ŚWIĘCI NA STYCZEŃ:
1 STYCZEŃ
=
-Święty Henryk z Marcy (+1189)
Urodził się na zamku w Marcy (w okręgu Villefranche, Rhône). Wstąpiwszy do cystersów w Clairvaux, został bardzo wcześnie opatem w Hautecomb. W 1176 roku obrano go z kolei opatem w Clairvaux. W rok później legat papieski wezwał go do pomocy w głoszeniu kazań na terenach zamieszkanych przez albigensów. Niebawem zaproponowano mu arcybiskupstwo w Tuluzie oraz urząd opata w Cîteaux, ale od godności się uchylił.
W 1179 roku Aleksander III mianował go kardynałem. Wkrótce znów wyruszył na tereny opanowane przez albigensów, tym razem z tytułem legata papieskiego i na czele licznych oddziałów. Odbył wtedy kilka synodów, a arcybiskupa Narbonne usunął z urzędu. Po śmierci Aleksandra III chciano go obrać papieżem, ale się nie zgodził. Potem po raz trzeci jako legat Grzegorza VIII ruszył do albigensów. Na stanowisku legata zatwierdził go Klemens III. Wystosował wówczas do prałatów list Publicani et peccatores, wzywając ich na krucjatę i do poprawy obyczajów. W r. 1188 zdołał pogodzić Filipa, króla Francji, z Henrykiem II angielskim. W tym samym roku przewodniczył synodowi w Li-ge, zwołanemu przeciw symonii. Skłonił wówczas do udziału w krucjacie Baldwina z Hainaut. Potem udał się do Moguncji i Kolonii, gdzie 13 tysięcy wiernych z Fryderykiem Barbarossą na czele przyjęło znak krzyżowców. Pogodził jeszcze hrabiego Flandrii z duchownymi w Arras. Zmarł 1 stycznia 1189 roku w katedrze tego miasta. Pozostawił po sobie Liber de peregrinante civitate Dei i kilkanaście listów.
====
Święty Klarus z Vienne (+660)
Urodził się niedaleko Vienne we Francji i wstąpił do benedyktyńskiego opactwa świętego Marcela. Później został wybrany tam opatem. Był również kierownikiem duchowym w klasztorze św. Blandyny. Jego siostra i matka były tam mniszkami. Zmarł 1 stycznia 660 roku. Jest czczony zwłaszcza w regionach Marsylii i Fréjus, gdzie jest patronem krawców. Kult Klarusa został zatwierdzony w 1903 roku.
====
Święty Odylon z Cluny (962 –1049)
Urodził się w 962 roku w Mercoeur (Francji), w rodzinie, która w Owernii cieszyła się dużym znaczeniem. Zrazu był kanonikiem w Brioude, ale około 990 roku opat Majol pociągnął go do obserwy benedyktyńskiej. Miał wtedy 30 lat. Był w Cluny jego koadiutorem, a od 994 roku następcą- piątym arcyopatem związku zreformowanych klasztorów. Cluny w tym czasie było jednym z prężnych ośrodków życia religijnego na Zachodzie. Odylon okazał się surowym dla siebie samego, ale pełnym dobroci dla drugich. Przezwyciężył najpierw trudności, jakich doznawały klasztory zależne od Cluny. Stale podróżował po Europie. W 997 roku wyprawił się do Paryża i Rzymu. Zetknął się wtedy z panującymi i papieżami. W czasie ponad jego 50-letnich rządów podwoiła się liczba klasztorów powiązanych z Cluny (z ok. 37 do 70). W 998 roku Odylon otrzymał od papieża egzempcję dla Cluny. W 999 roku spotkał się z cesarzową Adelajdą, która niebawem usunie się do opactwa Seltz. Potem zaopatrzył ją na śmierć i zredagował jej żywot. W czasie wielkiego głodu w 1006 roku nie wahał się przetopić świętych naczyń oraz złotej korony ofiarowanej