25 880 pacjentów przez 20 lat Oddziału Laryngologicznego
- Gdyby dziś żył Ludwig van Beethoven, moglibyśmy mu pomóc skutecznie, ale gdyby nie tracił słuchu, nie stworzyłby muzyki, którą się zachwycamy – mówił profesor dr hab. Henryk Skarżyński, otolaryngolog, który dokonał pierwszej w Polsce implantacji osobie niesłyszącej „elektronicznego ucha” (1992 r.) i pierwszej w świecie operacji wszczepienia implantu ślimakowego (2002). 65-letni twórca Światowego Centrum Słuchu w Kajetanach wygłosił wykład podczas posiedzenia naukowo-szkoleniowego z okazji 20-lecia Oddziału Laryngologicznego Szpitala Wojewódzkiego w Łomży. O historii opowiadał dr Marek Pyd, niestrudzony ordynator Oddziału Laryngologicznego w Łomży.
Historię łomżyńskiej laryngologii rozpoczął dr Jan Dubaniewicz w 1963, z którym współpracowała od 1980 dr Lilianna Lechowicz, nadal ceniony lekarz. Jednocześnie pracował dr Zbigniew Raginia, od 1985 kierujący Wojewódzką Poradnią Laryngologiczną w Łomży przy Szosie Zambrowskiej, a z nim współpracowali przyszli lekarze Oddziału Laryngologicznego: dr Maria Równa oraz dr Dariusz Cieśla., Wkrótce dołączyli: dr Piotr Pierczyński i dr Marek Pyd: ordynator to laryngolog od 1980 po studiach w Akademii Medycznej w Białymstoku. Do 1999 pracował w Klinice Laryngologii AM – UMB i zaraz potem został ordynatorem właśnie powstałego Oddziału Laryngologicznego Szpitala Wojewódzkiego w Łomży, którym kieruje do dziś. Po trzech wykładach dr Marek Pyd podsumował 20-lecie. Początkowo w 11 salach było 25 łóżek - teraz jest 14 łóżek, co spowodowały nowe normy zatrudnienia pielęgniarek. Oddział dysponuje gabinetami: zabiegowym, opatrunkowym, pracownią ENG i pracownią PSG. Przez 20 lat było 25 880 pacjentów, którymi obecnie zajmuje się 11 lekarzy, w tym 5 specjalistów laryngologów i kilku innych specjalności, związanych z audiologią i foniatrią.
Najczęstsze operacje obejmują: bezdech podczas snu – 6 tys. oraz nos i zatoki – 3 tys. Wykonywane operacje wymagają nowoczesnego sprzętu, urządzeń do endoskopii, lasera CO2, neuromonitoringu. Pacjentom, np., wycina się migdałki, prostuje przegrody nosowe, poprawia odstające uszy, koryguje oczodoły, rekonstruuje się wargi. Dwa razy były nawet wstawiane implanty BAHA, przywracające słuch, ale z finansowania urządzeń za ok. 30 tys. zł wycofał się NFZ. Przez 20 lat również personel pielęgniarski się dokształcał: 16 pań uzyskało magisterium 15 – specjalizację. Ordynator dr Marek Pyd uważa, że osiągnięcia laryngologów, audiologów czy foniatrów to zasługa wielu pracowników oddziału i współpracy z innymi komórkami szpitala, zwłaszcza anestezjologami i histopatologami.
Dwa Rekordy Guinnessa w liczbie ludzi z implantami
Prof. dr hab. n. med. Henryk Skarżyński to od 8 lat krajowy konsultant otolaryngologii, autor ponad tysiąca publikacji i 2 500 wystąpień naukowych, twórca kilkunastu rozwiązań patentowych sprzętu medycznego, doctor honoris causa UW i UMCS oraz członek Europejskiej Akademii Nauk i Sztuk. W Łomży opowiadał o rozmaitych aspektach pasji zawodowej i życiowej misji: pomagania ludziom w odzyskaniu słuchu. Zaburzenia słyszenia ma w Polsce 1 do 2 procent niemowląt, ok. 20 procent młodzieży szkolnej i 75 proc. 70-latków. Mowa codzienna, opanowanie języka ojczystego i obcego, komunikacja, nauka, studia, praca – to zależy od sprawności narządu słuchu i zdolności mózgu do przystosowania zdolności percepcji sensu w powodzi dźwięków. Profesor Skarzyński przedstawiał krótko historie pacjentów od małych dzieci po seniorów, odzyskujących radość życia dzięki różnym operacjom i implantom, zaczynających mówić językami, zostających wykładowcami i wirtuozami. Jako że dziesiątki razy był nagradzany i odznaczany, zaliczany do najbardziej wpływowych ludzi w polskiej medycynie, z dystansem i humorem opowiadał o zazdrości kolegów i zawiści Polaków, co skutkowało kontrolami prowadzonej przez niego działalności. Postulował wczesne rozpoznawanie i zoperowanie dziecka z całkowitą głuchotą, żeby umożliwić mu dalszy normalny rozwój. Cieszył się – jako President of the 32nd Politzer Society Meeting and the 2nd World Congress of Otology – że za miesiąc w Warszawie odbędzie się światowy kongres otologii. Mało kto wie, że prof. Skarzyński z pacjentami w 2012 i 2017 ustanowił Rekord Guinnessa liczbą ludzi z implantami, którzy spotkali się po odzyskaniu słuchu przez wszczepienie elektrod do czaszki albo pnia mózgu. Przypomniał, że niesłyszący Hiszpan, Włoch i Polka zagrali na instrumentach w Parlamencie Europejskim w 2018, żeby pokazać wartość inwestowania w technologie, a to zgodnie z zasadą: słyszę – widzę – mówię.
Lekarki z Oddziału Laryngologicznego dzieliły się wiedzą z ok. 30-oma lekarzami z województwa podlaskiego: Izabela Głowicka omawiała tzw. manewry z układaniem ciała i głowy chorych, którzy mają szumy i zawroty w głowie, zaś Weronika Chojnowska opisała złożone nowotwory ślinianek. Po jubileuszowym szkoleniu laryngolodzy pojechali do Fortu III w Piątnicy na turniej w strzelaniu. Wygrał dr Dariusz Ciesla.
Mirosław R. Derewońko