Tablica w hołdzie dla wspaniałej łomżynianki
Tablicę upamiętniającą Helenę Czernekową, osobę niezwykle zasłużoną dla życia kulturalnego i naukowego Łomży, odsłonięto na kamienicy przy ulicy Długiej 13. – Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej powinno honorować ludzi, którzy tak wiele zrobili dla Łomży – podkreśla Krystyna Michalczyk–Kondratowicz, prezes łomżyńskiego oddziału TPZŁ, inicjatora powstania tablicy. – Pani Helena była taką osobą, chociaż nie zajmowała eksponowanych stanowisk – robiła bardzo dużo, zajmując się pracą u podstaw! Autorką tablicy jest pochodząca z Łomży Weronika Adamowska, absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Helena Czernek (1907-1991) zamieszkała w Łomży w roku 1948. Od początku stała się niezwykle aktywną osobą w tych trudnych, powojennych czasach, pracując najpierw jako nauczycielka w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci, zaś po trzech latach, aż do przejścia na emeryturę w roku 1972, w bibliotece, której przez wiele lat była kierownikiem. Pod jej rządami nastąpił nie tylko niespotykany rozwój samej biblioteki miejskiej oraz jej licznych filii, ale też życia naukowego miasta.
– Poznałem panią Helenę w 1955 roku, kiedy zacząłem pracę jako nauczyciel – wspomina Zygmunt Zdanowicz, prezes Zarządu Głównego TPZŁ. – Wspominam ją z ogromnym sentymentem, bo była osobą, dla której żadne sprawy związane z Łomżą nie były obojętne. Dlatego została honorowym obywatelem naszego miasta, a jako nauczycielka z zawodu lubiła współpracować z naukowcami, co znalazło odbicie w wielu cennych inicjatywach.
To dzięki Helenie Czernekowej Łomża może więc poszczycić się pomnikami Zygmunta Glogera, Jakuba Wagi oraz Bohdana Stefana Winiarskiego, wieloletnią działalnością, unikatowego w skali kraju, Uniwersytetu Kultury, łomżyńskich oddziałów Towarzystwa Kultury Języka oraz Polskiego Towarzystwa Historycznego, co też było ewenementem, bo w powiatowych miastach o czymś takim wcześniej nie słyszano. W roku 1974 była też jedną z inicjatorek powstania Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów, w którym nader aktywnie działała aż do śmierci. Nic więc dziwnego, że poświęcona jej tablica zawisła na obecnej siedzibie Towarzystwa oraz Miejskiej Biblioteki Publicznej, która jednak przed blisko trzema laty odrzuciła wniosek Zarządu Oddziału Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej w Łomży o nadanie jej imienia Heleny Czernekowej.
Mieszańcy Łomży, licznie przybyli na sobotnią uroczystość odsłonięcia i poświęcenia tablicy, chętnie wspominali też ogromne zaangażowanie Pani Heleny, w tym również ogromną pasję do zbierania zabytków i lokalnych pamiątek, nie tylko książek. – Znałem ją bardzo dobrze – opowiada 79-letni pan Henryk. – Potrafiła pojechać aż za Poryte, do Zaskrodzia, a to nie były czasy jak teraz, że każdy miał samochód, żeby z rozbieranego starego dworu ratować kafle z pieca i inne lokalne pamiątki – taka to była kobieta!
– Inicjatywa Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej wypłynęła już wiele miesięcy temu i szczególnie cenne jest tu dla mnie to, że honorujemy osobę tak dla Łomży zasłużoną, łącząc przy tym różne środowiska – mówi zastępca prezydenta Łomży Agnieszka Muzyk. – Stąd połączenie sił TPZŁ, Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów i biblioteki, w czym starałam się, w sposób mediacyjno-wspierający, uczestniczyć, by dzisiejszy dzień miał taki finał!
Sobotnią uroczystość dopełniły piosenki w wykonaniu Studia Wokalnego eMDeK z MDK-DŚT, w tym rozsławiona przez Hankę Bielicką „My z Łomży”, która powstała dzięki konkursowi na utwór o tematyce łomżyńskiej, wymyślonego, a jakże, przez Panią Helenę, a także konferencja jej poświęcona, ze wspomnieniami Adama Dobrońskiego, Barbary Falińskiej i Antoniego Chojnowskiego. Wykonanie tablicy kosztowało 12 tysięcy złotych i było możliwe dzięki licznym sponsorom, w tym wsparciu Urzędu Miejskiego w Łomży w wysokości 5 tysięcy złotych, a jej autorką jest młoda rzeźbiarka z łomżyńskiej, artystycznej rodziny Adamowskich.
– Robiłam wcześniej tablicę herbową, upamiętniającą Szczepankowo i jego okolice, ale taką tablicę z portretem wykonywałam po raz pierwszy – mówi Weronika Adamowska. – Bardzo cieszę się, że poprzez wykonanie tej tablicy mogłam również przyczynić się dla realizacji pięknej inicjatywy upamiętnienia osoby i fantastycznej działalności pani Heleny Czernek!
Wojciech Chamryk