opactwu przez św. Henryka, aby zaradzić potrzebom ludu. Nastały potem czasy spokojniejsze.W 1041 roku wobec fali przestępczości wywołanej wojanmi lokalnymi między feudałami, przyczynił się też razem z Ryszardem z Saint-Vanne do ustanowienia treuga Dei – „rozejmów Bożych”, czyli zawieszenia broni i ustania wszelkiej wrogości od wieczora w środę do rana w poniedziałek a także w porze żniw i handlu. Cluny przeżywało okres świetności i cieszyło się poparciem Henryka II, Roberta Pobożnego, Benedykta VIII i Jana XIX. Należał do czołowych osobistości Europy XI. Wieku. Z jego radą liczyli się możni tego świata. Zadbał wówczas o odbudowę i w modyfikację klasztornych obiektów, do mnichów wygłaszał liczne konferencje, ułożył żywot swego poprzednika i hymny ku jego czci, zredagował zbiór zwyczajów, które zostaną skopiowane w Farfie i znane będą jako Consuetudines Farfenses. Popierał działalność literacką mnichów. Za dusze zmarłych kazał modlić się zwłaszcza w dniu 2 listopada; zwyczaj ten, jako Dzień Zaduszny, z czasem przyjął się w całym Kościele zachodnim. W czasach kleru zbuntowanegoi próżniaczego przyjmuje surową postawę. Wśród swoich mnichów przywraca benedyktyński rygor: modlitwa, dużo pracy ręcznej, ciężkie pokuty, gościnność oraz opieka nad ubogimi i chorymi. W 1047 roku jeszcze raz wizytował podległe mu klasztory i udał się do Rzymu. Kazimierz Odnowiciel ponoć na jego ręce złożył profesję zakonną. Zmarł 1 stycznia 1049 roku w przeoracie w Souvigny. W 1063 roku Piotr Damiani jako legat papieski konsekrował tam kościół, dokonał podniesienia relikwii Odylona i przygotował nową redakcję jego żywota. Jego relikwie spalono podczas rewolucji francuskiej w 1793 roku. Jego wspomnienie obchodzi się 1 stycznia.
====
Święty Wilhelm z Dijon (962- 1031)
Urodził się w 962 roku pod Novarą. Przez swą matkę spowinowacony był z żoną Ottona I, Adelajdą. W 969 roku został oblatem w Locedio i tam też złożył potem profesję zakonną. W 985 roku podążył za św. Majolem do Prowansji, a następnie do Cluny. Przylgnąwszy do idei reformy, zabrał się potem do jej przeprowadzania. Kronikarz odnotował, że objął nią aż czterdzieści opactw leżących w Burgundii, Lotaryngii i Włoszech. Najznamienitszymi z nich były opactwa w Dijon i w Fécamp. Gdy w 990 roku został opatem benedyktyńskim w Dijon, odbudował tam kościół. Jego wpływ na inne klasztory był ogromny i sięgał ponoć aż po ziemie polskie. Zaznaczył się ten wpływ także w budownictwie romańskim oraz w organizowaniu szkół klasztornych. Wilhelm zmarł 1 stycznia 1031 roku w Fécamp. Cieszył się zupełnym uznaniem Stolicy św., cesarza Henryka II i króla Francji Roberta. Kult nie doczekał się oficjalnej aprobaty, ale jego imię widniało w wielu martyrologiach benedyktyńskich. Wilhelm pozostawił też po sobie nieco pism, przy czym najbardziej charakterystycznym dla jego duchowości pozostało dzieło
De vero bono et contemplatione divina. Interesował się ponadto muzyką religijną i zmodyfikował melodie do antyfon, responsoriów i hymnów; zresztą wkład ten nie został jeszcze dostatecznie przebadany. Nowe Martyrologium sławi go jako roztropnego rządcę klasztorów.
