Tematy matury ustnej z języka polskiego - 2011
Lista tematów na ustny egzamin maturalny z języka polskiego
w roku szkolnym 2010/2011
LITERATURA
-
Zaprezentuj literackie ujęcie problemu zła w wybranych przez siebie utworach.
-
Omów, w jaki sposób twórcy literatury różnych epok realizowali hasło „śmiechem naprawiać obyczaje”.
-
Porównaj ujęcie problematyki egzystencjalnej w dwu wybranych utworach reprezentujących epokę baroku, romantyzmu lub współczesności.
-
Omów problem winy, niewinności i odkupienia winy na wybranych przykładach literackich.
-
Samotność bohatera romantycznego i człowieka współczesnego. Scharakteryzuj i porównaj ją, odwołując się do wybranych utworów literackich romantyzmu i współczesności.
-
Literackie obrazy miasta jako przestrzeni życiowej. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów.
-
Realizm literatury XIX wieku. Omów temat na podstawie analizy wybranych utworów literatury romantyzmu i pozytywizmu.
-
Przedstaw różne literackie sposoby prezentacji samotności w literaturze baroku i romantyzmu.
-
Na wybranych przykładach literackich omów, jak literatura ukazuje narodziny miłości.
-
Artysta jako bohater literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
-
Smutek i melancholia jako motywy literackie. Przedstaw ich funkcjonowanie w wybranych utworach literatury polskiej i obcej.
-
Kobieta jako bohaterka tekstów literackich XIX i XX wieku. Rozwiń temat na wybranych przykładach.
-
Omów zagadnienie ludzkiej wolności i odpowiedzialności w prozie XIX i XX wieku.
-
Różne postaci młodości w literaturze XIX wieku. Omów problem na wybranych przykładach.
-
Omów sposoby niedosłownego mówienia o rzeczywistości w literaturze ( symbol, alegoria, parabola ). Zanalizuj w tym kontekście dwa wybrane utwory literackie.
-
Na wybranych przykładach literackich omów funkcję kategorii cudowności i fantastyki.
-
Na wybranych przykładach literackich przedstaw człowieka jako istotę poszukującą prawdy o świecie.
-
Omów rolę konceptu w kreowaniu świata w poezji barokowej.
-
Kodeks moralny wybranych bohaterów literackich. Porównaj, odwołując się do dzieł literatury XIX wieku.
-
Biografia jako klucz do zrozumienia twórczości pisarza. Omów temat na wybranych przykładzach.
-
Konflikt pokoleniowy. Omów różne ujęcia tego motywu w literaturze romantyzmu i pozytywizmu.
-
Powstania narodowe i konspiracja jako temat literatury polskiej. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
-
Zaprezentuj różne oblicza patriotyzmu w literaturze polskiej XIX wieku.
-
Odwołując się do wybranych utworów literatury pozytywizmu i modernizmu, omów przyczyny i skutki konfliktów rodzinnych w życiu bohaterów literackich.
-
Na podstawie wybranych tekstów literatury XIX wieku, zaprezentuj obyczajowość polskiej szlachty tego okresu.
-
Kobiecość jako temat liryki. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do utworów poetek XIX i XX wieku.
-
Przedstaw sposób ukazywania klęsk narodowych, odwołując się do wybranych utworów pozytywizmu.
-
Człowiek w drodze. Omów różne realizacje tego motywu w wybranych utworach literatury XIX i XX wieku.
-
Odwołując się do dzieł wybranych twórców, przedstaw motyw podróży w literaturze antyku, romantyzmu i pozytywizmu.
-
Zaprezentuj wybrane z różnych epok utwory literackie wyrażające radość istnienia.
-
Scharakteryzuj ideał obywatela ukazany w literaturze staropolskiej i oceń jego aktualność, odwołując się do wybranych utworów.
-
Starość jako motyw literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
-
Istota i złożoność romantycznej filozofii dziejów. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory dramatyczne.
-
Omów na wybranych przykładach wpływ wzorca średniowiecznego rycerza na kreację bohaterów literackich innych epok.
-
Orient jako inspiracja pisarzy różnych epok. Zanalizuj różne sposoby funkcjonowania tego motywu w literaturze.
