4lomza.pl/

Takie były początki działalności rekreacyjnej w Łomży nad Narwią.


Istniejąca sieć dróg wodnych w okolicy Łomży od wielu
wieków sprzyjała przemieszczaniu się po nich różnych jednostek
pływających. Adam Chętnik informuje, że "jeden z mistrzów
krzyżackich już w roku 1372 odbył długą i uciążliwą podróż
łodzią po jeziorach, a potem spłynął rzeką Pisą do Narwi i
Wisły, aż do twierdzy krzyżackiej Malborka." Pływano na łodziach
podczas Święta Wianków. Korzystano z transportu wodnego i
poławiano ryby. Poprzez system wodny Niemna, Kanału
Augustowskiego, Czarnej Hańczy, Netty, Biebrzy, Narwi, Pisy i
Wisły spławiano do Gdańska, Elbląga i Królewca drzewo, produkty
rolne i ryby. Łomża zaliczana była do czołowych portów rzecznych
na Narwi. Po 1821 r. szlak Pisy utracił swoje znaczenie,
spławiano tylko produkty rolne i ryby, a póżniej zrezygnowano i
z tego. Do 1914 r. wykorzystywano drogę wodną Narwi. Pobudowanie
połączeń kolejowych spowodowało rezygnację z transportu wodnego.
Ludzi zajmujących się wyłącznie spławianiem drzewa nazywano
orylami, natomiast osoby spławiające inne towary na różnego typu
statkach zwano flisami lub flisakami. Oryle pochodzili z
nadnarwiańskich wiosek. Działalność ta była głównym zajęciem dla
wielu mieszkańców okolic Łomży, a także przyczyniła się do
rozkwitu miasta oraz rozwoju handlu w Łomży i wzbogacenia
mieszczan.1
Po 1867 r. w związku z utworzeniem w Łomży guberni zaszły
zmiany w strukturze społeczno - zawodowej mieszkańców miasta.
Około 30% mieszkańców nie utrzymywało się z pracy fizycznej. Do
grupy tej należała "elita miejska", czyli : osoby żyjące z rent
i kapitałów, ziemiaństwo, część urzędników i nauczycieli, kler,
przedstawiciele wolnych zawodów oraz część drobnomieszczaństwa:
kupcy, rzemieślnicy i stały personel pomocniczy placówek
publicznych. Warstwa ta posiadała lepsze możliwości ekonomiczne
i dysponowała większą ilością czasu wolnego od pracy niż uboższe
grupy ludności miejskiej, których źródłem utrzymania była
kilkunastogodzinna praca fizyczna. Przedstawiciele "elity
miejskiej" byli głównymi założycielami i uczestnikami
działalności polskich instytucji użyteczności publicznej,
kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych. Szczególnym
zainteresowaniem obdarzano łazienki kąpielowe Szejfera i
Jankowskiego. Łazienki Stanisława Jankowskiego zlokalizowane
były na zakręcie rzeki Narew nieopodal ulicy Zjazd. Założone po
1890 r., posiadały wypożyczalnię łodzi spacerowych. W okresie
międzywojennym w prywatnej wypożyczalni w pobliżu klubu
wioślarskiego oprócz łodzi wiosłowych można było wypożyczyć
kilkunastoosobową motorówkę. Stworzyły dla mieszkańców Łomży
możliwość wypoczynku poprzez rekreację
fizyczną i turystykę na łodziach2.
Jeszcze przed uzyskaniem zezwolenia na legalne działanie
klubu wioślarskiego zorganizowano ciekawe, z dużą liczbą
uczestników dłuższe wycieczki. Dnia 16 lipca 1899 r. trzydzieści
osób popłynęło na siedmiu wynajętych łodziach do Siemienia; w
niedzielę 21 lipca 1900 r. zorganizowano w lesie kalinowskim
majówkę, na którą udało się łodziami i wozami około stu osób.
Imprezą tą kierował specjalnie wybrany "wodzirej", którym był
zamieszkały w Warszawie Marian Śmiarowski. Dnia 27 i 28 lipca
1901 r. Aleksander Chrystowski, Franciszek Hryniewicz, Wiktor
Piekarski, Bobrowski, Staniszkis i Przymanowski popłynęli łodzią
do Ostrołęki. Drogę powrotną wraz z łodzią pokonali wozem
konnym. W sierpniu 1901 r. odbyto wycieczkę Narwią pod prąd
rzeki do Tykocina i z powrotem3.

Materiał z "Studiów Łomżynskich" nr VI

Zachęcam zainteresowanych lobbowaniem sprawy do spotkania w niedzielę o godz 18 na tarasie lokaliku "Na skarpie" /zgodnie z propozycją Piotra w temacie "Starówka leży blisko Narwi"/.

czesław

:)