========
2 STYCZEŃ:
Święty Adelard z Korbei (+ ok. 825)
Nazywany był również Adelhardus, Adalhardus. Urodził się ok. 751 roku i był synem Bernarda, brata Pepina, króla fraucuskiego i wnukiem Karola Młota, a wychowywał się na dworze. Gdy popadł w niełaskę, opuścił wysokie stanowisko na dworze Karola Wielkiego, którego był kuzynem, wstąpił do klasztoru benedyktyńskiego w Korbei, a gdy tu nie miał spokoju od swych krewnych, którzy go często odwiedzali, udał się do Monte Cassino. Popierał wtedy studia i utrzymywał kontakt z Alkuinem oraz Pawłem Diakonem Wyrwał go stamtąd Karol Wielki, uczynił dziewiątym opatem klasztoru w Korbei i swym doradcą. Adelard założył ze swym bratem Walem w Westfalii nowe opactwo benedyktyńskie Nową Korbeę, w Niemczech, które miało spełniać doniosłe zadania misyjne. Karol Wielki zmusił go do udziału w życiu publicznym, a potem prześladował go za poglądy polityczne. W zarządzaniu cesarstwem miał udział poważny. Po śmierci Karola Wielkiego, Adelard zmuszony był rządzić Italią, w imieniu małoletniego króla Bernarda, co mu przeszkodziło do pracy około ugruntowania wiary chrześćijańskiej w Saksonii. Gdy Ludwik Pobożny objął tron, starał się przedewszystkim usunąć poprzednich doradców swego ojca. Z tego powodu Adelard popadł w niełaskę, wypędzony z opactwa i na wygnanie do Akwitanii, do Noirmoutier. W 822 roku pojednał się z cesarzem. Zmarł 2 stycznia 826 roku, pozostawiając po sobie niewielką spuściznę literacką, zwłaszcza pisma o charakterze prawnozakonnym. Zostawił Statuta Corbeiensia ecclesiae (ap. D'Achery, Spicileg t. IV, ed. novae t. I), i Capitula 52 admontiionum in Congregatione (ap. Mabillon, Annal. Ord. s. Bened. sc. IV). Pamiątka jego obchodzi się dnia. 2 Stycznia (Martyrologium francuskie). Żywot św. Adelarda opisał jego uczeń Paschazy Kadbert (zm. 865 roku) i cały znajduje się ap. Bollandist. Acta ss. Januar. t. I. Drugim żywotopisarzem św. Adelarda jest Gerard, także z klasztoru korbejskiego, potem opat Silvae Majora (Sauve-Majeure) w Gaskonii, żyjący w półowie XI wieku. Przerobił on tylko żywot przez Paschazego napisany i dodał o cudach późniejszych wiadomość (ap. Bolland. 1. c. i Mabillon, 1. c. X.W.K.
====
Święty Airaldus z Maurienne (+1165)
Nazywany również Ayraldus. Był przeorem w kartuskim klasztorze w Portes, w pobliżu Belley, we Francji. W 1132 roku został mianowany biskupem w Maurienne w Savoy u św. Józefa. Kult dozwolony w 1863 roku.
====
Święty Blidulf z Bobbio (+630)
Mnich w klaszorze benedyktyńskim w Bobbio, we Włoszech. Nazywany był również Bladulf. Potępił herezję Arioalda, króla Longobardów. Pracował nad reformą królewskiego dworu i pobliskiego regionu.
========
3 STYCZEŃ:
Święty Blitmund z Bobbio (+660)
Mnich w klaszorze benedyktyńskim w Bobbio, we Włoszech. Duchowy uczeń św Attalasa i towarzysz św Valerego. Udał się do Francji ze św Valerym, założył opactwo w Leucone i służył tam jako opat.
====
Święty Fintan (+VI w.)
Duchowy uczeń św Comgalla. Opat benedyktyński i patron w Doon w Irlandii. Jest czczony również w Limerick.
====
Błogosławiony Helinand z Froidmont
(ok. 1171–1229)
Urodził się około r. 1171 w rodzinie szlacheckiej. W młodości był świetnym uczniem Radulfa Gramatyka, u którego zasmakował w poezji
i muzyce. Idąc za tym zamiłowaniem, został trubadurem i jako taki, ceniony przez króla, przebywał na dworze Filipa II Augusta. Miał już trzydzieści pięć lat, gdy zdecydował się porzucić dwór i wstąpił do cystersów. Życie zakonne rozpoczął w opactwie w Froidmont (na południowy wschód od Beauvais). Tam też może był potem przeorem. Jego elokwencja sprawiła, że włączono go do ekipy opatów cysterskich wysłanych na południe dla rozwiązania problemu albigensów. Odnajdujemy go dlatego w Tuluzie, gdzie biskup Fulko należał uprzednio do tego samego zakonu. Wygłosił tam wiele kazań, z których pewna liczba zachowała się do naszych czasów. Jest w nich zarówno teologiem, co liturgistą, mistykiem i mężem pełnym humoru, znawcą literatury klasycznej i gawędziarzem, sposobnym do opowiadania anegdot. Sławnymi także stały się stance poświęcone tematowi śmierci. Ale najbardziej chyba znanym Helinand stał się jako autor Chronicon, obszernej kroniki świata, która obejmuje lata 634-1204 i rozdzielona została na 49 ksiąg. Helinand był w nich kompilatorem, posługiwał się zwłaszcza dziełem Sigeberta z Gembloux (1030-1112), ale nie brak mu ani humoru, ani pogody ducha. W każdym razie wpłynął na następców, zwłaszcza na Guiberta z Tournai oraz na Wincentego z Beauvais. Helinand zmarł po r. 1229. Cystersi wpisali go jako błogosławionego do swych menologiów pod dniem 3 stycznia. To wspomnienie przejęła także diecezja Beauvais.
