W dniu 28 września 2013 r. po prawie półtorarocznych przygotowaniach odbyły się główne uroczystości związane z obchodami stulecia harcerstwa Łomżyńskiego. Na uroczystości przybyli dawni instruktorzy i pracownicy Hufców łomżyńskich i Chorągwi, dawni komendanci hufca oraz chorągwi, autorzy tekstów w książce, wszystkie działające drużyny z Łomży i z terenu działania Hufca – z Jedwabnego, Zambrowa, Szczuczyna, Czyżewa, Rosochatego Kościelnego, Śniadowa, przedstawiciele władz samorządowych, państwowych, kościelnych, dyrektorzy szkół i pracownicy oświaty.
Uroczystości rozpoczęły się Mszą świętą o godz. 10.00 w katedrze łomżyńskiej, której przewodniczył bp. Tadeusz Bronakowski. Ksiądz Biskup w swojej homilii nawiązał do roli harcerstwa, jako organizacji patriotycznej w wychowaniu młodzieży odpowiedzialnej za losy swojej Ojczyzny, jak również wskazał, jak ważne wartości reprezentuje harcerstwo w dzisiejszym społeczeństwie. Podkreślił, że środowiska harcerskie ponad rok przygotowywały się do tego święta realizując program „Wspominając przeszłość – działamy dla przyszłości”. Oprawę muzyczną i liturgiczną przygotowały harcerki z 13 Łomżyńskiej Drużyny Harcerskiej „Agada”. Kolejnym elementem programu obchodów były uroczystości przy Pomniku Harcerzy Ziemi Łomżyńskiej. Komendant Hufca hm. Dorota Gorska zameldowała przedstawicielowi Głównej Kwatery ZHP hm. Grzegorzowi Woźniakowi, (dawnemu komendantowi Chorągwi Mazowieckiej, pod którą podlegał przez 8 lat Hufiec Ziemi Łomżyńskiej po rozwiązaniu Chorągwi Łomżyńskiej) gotowość Hufca do udziału w uroczystościach. Następnie odbył się Apel Poległych w całości poświęcony harcerkom i harcerzom, którzy od początków istnienia harcerstwa na Ziemi Łomżyńskiej pełnili służbę za Ojczyznę. Złożone zostały wiązanki kwiatów od zuchów, harcerzy i instruktorów obecnie działających w Hufcu Nadnarwiańskim, od wojewody podlaskiego oraz dawnych instruktorów działających w Chorągwi Łomżyńskiej. Po tej części wszyscy udali się na salę widowiskową Centrum Kultury przy Szkołach Katolickich w Łomży.
Po przywitaniu wszystkich przybyłych na uroczystość gości prowadząca galę hm. Elżbieta Prószyńska odczytała list okolicznościowy od żony Prezydenta RP Anny Komorowskiej oraz posła na Sejm hm. Lucjana Pietrzczyka z Kielc. Komendantka Hufca hm. Dorota Górska zaprezentowała krótką gawędę, w której przypomniała ważne postacie ze stuletniej historii harcerstwa łomżyńskiego. Rozpoczęła od założycieli pierwszych drużyn harcerskich: Teodora Kliendiensa – Klonowskiego, Stanisława Dębowskiego, Jana Grzymkowskiego, Marylę Żbikowską, Julię Szczęsną, twórcy krzyża harcerskiego pochodzącego z Drozdowa - ks. Kazimierza Lutosławskiego oraz Stefana Wyszyńskiego, który uczył się patriotyzmu w drużynie harcerskiej Stanisława Dębowskiego. Wspomniała o tych, którzy zginęli w wojnie 1920 r., podczas II wojny światowej oraz tych, którzy odbudowywali Łomżę po wojnie. Dużo uwagi poświęciła instruktorom lat 1950 -1975, którzy mimo prób ingerencji ideologicznych ze strony PZPR próbowali dawne ideały harcerskie wpoić swoim wychowankom. Wspomniała także o komendantach i instruktorach Chorągwi Łomżyńskiej, którzy byli obecni na uroczystości. Wskazała, że w całej 100 -letniej historii jedną wspólną, niezmienną ideą, cieszącą się akceptacją i uznaniem w społeczeństwie – była, jest i będzie – Służba Polsce. Na zakończenie zwróciła się z apelem do mieszkańców Łomży, przedstawiciel władz, organizacji i rodziców, aby objęli opieką harcerstwo łomżyńskie.