-
Przedstaw wizerunek uwodzicielki w utworach literackich z różnych epok.
-
Doświadczenia bohaterów literackich związane z utratą ziemi rodzinnej. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów.
-
Inspiracje romantyczne w literaturze późniejszych epok. Omów problem, odwołując się do twórczości wybranego twórcy lub epoki literackiej.
-
Motywy oniryczne w literaturze polskiej. Omów funkcję wykorzystania motywu snu w wybranych dziełach literackich.
-
Konflikt pokoleń zapisany w literaturze. Określ jego istotę na wybranych przykładach.
-
Problem dziedzictwa sarmackiego w literaturze epok późniejszych. Omów problem, odnosząc się do wybranych utworów.
-
Mit o Syzyfie i jego literackie interpretacje. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.
-
Relacje między człowiekiem a Bogiem w literaturze średniowiecza, renesansu i baroku. Omów problem, odnosząc się do wybranych tekstów literackich.
-
Refleksje o istocie wolności człowieka. Omów problem na podstawie wybranych utworów literackich z różnych epok.
-
Istota i funkcja utworów parenetycznych literatury średniowiecza i odrodzenia. Przedstaw problem, wykorzystując wybrane utwory epoki.
-
Zaprezentuj różne systemy wartości moralnych przedstawione w literaturze XIX i XX wieku.
-
Omów zagadnienie ludzi „wykluczonych” na wybranych przykładach literackich.
-
Irracjonalizm w romantycznym postrzeganiu świata. Omów temat na wybranych przykładach literackich.
-
Porównaj obrazy miłości w literaturze baroku i romantyzmu, analizując wybrane utwory tych epok.
-
Zaprezentuj relację Bóg – człowiek w literaturze różnych epok.
-
Ewolucja ballady: od Mickiewicza do Leśmiana. Zreferuj temat, odwołując się do wybranych przykładów.
-
Biblia jako źródło tematów literackich. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów.
-
Obrazy stolicy w literaturze. Porównaj różne realizacje tego motywu w literaturze XIX wieku.
-
Przedstaw pierwiastki romantyczne i pozytywistyczne w kreacji bohaterów wybranych powieści 2 poł. XIX wieku.
-
Przedstaw literackie obrazy małżeństwa na podstawie twórczości pisarzy epoki renesansu, romantyzmu i pozytywizmu.
-
Przedstaw problem ludzkiego cierpienia na podstawie wybranych tekstów literatury antycznej.
-
Zaprezentuj wpływ dramaturgii Wiliama Szekspira na polski dramat romantyczny.
-
Staropolskie obyczaje w wybranych utworach epoki renesansu, romantyzmu i pozytywizmu.
-
Synkretyzm rodzajowy i gatunkowy jako literacki zabieg programowy romantyzmu. Przedstaw i omów jego funkcje w oparciu o analizę tekstów epoki.
-
Rola poety i poezji w literaturze polskiej od romantyzmu do Skamandra. Zaprezentuj temat na wybranych przykładach.
-
Kresy w literaturze polskiej XIX i XX wieku. Zaprezentuj temat na wybranych przykładach.
-
Ideały rycerskie w literaturze. Omów temat na podstawie wybranych utworów.
-
Prezentując kreacje wybranych bohaterów literackich, przeanalizuj romantyczną koncepcję tragizmu.
-
Obowiązki inteligencji w świetle polskiej literatury XIX i XX wieku. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
-
Kabaret literacki w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Omów jego rolę, odwołując się do wybranej twórczości obu epok.
-
Omów konflikt rozumu i religii w znanych Ci utworach XVII i XVIII wieku.
-
Przedstaw motyw przemijana w wybranych utworach literackich.
-
Dokonaj analizy porównawczej znanych Ci hymnów z epok renesansu, romantyzmu. i Młodej Polski.
-
Na wybranych przykładach przedstaw sposoby odwoływania się poetów współczesnych do kultury baroku.
-
Na przykładach z literatury antyku i średniowiecza przedstaw różne kreacje bohaterów heroicznych.
-
Rozmowa z samym sobą jako motyw literacki. Na podstawie analizy dzieł różnych epok porównaj okoliczności życiowe, w których rodzą się refleksje oraz formę ich ekspresji.