========
4 STYCZEŃ:
Święty Libencjusz z Hamburga (+1013)
Mnich benedyktyński. Nazywany również Liawizo, jeden z „Apostołów Słowian”. Urodził się w Szwabii, Niemczech i został biskupem w Hamburgu. Wykorzystując swoją pozycję jako biskup, promował wielki entuzjazm rozpowszechnienia Biblii wśród Słowian.
====
Błogosławiony Roger z Ellant (+1160)
Anglik. Cysters w Lorroy we Francji z którego założył klasztor w Ellant pod Reims. Zmarł w 1160 roku. Jego wspomnienie obchodzi się 4 stycznia.
====
Święty Rygobert (Robert) z Reims (+740)
Był opatem benedyktyńskim w Orbais-l'Abbaye. Na dostojną stolicę biskupią w Reims wstąpił po Reolu w 690 roku. Nie dane mu było zasiadać na niej w spokoju. Gdy rozgorzały spory dynastyczne, Karolowi Młotowi odmówił poparcia. Prawdopodobnie w 721 roku poszedł na wygnanie. Zmarł w 740 roku. W 864 roku ciało sprowadzono do Reims i pochowano w kościele pod wezwaniem św. Teodora. Wtedy to jeden z kanoników napisał jego życiorys. W starszych martyrologiach nie figurował. Dopiero Baroniusz wprowadził go do swojego i umieścił pod dniem 4 stycznia.
====
Święty Stefan z Bourg-en-Bresse (z Burge) (+1119)
W 1116 roku kanonik lyoński, Poncjusz z Balmey, ufundował w Meyriat kartuzję, do której Gwigo Wielebny wysłał jako przeora Stefana z Bourg-en-Bresse. Był Stefan jednym z siedmiu pierwszych towarzyszy św. Brunona, a w Wielkiej Kartuzji przebywał już od 32 lat. Był też krewnym fundatora. Nie jest natomiast rzeczą pewną, czy był kapłanem. Zmarł dnia 4 stycznia 1119 roku. Nigdy - zgodnie z kartuzjańskim zwyczajem - nie starano się o jego kanonizację, ale
w zakonie zawsze czczono go jako świętego.
========
5 STYCZEŃ:
Święty Alacrinus z Casamari (+ok. 1216)
Był mnichem a później przeorem cysterskiego klasztoru w Casamari w diecezji Verula we Włoszech i został z powodu swojej erudycji oraz zdolności do robienia interesów (był po prostu obrotny) mianowany przez papieża Innocentego III biskupem Włoch. Za papieża Honoriusza III przybył równiez jako legat do Niemiec i był pełen apostolskiego zapału i gorliwości jak Eliasz oraz mocnym orędownikiem katolickiej prawdy. Ze św. Dominikiem żył w ogromnej zażyłości. Zmarł około 1216 roku.
====
Święty Konwojon z Redon (+869)
Został wygnany przez Norwegów (Skandynawów) do Brytanii, we Francji. Konwojom został archidiakonem w Vannes, a później pustelnikiem. Został mnichem benedyktyńskim i opatem – fundatorem klasztoru Świętego Zbawiciela w pobliżu Redon w 831 roku. Norwegowie zaatakowali i wypędzili go z opactwa. Został kanonizowany w 1886 roku.
====
Święta Paula (+1369)
Urodziła się w Toskanii. Została oddana do miejscowego klasztoru kamedulskiego jako mniszka w bardzo młodym wieku i pozostała
w nim do końca swego życia. Paula dobrze wiedziała, że jej wysiłek, starania o pokojowe rozwiązanie wojny pomiędzy Florencją a Pizą.
