Sztuczna inteligencja robota, łopatka i lody w Akademii - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

Filozof Jolanta Święszkowska na wstępie przypomniała, że imprezie przyświecają słowa podwójnej noblistki, Polki i pierwszej laureatki Nagrody Nobla Marii Skłodowskiej - Curie: „Niczego w życiu nie należy się bać, należy to tylko zrozumieć”. Czy akurat te słowa uczonej dadzą się zastosować do ataku Rosji na Ukrainę w 2022 r. i na Polskę z Niemcami w 1939 r.? Czy nie należy bać się ataków nowotworu, kleszcza z lasu, nożownika w ciemnej ulicy...? Problem z mądrymi cytatami, zwanymi złotymi myślami, polega również na tym, że mają one skłaniać do myślenia, a nie z niego zwalniać.

„Naukowy cyrk objazdowy”

Aule, korytarze, sale wykładowe gmachów przy ulicy Akademickiej i parking zaroiły się od dzieci i młodzieży, głównie ze szkół średnich. W Festiwalu zarejestrowało się ponad 1 000 osób i około 200 odwiedziło uczelnię ponadto, mając nadzieję na ciekawe, wartościowe, pożyteczne spędzenie czasu.  W tak dużej, zróżnicowanej wiekowo, intelektualnie i charakterologicznie grupie odbiorców trudno o koncentrację i zatrzymanie ich uwagi, więc efekty spotkania stricte edukacyjne pewnie nie są zbyt imponujące. Z drugiej strony: wycieczka na uczelnię, poczucie nowości miejsca, ruch, rozgardiasz i rejwach mogą mieć znaczenie poznawcze, jako impuls do oswojenia się z prowadzeniem dyskusji, stawianiem pytań, drążeniem tematu. Atmosfera części wydarzeń przypominała ciut „naukowy cyrk objazdowy”, lecz to chyba nieuchronne, zważywszy na młody wiek uczestników, niewielką wiedzę i nie zawsze określone zainteresowania. Dlatego Festiwal poprzez zabawę i atrakcyjne pokazy stara się zainspirować do poszukiwania zainteresowań, uważnej obserwacji świata i poszerzania wiedzy. W hali technologii żywności stanęła lada z pojemnikami pełnymi lodów, które wydawali studenci w rękawiczkach. Tłumy dzieci i młodzieży pochylały się bezpośrednio nad żywnością, rozmawiając, śmiejąc się i kaszląc. Czy jakieś bakterie i wirusy osiadały na lodach i miały wpływ na populację...?

Ruchoma ręka maszyny jako trąba słonia 

Pierwszoklasiści z ZSEiO w Łomży: Konrad Bronowicz, Filip Mroczkowski i Marcin Rutkowski z zainteresowaniem przyglądali się w sali działaniom robota, który chodził, wstawał, siadał i tańczył, jednak nie potrafił z nimi rozmawiać. Natomiast rozmowy z botami w językach świata to codzienna rzeczywistość prelegentów debaty, w której uczestniczyli wykładowcy akademiccy: Wydziału Nauk Informatyczno-Technologicznych - dr inż. Aneta Wiktorzak i dr inż. Ryszard Szczebiot; Wydziału Nauk Prawa i Administracji: dr Artur Kołdys; Wydziału Nauk Społecznych i Humanistycznych - dr hab. Sylwia Jaskuła-Korporowicz i Mateusz Turski; Wydziału Nauk o Zdrowiu - dr n. o zdr. Joanna Masłowska. Naukowcy kilku profesji, np. prawnik, anglista, matematyk i kosmetolog, dyskutowali o szansach i zagrożeniach ze strony sztucznej inteligencji i przewidywaniach na temat rozwoju AI. Robot w AŁ reagował na proste polecenia, np. układał rękę w trąbę słonia, lecz do dyskursu daleko.

Zakaz komputera i komórki do 12. roku życia

Sztuczna inteligencja potrafi czatować w sposób niezauważalny z użytkownikami i klientami. Nie potrafi jeszcze na obrazie mrugać powiekami w czasie rzeczywistym i to zdradza obrazy, z wpisaną mimiką. Prace nad AI i jej zastosowaniem znane są dziesięciolecia, jednak teraz zmienił się sposób programowania i szybkość obliczeniowa urządzeń. Naukowcy zauważają, że komputery AI ciągną mnóstwo prądu i zużywają ogrom wody do chłodzenia. AI ma liczne zastosowania: programowanie, sterowanie liniami produkcyjnymi, medycyna, analiza zdjęć RTG, tworzenie i tłumaczenie tekstów, generowanie i analiza obrazów, np. na podstawie zdjęć twarzy, linii papilarnych. Prowadzi się prace nad stworzeniem interfejsu mózg – komputer, w celu transferowania wiedzy i umiejętności z mózgu do mózgu. - Firma Elona Muska pracuje nad tzw. technologią „neural lace”, wszczepianiu siateczki elektrod do ludzkiego mózgu, abyśmy mogli wysyłać mózgiem sygnały do komputera i odbierać je – mobilizowała do wypowiedzi prowadząca debatę filozof. Jednocześnie uświadamiała, że giganci programistyki Krzemowej Doliny posyłają dzieci do szkół, aby do 12,. roku nie miały do czynienia z komputerami, smartfonami, komórkami, żeby technologia nie zabiła ciekawości ani kreatywności.