-
Porównaj różne sposoby prezentacji miłości w literaturze antycznej.
-
Zaprezentuj różne wizerunki dziecka w literaturze XIX wieku.
-
Na wybranych przykładach omów zjawisko przenikania się świata realnego i fantastycznego w utworach literackich.
-
Na przykładach pochodzących z literatury XIX wieku, zaprezentuj literackie sposoby przedstawiania salonu.
-
Na podstawie przykładów literackich baroku i oświecenia przedstaw modele patriotyzmu obu tych epok.
-
Święty i świętość w literaturze. Omów temat na przykładach z wybranych utworów.
-
Świadectwa zwycięstwa dobra i miłości w konfrontacji ze złem. Porównaj postawy i losy wybranych bohaterów utworów literackich o tematyce wojennej.
-
Biblijny topos człowieka wędrowca i jego kontynuacje w literaturze późniejszych epok. Omów zagadnienie, przywołując odpowiednie przykłady.
-
Poeci o mieście. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
-
Odwołując się do wybranych tekstów literackich XIX wieku, scharakteryzuj portrety ludzi poszukujących sensu życia.
-
Analizując postawy bohaterów literackich, porównaj buntowników doby romantyzmu i pozytywizmu.
-
Scharakteryzuj metodę pisarską wybranego twórcy ( lub twórców )piszącego o zagładzie II wojny światowej.
-
Literacki motyw cierpienia. Przedstaw sposoby jego funkcjonowania w wybranych tekstach XIX wieku.
-
Zaprezentuj sposoby przedstawiania śmierci w poezji średniowiecznej, barokowej i współczesnej.
-
Przeanalizuj wpływ filozofii Artura Schopenhauera, Fryderyka Nietzschego i Henriego Bergsona na wybrane dzieła literackie przełomu XIX i XX wieku oraz początku XX wieku.
-
Prawda o determinizmie ludzkiego działania. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych tekstów literatury XIX i początku XX wieku.
-
Literackie kreacje rycerza, spiskowca, żołnierza. Porównaj funkcjonowanie tego typu postaci w wybranych tekstach literackich.
-
Romantyczne postrzeganie historii. Przedstaw zagadnienie w odniesieniu do wybranych tekstów literackich epoki.
-
Staropolskie obyczaje w utworach XVII wieku i w „Panu Tadeuszu”. Dokonaj analizy porównawczej.
-
Przedstaw różne koncepcje szczęścia w wybranych utworach epoki renesansu, romantyzmu i pozytywizmu.
-
Przyjaźń jako wartość. Omów temat, sięgając do wybranych dzieł literackich.
-
Na wybranych przykładach literatury barokowej i oświeceniowej zaprezentuj pesymistyczną i optymistyczną wizję świata i człowieka.
-
Pycha jako czynnik determinujący działania człowieka. Określ jej źródła i konsekwencje, analizując wybrane utwory literackie.
-
Przestrzenie nierealne, fantastyczne, zaświaty w literaturze. Omów rolę i sposób ich przedstawiania na podstawie wybranych tekstów.
-
Rola sztuki w życiu człowieka. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literackich.
-
Wygnanie i wykorzenienie jako źródło cierpienia. Zaprezentuj temat na podstawie wybranych tekstów literatury XX wieku.
-
Biblia jako źródło wzorców osobowych. Dokonaj charakterystyki wybranych postaci i wskaż nawiązania do nich w literaturze późniejszych epok.
-
Strategie narracyjne i sposoby opisu obozu koncentracyjnego. Porównaj wybrane utwory literackie.
-
Funkcja motywów animalistycznych w literaturze. Omów zagadnienie na wybranym materiale literackim.
-
Rola snów w życiu bohaterów literackich. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych utworów.
-
Groteska w literaturze i jej artystyczne konsekwencje. Omów na wybranych przykładach.
-
Istota ludowego widzenia i wartościowania świata. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów.
-
Rola tradycji chrześcijańskiej i starożytnej w kształtowaniu światopoglądu renesansowego twórcy. Omów na wybranych przykładach literackich.