========
6 STYCZEŃ:
Święty Albert z Schoemberg (+1132)
Albert pochodzący z rodu hrabiego Schoemberg, był zakonnikiem benedyktyńskiego klasztoru w Breitenau w diecezji Moguncji i został
w Mozie. Po śmierci został przez Boga wywyższony, przy jego grobie zdarzyło się wiele nadzwyczajnych cudów. Umarł w 1132 roku.
====
Święty Erminold z Prüfening (+1121)
Wywodził się z rodziny rycerskiej, osiadłej w Szwabii. Wcześnie przeznaczono go na służbę Bożą i oddano opactwu benedyktyńskiemu w Hirsau (w Czarnym Lesie). Wyniósł stamtąd niezłomne przywiązanie do Kościoła i reguły benedyktyńskiej. W 1106 roku Gebhard, biskup Spiry, wezwał go, aby zreformował podupadające opactwo w Lorsch, ale misja się nie powiodła. Mnisi uważali, że jest zbyt wymagający i kpili zeń w wierszach. Wrócił wtedy do macierzystego klasztoru, ale w 1114 roku św. Otto z Bambergi wezwał go znów, aby stanął na czele założonego przezeń benedyktyńskiego klasztoru w Prüfening. Tam także ściągnął na się niechęć mnichów, którym przedkładał wymagania, ich zdaniem, zbyt wygórowane. Zranili go w czasie sprzeczki, na skutek czego zmarł 6 stycznia 1121 roku. Czczono go później jako męczennika, ale o oficjalną kanonizację się nie postarano.
====
Święty Guaryn z Sion (+1150)
Czasem zwany Guerin. Cysterski mnich w Molesmes, później współzałożyciel i opat w Aulps, w pobliżu Genewy w Szwajcarii, filii Clairvaux potem został biskupem Sion, w Valais, regionu Francji w kantonie Wallis w 1131 roku. Cieszył się uznaniem i szacunkiem św. Bernarda. Zmarł w 1150 roku.
====
Święty Piotr z Canterbury (+607)
Był najpierw mnichem w klasztorze benedyktyńskim św. Andrzeja w Rzymie, a potem został przez papieża Grzegorza Wielkiego (509-604) wysłany statkiem wraz ze Świętym Augustynem z Canterbury i innymi mnichami na misyjne zadanie do Anglii w 596 roku. Piotr został pierwszym opatem w klasztorze św. Piotra
i Pawła w Canterbury (później nazwany św. Augustyna) w 602 roku. Zmarł przez utonięcie w Ambleteu, w pobliżu Boulogne podczas misji
we Francji.
====
Święta Wiltruda zwana Pobożną z Bergen
(+ok. 980)
Była może córką Giselberta Lotaryńskiego. W 939 roku poślubiła Bertolda Bawarskiego. Po jego śmierci (947) przy podziale dziedzictwa wdowę i syna zupełnie pominięto. W kilka lat później straciła nawet swą siedzibę. Dopiero w 976 roku Otto II dokonał restytucji. Ufundowała wówczas klasztor benedyktyński w Bergen pod Neuburgiem nad Dunajem, gdzie również wstąpiła. Tam właśnie obdarzono ją przydomkiem Pia. Zmarła 6 stycznia ok. 980 roku.
========
7 STYCZEŃ:
Święty Ced(d) z Lindisfarne (+664)
On i trzej jego bracia, Chad, Celin i Cynibal, odegrali poważną rolę
w nawracaniu Anglosasów w VII stuleciu. Pochodził z Nortumbrii,
a wychował się w benedyktyńskim klasztorze w Lindisfarne, gdzie za mistrzów miał najpierw św. Aidana, potem św. Finana.
Ten ostatni wysłał go z innymi do Sasów Wschodnich, gdzie wówczas panował dopiero co nawrócony król Sigbert. Finan sprawił też, że Ceda wyniesiono do godności biskupiej. Gdy w 661 roku Sigberta zamordowano, zdołał nawrócić jego następcę, Suidhelma. Uczestniczył potem w słynnym synodzie w Whitby (664) i opowiedział się za przyjęciem rzymskiego terminu Wielkanocy. Na swym misyjnym terenie pozakładał kilka klasztorów (Yothancaster, Tillaburg, Listingay)
i wybudował kilka kościołów. Był mężem wielkiego umartwienia. Zmarł 26 października 664 roku, skoszony przez epidemię. Wspomnienie przeniesiono później na dzień 7 stycznia.
