Kolejka po 50 osób do zbadania znamienia. Czerniak...?
Lato, słońce i wakacje to okazja do pomyślenia o zdrowiu skóry, narażanej na promieniowanie UV. Mobilny gabinet Akademii Czerniaka oraz Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki „Sarcoma” z Warszawy stał cały czwartek od godziny 10. do 18. na Starym Rynku w Łomży. Przed busem cierpliwie, równolegle do Giełczyńskiej, czekała kolejka 30, 40 albo i 50 osób, które chciały poddać się przeglądowi dermatoskopowemu skóry u doktor Anny Tchórzewskiej z Białostockiego Centrum Onkologii. Pani Maria po... 3 godzinach w kolejce i 5 minutach badania odetchnęła z ulgą.
Na ramieniu, szyi i plecach miała 3 znamiona, wielkości jednogroszówki i w kolorze jasnej herbaty. - Niepokoiło mnie, czy jasnobrązowe plamki nie są oznaką czegoś gorszego – pokazuje, szczęśliwa po wyjściu z Fury Zdrowia, jak na ludowo nazywali busa organizatorzy. Panią Marię, pacjentkę po 70-tce, na Stary Rynek podwiózł mąż, a parasolka została w samochodzie. W pobliżu było drzewko z siedziskiem, dlatego mogła, za zgodą kolejkowiczów, poczekać w cieniu. Bardzo miła Pani doktor uspokoiła Panią Marię, że nie każde znamię oznacza czerniaka, a w tym przepadku są to niegroźne, nieduże zmiany, spowodowane starzeniem się skóry.
Paweł Kuzyna ze Stowarzyszenia „Sarkoma” informuje, że w 2022 r. w Polsce w ramach akcji profilaktycznej przebadano ok. 2 500 osób, w tym u ok. 10 procent stwierdzono, że celowe jest wycięcie znamienia. Znamiona u około 250 pacjentów miały cechy nowotworu lub niebawem mogły przekształcić się w nowotwór. Jednocześnie okazało się, że osławiony czerniak nie jest jedynym prześladowcą spokojnego snu pacjentów: wykryty był również rak podstawnokomórkowy i rak kolczystokomórkowy.
- Ale czerniak jest najgroźniejszy, ponieważ rozwija się szybko i tworzy przerzuty – wyjaśnia przedstawicielka Akademii Aleksandra Błaszczyk, która z Jarosławem Stawarzem koordynuje prawidłowy przebieg akcji profilaktycznej. - Zalecam raz w roku wizytę u dermatologa lub chirurga onkologa i raz w miesiącu samoobserwację. Podczas naszej akcji w Łomży przebadano aż 138 osób, a wykryto 4 zmiany nowotworowe skóry.
Nie dopuść do oparzeń i łuszczenia skóry
Jeśli na ciele pojawiają się nowe znamiona lub dotychczasowe się zmieniają, to znak ostrzegawczy.
5 cech: A, B, C, D, E znamienia może zwrócić uwagę: asymetria, brzegi (poszarpane, zgrubienia), czarny lub czerwony, duży (5 mm i więcej), ewolucja (zachodzących w czasie zmian). Podstawowa zasada zapobiegania czerniakom i rakom: nie dopuścić do oparzeń skóry, powodujących łuszczenie. Trzeba unikać słońca w godzinach 11.-16. i nie opalać się w solarium. Należy zastosować kremy z filtrem UV, nosić czapki i okulary przeciwsłoneczne (istnieje czerniak oka). Choć mamy przedpole lata, lepiej w godzinach pracy, wędrówki, przejażdżki, gry i zabawy bezpośrednio na ostrym słońcu nosić przewiewną, lekka, jasną odzież z długimi rękawami. Przyczyną czerniaka są predyspozycje genetyczne i promieniowanie ultrafioletowe UV, czyli szkodliwe oddziaływanie na skórę promieni Słońca. Zniszczenie przez zadymiony przemysł, freony, rolnictwo i transport naziemny i powietrzny składu warstw atmosfery spowodowało, zwłaszcza w ostatnich kilkudziesięciu latach, dramatyczne wyrwanie dziur ozonowych nad biegunami Ziemi: północnym i południowym i w wielu miejscach. Kilkanaście kilometrów nad globem brakuje ozonu, a promieniowanie atakuje skórę łomżyniaków.
- W Polsce co roku diagnozowanych jest od 3 700 do 4 000 przypadków czerniaka – podsumowuje Aleksandra Błaszczyk. - Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w województwie podlaskim liczba chorych na czerniaka mieszkańców w ciągu dwudziestu lat wzrosła dwukrotnie...
Mirosław R. Derewońko
tel. red. 696 145 146
