Przejdź do treści Przejdź do menu
środka, 13 listopada 2024 napisz DONOS@

Pedy

 

Nie raz słyszałem to słowo w dzieciństwie, ale nikt mi nie umiał wyjaśnić: skąd się ono wzięło ? Jeszcze w 1976 r. na jednym z podwórek przy ul. Kopernika w Łomży sfotografowałem pedy w użyciu (w załączeniu). Moszyński w „Kulturze ludowej Słowian” potwierdza: tej nazwy używano na Mazowszu Północnym. Nosidła  były dość powszechne w całej Słowiańszczyźnie, aż po Azję z Chinami i Japonią włącznie. Na ziemiach słowiańskich znane w dwóch typach: nieckowate - pracochłonne  i drążkowe - proste. Nieckowate: charakterystyczne dla północnego zachodu Europy (Niemcy, Szwecja itd.) - stamtąd zapewne jak sądzi Moszyński - przeszły do Polski oraz przez Litwę na Białoruś. Służyły do noszenia wody z rzeki lub studni, a gdzieniegdzie innych ciężarów np. koszy z bielizną. Zależnie od miejsca występowania nazywano je różnie i jest to zdumiewające bogactwo nazw. Np. u Serbów i Chorwatów: obramnica, u Bułgarów: kobilica, na Białorusi: nasiły a zwłaszcza: karomysło i ta nazwa jest popularna na Wielkorusi obok takich jak: vodonos, chłud. Na zachodnich krańcach Ukrainy spotyka się już: nosy, kulki, sajdy. Z kolei w północno-zachodniej Polsce i częściowo południowej: szońdy, na Śląsku: kluki, a w innych częściach kraju po prostu: nosidła. Ciekawy przykład nosideł wyprofilowanych do kształtu ramion, uwiecznił miedzioryt z Brauna Civitates Orbis Terrarum z 1575 r.- cykl „Widoki Gdańska” (w załączeniu). Nasi flisacy znad Narwi spławiający drewno i zboże tratwami do Gdańska pewnie takie widzieli i naśladowali w swoich gospodarstwach... Łomżyńskie muzeum przechowuje w swoich zbiorach pedy nieckowate: z wygodnym wcięciem na szyję, pracowicie  wystrugane w drewnie - dowód szacunku dla ciężkiej pracy.

Bolesław Deptuła
pon, 11 października 2010 07:45
Data ostatniej edycji: so, 16 października 2010 23:01:12

 
 

W celu świadczenia przez nas usług oraz ulepszania i analizy ich, posiłkujemy się usługami i narzędziami innych podmiotów. Realizują one określone przez nas cele, przy czym, w pewnych przypadkach, mogą także przy pomocy danych uzyskanych w naszych Serwisach realizować swoje własne cele i cele ich podmiotów współpracujących.

W szczególności współpracujemy z partnerami w zakresie:
  1. Analityki ruchu na naszych serwisach
  2. Analityki w celach reklamowych i dopasowania treści
  3. Personalizowania reklam
  4. Korzystania z wtyczek społecznościowych

Zgoda oznacza, że n/w podmioty mogą używać Twoich danych osobowych, w postaci udostępnionej przez Ciebie historii przeglądania stron i aplikacji internetowych w celach marketingowych dla dostosowania reklam oraz umieszczenia znaczników internetowych (cookies).

W ustawieniach swojej przeglądarki możesz ograniczyć lub wyłączyć obsługę plików Cookies.

Lista Zaufanych Partnerów

Wyrażam zgodę