====
Święty Emilian z Saujon (+767)
Pustelnik, który żył w okolicy Bordeaux, we Francji. Urodził się
w Vannes i został benedyktynem w Saujon i przez całe życie oddawał się modlitwie. Wtedy zdecydował się na dużo surowych form ascetyzmu.
====
Święty Rajnold (Rajnhold) z Kolonii (+960)
Wedle legendy, był mnichem benedyktyńskim u Św. Pantaleona. Opat wyznaczył go do dozorowania kamieniarzy zatrudnionych przy budowie kościoła. Oni to mieli go z zazdrości zabić w 960 roku. Relikwie już w X stuleciu znalazły się w Dortmundzie. Część przechowywano jednak w Kolonii, a jeszcze inna cząstka w 1616 roku dostała się do Toledo. Miasto Dortmund, kupcy hanzeatyccy oraz kamieniarze czcili go jako swego patrona. Wspomnienie obchodzono
7 stycznia.
====
Święty Tillo z Solignac (+702)
Nazywany również Theau we Francji, Filman we Flandrii, Belgii
i Hioniusz w Niemczech. Urodził się w Saksonii. Został porwany przez najeźdźców i stał się niewolnikiem. Wykupił go św. Eligiusz z Noyon. Wstąpił do benedyktynów Solignac, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie i pracował na misjach w regionie wokół Coutrai, we Francji. Został pustelnikiem w Solignac w podeszłych już latach.
========
8 STYCZEŃ:
Święty Atelm z Canterbury (+923)
Stryj św. Dunstana. Został mnichem w znanym benedyktyńskim opactwie w Glastonbury, w Anglii i został tam później opatem. W 909 roku Athelm został pierszym biskupem w Wells. Arcybiskupem w Canterbury został w 914 roku.
====
Święty Erhard z Ratyzbony (+686)
Irlandczyk. Erhard należał do grupy odważnych mnichów z Irlandii, którzy podjęli wysiłek nawrócenia plemion w Niemczech i Saksonii. Został wybrany biskupem pomocniczym w Ratyzbonie i był także opatem w benedyktyńskim opactwie w Ebersheimmunster.
====
Święty Frodobert z Troyes (+ok. 673)
Urodził się w pierwszych latach VII stulecia w Troyes. Nauki pobierał w szkole biskupiej tego miasta. Potem wysłano go do Luxeuil, gdzie zapoznał się z życiem monastycznym. Postąpił tam w cnotach i naukach tak dalece, że po powrocie był już bardzo znany. Ale przerażony jego nadmiernymi surowościami, pewnego dnia miejscowy biskup kazał go osadzić we więzieniu przy kościele. Z próby tej wyszedł cało. W 657 roku otrzymał od króla teren u samych bram miasta. Zbudował wówczas celki i oratorium. Tam to zgromadził małą społeczność, która kierowała się regułą św. Benedykta. Zmarł 1 stycznia około 673 roku, w dniu,
w którym konsekrowano nowy kościół dla opactwa. Po uroczystej translacji z 873 roku wspomnienie świętego obchodzono w dniu 8 stycznia.
====
Święty Garybald z Regensburga (+762)
Mnich benedyktyński. Został wyświęcony na księdza przez św. Bonifacego około 740 roku a potem został biskupem w Regensburgu (Ratyzbona), w Niemczech. Był również wybitnym uczonym.
====
Święta Gudula z Brukseli (+712)
Nazywana była również Ergoule. Urodziła się w belgijskim regionie Brabancji w Merchtem. Była córką hrabiego Witgera i św. Amalbergi. Wychowana była w klasztorze.benedyktyńskim przez św. Gertrudy
z Nivelles. Po śmierci św. Gertrudy wróciła do rodzinnego zamku. Poświęciła się całkowicie Bogu w 664 roku, dzieląc czas na modlitwę pomoc ubogim. Gudula znana jest ze swej wielkiej dobroczynności. Gdy zmarła szybko stała się obiektem kultu ludowego. W 1047 roku relikwie Guduli przeniesiono do Brukseli, do kolegiaty poświęconej jej i św. Michałowi. W XVI wieku jednak zaginęły w czasie wojen religijnych. Często jest przedstawiana z lampą w ręku, ponieważ – jak opowiada legenda – pewnego dnia diabeł miał ją zgasić, kiedy szła do kościoła, ale po jej modlitwie płomyk w cudowny sposób zapłonął na nowo.