone badania wskazują również na znaczne przyspieszenie początku okresu wegetacyjnego, a w wielu regionach również na jego nieco późniejsze zakończenie” - dodaje.
To powoduje do przyśpieszenia faz rozwojowych u roślin na początku wegetacji i słabiej na końcu. W IMGW-PIB prowadzi się obserwacje fenologiczne roślin dziko rosnących, ponieważ na pojawianie się kolejnych faz ich rozwoju nie mają wpływu czynniki hodowlane, takie jak podlewanie, nawożenie, opryski i formowanie poprzez przycinanie. Rozwój tego typu roślinności następuje głównie pod presją czynników naturalnych, bez ingerencji człowieka.
Dr Joanna Chmist-Sikorska z IMGW-PIB zauważa, że większość scenariuszy klimatycznych wskazuje na dalsze ocieplanie się klimatu, a sezon wegetacyjny może się w przyszłości wydłużać. Może doprowadzić to do zwiększenia zróżnicowania upraw, ale też może wzrosnąć ilość chorób i szkodników, czy pojawienie się nowych patogenów.
Tendencja jest jasna, a skutki trudne do oszacowania.
Źródło: IMGW