-
Historie mityczne inspiracją dla literatury. Omów temat na wybranych przykładach.
-
Literatura rozpaczy a literatura nadziei. Scharakteryzuj i porównaj na wybranych przykładach te dwie odmienne koncepcje twórcze.
-
Wpływ filozofii na kształtowanie się koncepcji świata i człowieka w wybranej epoce kulturowej. Omów, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
-
Motyw prometejski i jego funkcje w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
-
Wpływ rzeczywistości kulturowej na kształtowanie się portretu bohatera literackiego. Przedstaw problem na wybranych przykładach.
-
Przedstaw różne sposoby kreacji outsidera w literaturze dwóch wybranych epok.
-
Motyw więzienia w literaturze. Scharakteryzuj i przedstaw różne jego funkcje w wybranych utworach.
-
Rola autorytetu w życiu wybranych bohaterów literackich. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
-
Rosja w oczach Polaków. Zaprezentuj różnorodne spojrzenia i omów ich kulturowe i historyczne uwarunkowania, odwołując się do wybranych utworów literackich.
-
Wpływ domu rodzinnego na tożsamość człowieka. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów literackich i tekstów z dziedziny psychologii.
-
Motyw szkoły w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów.
-
Porównaj obraz Warszawy w literaturze XIX i XX wieku na przykładzie wybranych dzieł literackich.
-
Odwołując się do wybranych utworów literatury romantyzmu i pozytywizmu przedstaw przyczyny i skutki konfliktów rodzinnych w życiu bohaterów literackich.
-
Poezja religijna. Porównaj dwa różne sposoby pisania o przeżyciach metafizycznych, wykorzystując wybrane teksty literackie.
-
Istota i funkcja deheroizacji bohatera w literaturze. Przedstaw problem na wybranych przykładach.
-
Dzieło literackie w oczach krytyki. Przedstaw dwie skrajne oceny wybranego utworu. Do głosu krytyków dołącz własne przemyślenia na temat tekstu.
-
Sposób kreowania postaci historycznych w literaturze polskiej. Rozwiń temat na wybranych przykładach.
-
Rola motta w utworze literackim. Omów zagadnienie, interpretując wybrane przykłady z poezji i prozy.
-
Portrety cudzoziemców utrwalone w utworach Adama Mickiewicza, Bolesława Prusa i Henryka .Sienkiewicza. Przedstaw i oceń stopień wnikliwości poszczególnych pisarzy w ich tworzeniu.
-
Dzieło literackie jako forma polemiki ze społeczeństwem na temat aktualnych spraw politycznych lub społecznych. Omów problem na wybranych przykładach.
-
Literatura w obronie wartości ogólnoludzkich. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tekstów
ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI
-
Wizje końca świata w literaturze i malarstwie XX wieku. Określ ich istotę i funkcje, odwołując się do wybranych dzieł.
-
Symbolika stroju. Omów ją, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, filmowe,
-
teatralne).
-
Literackie i malarskie kreacje przyrody w XIX wieku i ich funkcje. Dokonaj analizy porównawczej.
-
129. Przedstawienia dawnej Warszawy w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich.
-
130. Wielkie wydarzenia historyczne w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne.
-
Omów obraz dworku polskiego w literaturze i malarstwie różnych epok.
-
Drzewo jako temat literatury i malarstwa. Omów problem, analizując wybrane dzieła.
-
Obrazy codzienności w literaturze i sztuce.. porównaj ich różne ujęcia w twórczości artystów XIX-wiecznych.
-
Dawny świat Żydów polskich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich i malarskich.
-
Kobieta wieku XIX. Scharakteryzuj postaci kobiece w wybranych dziełach literatury i sztuki.
-
Naturalizm jako światopogląd i metoda twórcza. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich.
-
Dzieło malarskie przywołane w dziele literackim. Skonfrontuj własną interpretację obrazów z wersją literacką.
-
Wybitne postacie literackie i sposób ich kreacji w literaturze, malarstwie, filmie. Omów na wybranych przykładach.
-
Wieś i jej mieszkańcy. Przedstaw funkcjonowanie tematu w literaturze i malarstwie XIX i XX wieku.
