69 rocznica czwartego rozbioru Polski
Przed 69 laty – 17 września 1939 roku na walczącą z hitlerowską nawałnicą Polskę napadła milionowa armia sowiecka. Związek Radziecki w ten sposób realizował tajny protokół do zawartego 23 VIII 1939 r. układu między III Rzeszą a Związkiem Radzieckim (znanego jako Pakt Ribbentrop – Mołotow). Według tego dokumentu strefy interesów Niemiec i ZSRR na terytorium Polski miały być rozgraniczone mniej więcej wzdłuż linii rzek Narwi, Wisły i Sanu. Łomża przypadła w udziale komunistycznemu Związkowi Radzieckiemu.
Wkraczających do Łomży sowietów na rogatkach miasta serdeczne witała niewielka grupa zdrajców – przede wszystkim żydowskich komunistów. Nowi najeźdźcy, którzy zastąpili wycofane wojska niemieckie, szybko przystąpili do wprowadzania zasad sowieckiej „sprawiedliwości społecznej”. Na dzień 22 października wyznaczono „wybory” do nowych władz „Zachodniej Białorusi”, w której znalazła się Łomża. Wydawana wówczas oficjalna gazeta „Wolna Łomża” - później nazwana sowiecką gadzinówką – pisała: że na ten dzień „uciskane przez polskich panów masy Zachodniej Białorusi czekały prawie 20 lat”. Już tydzień po wyborach Zgromadzenie Ludowe Zachodniej Białorusi (podobnie jak ukształtowane w taki sam sposób Zachodniej Ukrainy) jednogłośnie wystąpiło do władz ZSRR z błaganiem o przyłączenie zajętych przez Armię Czerwoną ziem do krainy szczęśliwości, jaką według ówczesnej propagandy miał być Związek Radziecki. Na spełnienie tej prośby nie musieli czekać długo: 2 listopada 1939 r. Rada Najwyższa Związku Radzieckiego podjęła uchwałę o włączeniu „Zachodniej Ukrainy” i „Zachodniej Białorusi” w skład ZSRR.
Niespełna dwuletni okres okupacji przez wojska radzieckie zapisał się przede wszystkim prześladowaniami i wywózkami Polaków. Od jesieni 1939 roku do czerwca 1941 roku przeprowadzono tu cztery wywózki (trzy w 1940 i jedną w 1941r.) w głąb Związku Radzieckiego. Wywożono przede wszystkim inteligencję - nauczycieli, urzędników, policjantów i ziemiaństwo wraz z całymi rodzinami. W sumie szacuje się że na Ziemi Łomżyńskiej było to blisko 6500 osób.
W skali kraju deportowanych mogło być nawet ponad 300 tysięcy.