Kolejnym punktem programu było wręczenie odznaczeń państwowych i harcerskich. Wicewojewoda Wojciech Dzierzgowski wręczył Złote Krzyże Zasługi przyznane przez Prezydenta RP instruktorom, którzy pełnili funkcję komendanta Hufca: hm. Teresie Niklewicz (1975 – 1981), phm. Elżbiecie Szleszyńskiej (1987 – 1988), hm. Elżbiecie Prószyńskiej (1989 -1991), , hm. Janowi Górskiemu (1997 – 1999, 2004 -2005), hm. Dorocie Górskiej (1999 – 2003, 2005 – 2013). Po dekoracji Wicewojewoda skierował kilka słów wskazujących jak ważną rolę w społeczeństwie spełnia wychowanie obywatelskie i patriotyczne i jak w to zadanie wpisuje się harcerstwo. Następnie członek Głównej Kwatery hm. Grzegorz Woźniak oraz komendant Białostockiej Chorągwi ZHP hm. Andrzej Bajkowski wręczyli złote krzyże „Za zasługi dla ZHP” druhnom hm. Irenie Świderskiej, hm. Irenie Wagner, druhowi hm. Adamowi M. Frączkowi, srebrne krzyże „Za zasługi dla ZHP” hm. Janowi Górskiemu, hm. Elżbiecie Prószyńskiej, hm. Małgorzacie Modzelewskiej oraz brązowe krzyże „Za zasługi dla ZHP” phm. Stanisławowi Grodzkiemu, phm. Marzenie Bagińskiej, phm. Elżbiecie Glińskiej, phm. Elżbiecie Szleszyńskiej. Wręczający odznaczenia podkreślili ważną pracę jaką społecznie prowadzą instruktorzy harcerscy dbając o wychowanie swoich wychowanków oraz apelowali o wsparcie tych działań. Odznaczenia zostały przyznane także: złoty krzyż „Za zasługi dla ZHP” dla hm. Tadeusza Butlera, srebrny – dla hm. Mirosława Walczyka, brązowy – dla Aleksandry Grodzkiej i phm. Haliny Lipińskiej. Niestety ze względu na ich nieobecność nie zostały im wręczone. Zostaną przekazane podczas innych uroczystości harcerskich.
Po wręczeniu odznaczeń głos zabrała także w imieniu p. Prezydenta Mieczysława Czerniawskiego oraz swoim własnym –jako wieloletni instruktor ZHP – hm. Mirosława Kluczek. Przywołała swoje wspomnienia z czasów harcerskich i wskazała, jak wspaniałą szkołą życia była dla niej działalność w ZHP. Wręczyła na ręce komendantki hufca okolicznościową statuetkę oraz kwiaty. Głos zabrała także w imieniu Starosty Łomżyńskiego p. Ewa Gosk, która podkreślała znaczenie wychowania patriotycznego w harcerstwie. Po tej części wystąpień głos zabrał redaktor naczelny III tomu „Harcerstwo łomżyńskie wczoraj i dziś” – hm. Zbigniew Kamionowski. Omawiając wydawnictwo cytował najbardziej wymowne fragmenty wspomnień zawartych w książce. Książka jest kontynuacją dotychczasowych wydań. Dosyć obszernie opisuje czasy 1950 – 1974 oraz 1975 – 1991 – czasy Chorągwi Łomżyńskiej. Rozdział z biografiami harcerskimi, rozdział z materiałami z projektu, rozdział opisujący harcerstwo łomżyńskie w roku stulecia. Podkreślał, jak wielką rolę pełnili instruktorzy, którzy mimo różnych nacisków politycznych prowadzili pracę harcerską, zgodnie z ideałami twórców. Zaapelował do wszystkich, aby zainteresowali się trudną sytuacją organizacji harcerskich, które nie mają znikąd wsparcia. Wraz z instruktorami z lat 1950 -1975 podziękowali komendantce hufca za umożliwienie w książce zabrania głosu i opowiedzenia o swoich harcerskich działaniach. W kolejnej części uroczystości wręczone zostały nagrody dla uczestników konkursu na projekt edukacyjny „Nieznane karty historii harcerstwa”, na który zgłoszono 14 prac w różnorodnej formie. Nagrody wręczyła p. Dorota Szymonowicz - kierownik oddziału Kuratorium oświaty w Łomży oraz przedstawiciele Komendy Hufca.
Kolejne części uroczystości przeplatane były piosenkami, harcerskimi w wykonaniu zespołu AJANIKAMY, kierowane przez pwd. Katarzynę Górską, która do śpiewu włączała wszystkich uczestników gali. Po ogłoszeniu przerwy wszyscy udali się na gorący posiłek przygotowany przez pracowników, a podawany przez uczniów Zespołu Szkół Weterynaryjnych i Ogólnokształcących. W czasie przerwy można było obejrzeć 20 historycznych plansz prezentujących historię harcerstwa łomżyńskiego od czasu powstania do dnia dzisiejszego. Plansze przygotowali i wykonali: Elżbieta Szleszyńska, Andrzej Trochimowicz przy współpracy z Janem Górskim, Dorotą Górską, Elżbietą Prószyńską, Zbigniewem Kamionowskim, Edwardem Stefanowiczem, Młodzieżowym Kołem TPZŁ przy ZSEiO nr 6 w Łomży. W czasie wystawy prezentowany był film o powstaniu Chorągwi Łomżyńskiej. Prężnie działał sklepik z pamiątkami i książkami stuleciowymi.