Wykłady przy autobusie z miękkim dachem

Zabawna rozprawa sądowa odbyła się przeciwko Wilkowi. „Kichnięciem i oparciem łap” o domki świnek: Malwinki i Balbinki przestraszył potencjalnie mięsny pokarm. Sędzia, prokurator, adwokat dwoili się i troili, żeby zainscenizowany proces był jak najciekawszy dla dzieci. O dziwo, zdolności aktorsko-manipulacyjne Wilka przeważały nad resztą składu: najmłodsi stali murem za wilczurem. Ilekroć pytał widownię w auli, czy wygląda na przestępcę, słyszał chóralne: „Nie!”. Na parkingu 9-letnia Nala z opiekunem z Zakładu Karnego w Czerwonym Borze siedziała nieruchomo jak posąg, kiedy głaskały ją dzieci z każdej strony. Opiekun wyjaśnił, że pies jest bez kagańca i bezpieczny, bo reaguje tylko na polecenia człowieka, z którym  mieszka i pracuje: razem zaczynają i razem kończą służbę. Owczarek belgijski został wyszkolony do wyszukiwania substancji odurzających. Ratownik GR Nadzieja udzielał na fantomie lekcji pierwszej pomocy. Policjanci z Komendy MP pokazywali pojazdy patrolowe: motocykl i radiowóz. Strażacy z Komendy Miejskiej PSP szczycili się nowym, dużym, lśniącym, czerwonym wozem: GBARt (gaśniczy, beczka, autopompa, ratownictwo techn.). Młody żołnierz WOT przy zielonym jelczu jak „autobus z miękkim dachem” (do przewozu wojska, amunicji, materiałów niebezpiecznych) piękną polszczyzną opisywał budowę kamizelki z wkładem balistycznym miękkim i twardym. Ta KWM O2 ważyła 8 kg. Najważniejsze: ochronić serce i płuca.

Trzeba uważać na anonimowych „gości” w Sieci 

Dr Ewa Waldzińska pokazała uczniom I LO łopatkę ciała z plastiku i punkty przyczepu mięśni. W gmachu ze szkła i aluminium Akademii Marcja Thunnissyn, edukatorka Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, zorganizowała wiosenny pokaz nieba: Słońce, 8 planet i gwiezdna Droga Mleczna z czarną dziurą, której nie można ujrzeć - bo pochłania światło. Nadmuchiwane planetarium, gdzie wchodziło się jak do jurty czy wigwamu, wywołało w dzieciach emocjie jakich nie potrafi okazać ani zinterpretować AI. Naukowcy przestrzegli przed naiwnością w Sieci, aby nie ufać anonimowym „gościom” w mailu, czacie, profilu. Dezinformacja, oszustwo, manipulacja, cyberprzestępczość to ciemna strona Internetu oraz AI. Roboty mogą ułatwić ludziom życie (np. wykonując prace ciężkie, precyzyjne, niebezpieczne, chemiczne) i służyć do kontroli, inwigilacji, szpiegostwa, terroryzmu. Z prelegentami polemizował z pierwszego rzędu dr hab. Surowik, że AI nie zastąpi doświadczenia życiowego. Podał przykłady z USA, jak trafniej rozstrzyga casusy sądowe AI (85 %), niż sędziowie praktycy (60 %). Powołał się na wybitne autorytety, że AI będzie mogła zdominować ludzkość, a w latach 2030 ?/ 2050 ? / 2070 ? osiągnie poziom inteligencji ludzi, ponieważ AI sama się uczy. Badacze ostrzegli dzieci, rodziców, nauczycieli przed uzależnieniem od nowych technologii, gdyż mogą skutkować izolacją społeczną, osamotnieniem, pustką wewnętrzną.

Filozof AŁ zachęciła do refleksji młodzież: czy ludzie zaczną kierować ścieżkami własnej ewolucji, czy staną się „dyrektorem zarządzającym największego przedsiębiorstwa – ewolucji”? Jaki będzie człowiek przyszłości? - Czy chcecie być hybrydą – człowieka i sztucznej inteligencji, przekroczyć granice gatunku, intelektualne, fizyczne...? Konrad Bronowicz nie chce być hybrydą, tylko aktorem. Marcel Rutkowski z kolegą potrafili pozbierać prażynki, rozsypane na korytarzu, i podziękować za przytrzymanie drzwi wejściowych dorosłym, wychodzącym z Akademii Łomżyńskiej po Festiwalu.

Mirosław R. Derewońko

tel. red.  696 145 145