Kleszcze atakują, lekarze apelują
- W czasie majowych i czerwcowych tygodni mieliśmy kilkadziesiąt zgłoszeń ludzi, którym trzeba było fachowo i bezpiecznie usunąć kleszcze – informuje dr Krystyna Kamińska – Nizik, kierująca przychodnią Lekarze Rodzinni 3 w Łomży, gdzie poprosiliśmy o poradę, co począć z kleszczem na naszej skórze. - Ładna pogoda i wolny czas sprzyjają spacerom i wycieczkom na łonie natury: do lasu, na łąkę czy nad rzekę. Kleszcze usuwamy w warunkach poradnianych i podajemy antybiotyk, jeśli ukąszenie pojawiło się wciągu kilku lub kilkunastu godzin, w celu zapobieżenia boreliozie.
- Pacjenci często nie kojarzą, że zostali ugryzieni przez kleszcza, ponieważ szuka on miejsca, gdzie nie będzie niepokojony i gdzie będzie mógł swobodnie pić krew – opowiada lekarka. - To mogą być pachy i pachwiny, zgięcia w łokciach i kolanach oraz plecy. Zdarza się, że podczas kąpieli pacjenci nawet nie zauważają pod łopatką potencjalnie groźnego pasożyta, albowiem nie wszystkie kleszcze są zainfekowane. Zdarza się, że kleszcz opije się tyle krwi, iż może sam odpaść i pacjenci wówczas nie kojarzą, że pił ich krew. Jednak najczęstsze są sytuacje, gdy pacjenci trafiają z przyczepionym i opitym pasożytem, którego nie można na skórze pozostawić. Apelujemy, żeby ludzie nie usuwali sami kleszczy, ponieważ ukręcają tułów, a główka, w której mieści się całe zło, pozostaje w skórze. Nasza przychodnia akurat w weekendy nie pracuje, ale przecież jest pogotowie ratunkowe i szpital. Nie tylko lekarze w Łomży, ale i pielęgniarki potrafią wykonać zabieg usunięcia kleszcza fachowo. Kleszcza łatwo przegapić, jak się wpije w skórę, gdyż każdy z nas ma na skórze rozmaite znamiona i przebarwienia. Nie zwracamy na nie zwykle baczniejszej uwagi sami, a także nie zwracają uwagi nasi bliscy, krewni i znajomi, dlatego po powrocie ze spaceru czy wycieczki należy siebie obejrzeć. Zdarza się, że przy czesaniu włosów odrywamy odwłok kleszcza zębami szczotki czy grzebienia i pojawia się krew. Jeśli wyczujemy palcami, że „coś” tam siedzi, nie wyrywajmy i nie manipulujmy. Najlepiej od razu zgłosić się z tym do lekarza lub pielęgniarki i nie stosować babcinych sposobów. Antybiotyk podaje się zatrutym wydzielinami kleszcza przed upływem 24 godzin oraz aplikujemy lekarstwo, jeżeli na skórze po około trzech tygodniach pojawił się tzw. rumień wędrujący. To plama na skórze od kilku do kilkunastu centymetrów, przybierająca rozmaite kształty. W środku ma barwę intensywnie różową, a na zewnątrz amarantowo-fioletowawą lub fioletową. W miarę upływu czasu plama zmienia położenie, dlatego ma nazwę rumienia wędrującego. To pilna wskazówka, że chory albo jego bliscy, kiedy to dziecko czy osoba leciwa, ma obowiązek zgłosić się po skierowanie do poradni chorób zakaźnych. Zostaną oznaczone przeciwciała i podjęte zostanie właściwe leczenie.
Sanepid podaje, że żyjemy na „terenie endemicznym boreliozy i wirusowego zapalenia mózgu”. Kompleksy leśne sprzyjają zachorowaniom. W Podlaskiem w 2014 r. odnotowano 1274 przypadki boreliozy (106,3 na 100 tys. mieszkańców) oraz dodatkowo 110 przypadków wirusowego zapalenia mózgu także przenoszonego przez kleszcze. Najwięcej zachorowań zanotowano w powiatach: białostockim, suwalskim, sokólskim, bielskim i grajewskim.
- W tym roku jeszcze nie jest tragicznie, ale nie jest i za wesoło: osiem borelioz, potwierdzonych badaniami, zgłoszono w Łomży i powiecie łomżyńskim – podaje Piotr Cymek z Sanepidu w Łomży.
Borelioza to choroba, której objawy mogą ujawnić się nawet wiele miesięcy od ukąszenia. Niestety dotychczas nie opracowano szczepionki na tę chorobę. Jest za to szczepionka chroniącą przed kleszczowym zapaleniem mózgu i opon mózgowych. Według specjalistów z sanepidu wieloletnie badania wykazały, że szczepienie się jest najskuteczniejszym sposobem zabezpieczenia przed chorobą.
Mirosław R. Derewońko