Po ponadgodzinnej przerwie odbył się konkurs Zespołu Wokalno –Muzycznego „Wołosatki”, którzy specjalnie przybyli na tę uroczystość z Kielc. Do wspólnego śpiewania i zabawy wciągnęli wszystkich biorących udział w koncercie. Zespół o 39-letniej działalności przypomniał zarówno stare utwory śpiewane przy ognisku, jak i nowe piosenki. Była to kolejna okazja do wspaniałych wspomnień.
Uroczystość nie mogłaby się odbyć bez wsparcia organizatorów, sponsorów i darczyńców: Dyrekcja Szkół Katolickich – udostępnienie sali widowiskowej z wyposażeniem i obsługą, Zespół Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcącychnr 6 - pomoc w organizacji uroczystości, zbieranie materiałów na wystawę, do książki, przygotowanie prezentacji (Młodzieżowe Koło TPZŁ), Muzeum Przyrody w Drozdowie – pomoc w przygotowaniu wystawy (Marcin Rydzewski), Łomżyńska Spółdzielnia Mieszkaniowa, MPGKiM – uporządkowanie terenu wokół Hufca i pomnika, Drukarnia Kamil Borkowski – przygotowanie zaproszeń, ZSOiW – obsługa kelnerska, wydanie posiłków, Regionalny Ośrodek Kultury – udostępnienie i obsługa nagłośnienia, Centrum Integracji Społecznej – Krzysztof Kozicki – prace porządkowe i remontowe w Hufcu i wokół.
Sponsorzy i darczyńcy:
VAN PUR,
PKS Łomża,
MPEC,
NOVUM,
Bank BGŻ,
HEXABANK,
Spółdzielnia Mieszkaniowa „Perspektywa”,
BONA,
PHU Jan Kurpiewski,
Bogumiła i Marek Olbryś,
Sylwia i Tomasz Gałązka –
piekarnia Okruszek,
firma Homklar,
Akcja Katolicka Diecezji Łomżyńskiej –
Bernard Szymański,
Dantex,
Grafside,
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska –
Lech Magrel,
Regionalny Przedstawiciel Tymbark,
Piekarnia Sulima,
Masarnia Łebkowscy.
Wielkie podziękowania za pomoc w przygotowaniach obchodów kierujemy do:
hm. Elżbieta Prószyńska (przygotowanie gali, regulaminu konkursu na projekt edukacyjny, apelu poległych),
hm. Elżbieta Szleszyńska (prezentacje podczas gali, plansze na wystawę, materiały do książki),
Andrzej Trochimowicz (skład książki oraz plansz),
phm. Krzysztof Kozicki (prace porządkowe i remontowe w hufcu i wokół),
hm. Zbigniew Kamionowski (przygotowanie III tomu książki – zebranie materiałów, zmobilizowanie instruktorów do włączenie się w napisanie wspomnień i przekazanie materiałów),
Józef Babiel – pomoc w organizacji uroczystości, przekazanie filmu o Chorągwi Łomżyńskiej,
hm. Jan Górski (zbieranie materiałów do wystawy, pomoc w przygotowaniu wystawy, obsługa techniczna, nagłośnienie podczas koncertu),
phm. Mariusz Patalan – współpraca z mediami, przygotowanie fotorelacji,
Edward Stefanowicz – przygotowanie projektu plansz na wystawę,
Krystyna Wojtczak – obsługa biura, koordynowanie działań, przygotowanie zaproszeń, prace porządkowo – remontowe w Hufcu i wokół,
hm. Teresa Niklewicz,
hm. Alina Cichocka,
phm. Barbara Erynk,
Katarzyna Górska i zespół AJANIKAMY za oprawę muzyczną uroczystości,
13 ŁDH „Agada” za oprawę liturgii podczas Mszy Świętej,
harcerze i instruktorzy z Łomży, drużyny realizujące zadania w ramach obchodów.
Patroni honorowi:
Wojewoda Podlaski – Maciej Żywno
Marszałek Województwa Podlaskiego – Jarosław Dworzański
Prezydent Miasta Łomży – Mieczysław Czerniawski
Biskup Łomżyński – JE. Janusz Stepnowski
Przewodniczący ZHP – hm. Adam Massalski
Starostwa Łomżyński – Lech Szabłowski
Podlaski Kurator Oświaty – Jerzy Kiszkiel
Zadanie współfinansowane ze środków Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm jutra”, Urzędu Miasta w Łomży, Starostwa Powiatowego w Łomży.
hm. Dorota Górska