-
Obraz Boga i Jezusa w literaturze i sztuce XIX i XX wieku. Omów na wybranych przykładach.
-
Funkcje symbolu w literaturze i malarstwie. Rozwiń zagadnienie na podstawie wybranych dzieł różnych epok.
-
Motyw śmierci w literaturze i sztuce romantyzmu i Młodej Polski. Omów na wybranych przykładach.
-
Muzyka jako źródło inspiracji literackiej. Przedstaw funkcję, jaką pełnią motywy muzyczne w wybranych utworach literackich..
-
Impresjonistyczne pejzaże. Przedstaw temat na podstawie literatury i sztuki modernistycznej.
-
Konwencja realistyczna w literaturze i malarstwie XIX i XX wieku. Zaprezentuj temat, sięgając po wybrane dzieła.
-
Dokonaj analizy obrazu miasta w wybranych dziełach literatury i sztuki XIX i początku XX wieku.
-
Motyw Stabat Mater w literaturze i sztuce. Omów problem na wybranych przykładach.
-
Motyw raju w literaturze i innych rodzajach sztuk ( muzyce, malarstwie, filmie ). Zbadaj sposoby i funkcje tworzenia iluzji raju.
-
Literacki i malarski obraz starości. Omów problem na wybranych przykładach.
-
Odwołując się do wybranych tekstów kultury, porównaj sposoby idealizowania rzeczywistości w dziele literackim i plastycznym.
-
Obrazy i plakaty komunistyczne w konfrontacji z dokumentalnymi filmami epoki. Porównaj wynikające z nich wizje świata i człowieka dobierając stosowne przykłady.
-
Porównaj obraz wojny w znanych Ci filmach i w literaturze, odwołując się do wybranych przykładów.
-
Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i sztuce. Omów problem na wybranych przykładach literackich i filmowych.
-
Apokalipsa polskich Żydów w przekazach literackich i filmowych. Rozwiń problem, odwołując się do wybranych przykładów.
-
Impresjonizm w literaturze i malarstwie przełomu XIX i XX wieku. Określ jego cechy oraz funkcje w wybranych utworach malarskich i literackich.
-
Różne wizerunki diabła w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
-
Przedstaw ujęcie motywu rewolucji w malarstwie, muzyce i literaturze, odwołując się do wybranych dzieł.
-
Ekspresjonizm w literaturze i malarstwie. Przedstaw, odwołując się do przykładów, środki artystyczne charakterystyczne dla tej konwencji i ich rolę.
-
Obecność motywów i wątków mitologicznych w literaturze i malarstwie różnych epok. Na podstawie wybranych przykładów przedstaw różne sposoby czerpania inspiracji z mitologii.
-
Motywy katastroficzne w kulturze XIX i XX wieku. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe.
-
Dekalog człowieka XX wieku w twórczości Zbigniewa Herberta i Krzysztofa Kieślowskiego. Porównaj autorskie propozycje, odwołując się do wybranych utworów literackich i dzieł filmowych.
-
Motyw ogrodu w literaturze i malarstwie. Omów problem na wybranych przykładach.
-
Sztuka apollińska a sztuka dionizyjska. Odwołując się do wybranych dzieł literackich i plastycznych porównaj te dwie koncepcje artystyczne.
-
Tatrzańskie krajobrazy w malarstwie i poezji Młodej Polski. Porównaj na przykładach wybranych tekstów kultury.
-
Rola mecenatu w rozwoju literatury i sztuki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
-
Przenośnia, aluzja, symbol jako sposoby komunikowania się twórcy z odbiorcą. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich i malarskich.
-
Różne ujęcia motywu miasta w literaturze i malarstwie. Odwołaj się do wybranych przykładów.
-
Kulturotwórcza rola antyku. Omów problem, odwołując się do wybranych dzieł sztuki.
-
Funkcje motywu powrotu w literaturze i innych tekstach kultury. Omów na wybranych przykładach.
-
Fascynacja brzydotą w literaturze i sztuce. .Omów problem na wybranych przykładach.
-
Różne ujęcia motywu śmierci w literaturze, malarstwie, filmie. Omów na wybranych przykładach.
-
Historia w dziełach literackich i ich filmowych adaptacjach. Omów zagadnienia, porównując wybraną powieść i jej wersję filmową.
-
Motyw cierpienia narodu w literaturze i sztuce polskiej. Omów na przykładach wybranych utworów.
-
Motyw vanitas w Biblii, literaturze i sztuce. Rozważ zagadnienie na wybranych przykładach.
-
Malarstwo marynistyczne a literackie obrazy morza. Porównaj wybrane teksty kultury.
-
Fascynacja kulturą ludową w literaturze i sztuce. Przedstaw temat, omawiając wybrane teksty kultury.
-
Portret Sarmaty w literaturze i malarstwie. Porównaj ujęcie i wymowę wybranych dzieł kultury.
-
Alegoria w literaturze i sztuce średniowiecza. Rozważ temat, odwołując się do wybranych tekstów kultury.
-
Renesansowe umiłowanie człowieka i jego piękna w literaturze i sztuce tego okresu. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł.
-
Różne sposoby wykorzystania motywu burzy w literaturze i malarstwie epoki romantyzmu. Określ je, odwołując się do wybranych dzieł.
-
Koncepcja mężczyzny i męskości w kulturze. Omów zagadnienie. Wypowiedź uzasadnij przykładami z tekstów kultury różnych epok.
-
Konszachty z siłami nieczystymi. Przedstaw najciekawsze realizacje tego tematu w literaturze, malarstwie i filmie.
-
Porównaj kreacje literackie i filmowe bohaterów ,,Lalki” B. Prusa.
-
Funkcje barw w tworzeniu nastroju. Przeanalizuj wybrane dzieła literackie i malarskie.
-
Bohaterstwo i tragizm pokolenia Kolumbów w świetle utworów literackich i filmów. Omów zagadnienie, odwołując się do dzieł literackich, plastycznych i filmowych.
-
Obraz dziecka w nowelistyce pozytywistycznej i malarstwie realistycznym Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów.
-
Funkcje symbolu w malarstwie modernistycznym i dramatach Stanisława Wyspiańskiego. Zanalizuj, wykorzystując zaprezentowane materiały pomocnicze.
-
Totalitaryzm w literaturze, filmie i malarstwie. Przedstaw i porównaj sposoby jego kreacji w wybranych tekstach kultury.
JĘZYK
-
Komizm słowny i sposoby jego realizacji w utworach. Omów na wybranych przykładach literackich.
-
Język jako środek manipulacji odbiorcą. Przedstaw problem, wykorzystując przykłady z literatury i prasy.
-
Omów funkcje stylizacji językowej w wybranych utworach literatury współczesnej.
-
Sposoby wzbogacania słownictwa współczesnej polszczyzny. Omów temat na podstawie zebranego materiału badawczego.
-
Omów środki językowe występujące w manifestach programowych różnych pokoleń literackich.
-
Omów funkcje eksperymentów językowych w poezji współczesnej. Odwołaj się do wybranych przykładów.
-
Językowe sposoby perswazji renesansowej, barokowej i oświeceniowej. Omów je na wybranych przykładach.
-
Językowe środki wzmacniania ekspresji wypowiedzi. Scharakteryzuj je na podstawie zebranego materiału językowego
-
Różne funkcje stylizacji środowiskowej. Przedstaw temat na przykładzie tekstów literackich i własnych obserwacji.
-
Stylizacja gwarowa i jej rola w kształtowaniu obrazu rzeczywistości. Przedstaw problem na podstawie wybranego materiału językowego.
-
Frazeologia biblijna i jej funkcjonowanie w polskim języku. Przedstaw temat, odwołując się do wybranego materiału językowego.
-
Rola środków stylistycznych w wybranych utworach młodopolskich. Omów problem na wybranych przykładach.
-
Na podstawie analizy wybranych tekstów, zamieszczonych w prasie codziennej, omów tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny.
-
Zjawisko archaizacji języka i jego funkcje w powieściach historycznych. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady.
-
Styl makaroniczny w piśmiennictwie staropolskim. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
-
Analiza językowa przysłów polskich. Omów na podstawie zgromadzonego materiału.
-
Sztuka przekładu. Przeanalizuj dwie różne realizacje językowe wybranego obcojęzycznego tekstu literackiego.
-
Ślady dawnych procesów językowych we współczesnej polszczyźnie kluczem do rozumienia reguł rządzących naszym językiem. Przedstaw na stosownych przykładach.
-
Gwara mojego regionu. Przedstaw cechy gwarowe charakterystyczne dla wybranego terytorium na podstawie analizy wybranych przykładów.
-
Dokonaj analizy porównawczej retorycznego kształtu językowego oraz zawartości argumentacyjnej wybranej satyry Ignacego Krasickiego i wybranego kazania Piotra Skargi.
-
W wybranych utworach literackich wskaż i omów cechy stylu biblijnego oraz funkcje stylizacji biblijnej.
-
Omów poetycką, ekspresywną i impresywną funkcję języka na wybranych przykładach literatury antycznej lub renesansowej.
-
Język i styl wyznań miłosnych. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tekstów epistolarnych dwóch epok.
-
Omów pochodzenie nazwisk mieszkańców Twojej miejscowości. Zanalizuj przykłady pod względem etymologii i budowy słowotwórczej
-
Stylizacja gwarowa i jej funkcje w dziele literackim. Omów na wybranych przykładach.
-
Rola zapożyczeń językowych w XVIII wieku i współcześnie. Omów problem na wybranym materiale językowym.
-
Specyfika języka monologu wewnętrznego. Zaprezentuj problem na dwóch wybranych przykładach literackich.
-
Mowy starożytnych oratorów a przemówienia współczesnych polityków. Zanalizuj i porównaj retoryczne środki perswazji zastosowane w wybranych tekstach.
-
Eksperymenty językowe w poezji lingwistycznej. Omów problem na podstawie twórczości Mirona Białoszewskiego lub innego poety lingwisty.
-
Ślady Biblii we współczesnej polszczyźnie. Omów zagadnienie na podstawie związków frazeologicznych, przysłów i przenośnych znaczeń wyrazów.
-
Parafraza literacka. Omów zagadnienia na wybranych przykładach. Oceń funkcjonalność językową sparafrazowanego tekstu
-
Analizując wybrane teksty z różnych czasopism, omów język prasy młodzieżowej.
-
Wpływy języka niemieckiego na polską leksykę i gramatykę ujawnione w literaturze pięknej i fachowej. Omów na wybranych przykładach.
-
Łacińskie korzenie języka polskiego. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału językowego i sformułuj wnioski.
-
Wpływ języków obcych na język polski w ostatniej dekadzie XX w. i na początku XXI w. Zbadaj zjawisko i przedstaw wnioski.
-
Sposoby funkcjonowania terminów informatycznych w języku potocznym. Omów zjawisko na podstawie wybranego materiału.
-
Tak mówią bohaterowie literaccy. Omów język wybranych postaci ze szczególnym uwzględnieniem cech ujawniających ich przynależność środowiskową i charakter.
-
Język Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego. Przedstaw i porównaj dwie odmiany polszczyzny tej samej epoki.
-
Współczesne zapożyczenia angielskie. Omów sposoby adaptacji anglicyzmów i ustosunkuj się do zasadności ich wprowadzenia do polszczyzny.
-
Odbicie konfliktu pokoleń w języku. Omów zjawisko zależności mowy od wieku nadawcy komunikatu na podstawie analizy przykładów.
-
Oryginalność języka poezji B. Leśmiana. Przeanalizuj zagadnienie na podstawie wybranych wierszy poety.
-
Specyfika polszczyzny XVII wieku. Rozważ problem, poddając analizie "Pamiętniki" Jana Chryzostoma Paska lub inne przykłady prozy pamiętnikarskiej tego okresu.
-
Słowa - klucze w literaturze. Określ ich funkcje w twórczości wybranego autora.
-
Język mówiony jako tworzywo literatury (np. w twórczości Bolesława Prusa, Juliana Tuwima, Mirona Białoszewskiego, Stanisława Barańczaka). Przedstaw temat, analizując wybrane utwory.
-
Imiona pochodzenia biblijnego, imiona słowiańskie i imiona obce we współczesnej polszczyźnie. Omów zjawisko mody w tej dziedzinie.