Przejdź do treści Przejdź do menu
poniedziałek, 23 grudnia 2024 napisz DONOS@

Zmarła Serdeczna Poetka Janina Osewska (1955 - 2023)

Główne zdjęcie
Janina Osewska (fot. MBP w Łomży)

Janinę Osewską poznali w Łomży miłośnicy poezji, uczestnicy konkursów literackich, nauczyciele języka polskiego i bibliotekarze. Ze swoimi osobistymi i uniwersalnymi poezjami wielokrotnie od 2000 r. gościła w Miejskiej Bibliotece Publicznej przy ul. Długiej 13 jako uczestniczka i laureatka Czerwcowego Konkursu Jednego Wiersza. Po latach została również jurorką tegoż konkursu. W Jej obszernym dorobku twórczym – 7 tomików, album fotografii i ponad 20 wystaw fotograficznych – jest znany wiersz „Kobieta w sukience zapinanej z tyłu na guziki”, przetłumaczony na 15 języków.

Zaledwie kilka kobiet w Polsce północno-wschodniej zasłynęło z pisania wierszy, zyskując uznanie w oczach krytyków i czytelników daleko poza miejscami urodzenia, dzieciństwa, pracy zawodowej. Suwałki mają autorkę „Roty” Marię Konopnicką (1842 – 1910), Białystok – twórczynię tekstów do piosenek Ireny Santor Annę Markową (1932 – 2008), a Augustów - nauczycielkę Janinę Osewską, która przez 25 lat była dyrektorem w SSP STO oraz SP nr 6 w Augustowie. Prowadziła uczniowski klub turystyczny Włóczykij, organizując przez 23 lata około 90 wędrówek pieszych, rowerowych i kajakowych. Janina Osewska w tym roku świętowała 20-lecie pracy artystycznej,w  rocznicę druku tomu „W stronę ciszy”, chociaż wiersze pisała wcześniej. Osobiste wspomnienia bardzo umiejętnie przesiewała przez wrażliwy na ludzi i przyrodę światoogląd: wielki szacunek dla lasu, łąki, jeziora, drzew i kwiatów. Reporterska oszczędność słowa, zazwyczaj krótkie formy przedstawiania zdarzeń, dużo swobodnej przestrzeni dla wyobraźni czytelnika, mogącego dopowiadać szczegóły opisywanej natury, przypominanych postaci, odwiedzanych miejsc, doznanych uczuć... Nawet niezbyt oczytany człowiek  swobodnie może poruszać się w poezji współczesnej Janiny Osewskiej, która nie epatuje nadmiarem złożonych i trudnych w odbiorze metafor. Jej sposób opisywania świata jest przyjazny, precyzyjny, plastyczny i estetyczny, a jednocześnie - tajemniczy, niedopowiedziany, nienarzucający się paroksyzmem ekspresji ani labiryntami zawiłości. Poetka w Łomży gościła ostatni raz 17. maja 2022 r. na spotkaniu w MBP, które poprowadził Krystian Kosakowski. Było poświęcone tomikowi „Listy i stacje” (2021). Wówczas wyjawiła, że od początku wojny w Ukrainie w lutym 2022 r. pisze codziennie pamiętnik, gdzie gromadzi doświadczenia i przemyślenia. Chciała jako poetka opisać to, co wstrząsnęło dziejami Europy, a może odmienić oblicze i sąsiedniej Polski, i znanego nam świata.

„Pozostała po niej piękna pamięć...”

W tomie „Niebieska chwila” z 2017 r. w wierszu *** ostrzegała: „Nie mów, że w 2040 zapadną się fundamenty, na których budujemy dom...”. Przedstawiła tam apokaliptyczne i katastroficzne wizje, znane z wiadomości w telewizji, gazetach, Internecie doby globalizmu, technicyzacji i pandemii...

Jej autorski album fotografii „Okruchy” (2011) miał nominację do tytułu „Najpiękniejsza książka roku 2011” podczas 52. Konkursu Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek. Janina Osewska w 2019 r. założyła Fundację Słowo i Obraz. W Fundacji została prezesem, inicjując wydanie tomików lokalnych twórców i spotkania literackie w kawiarence. To Jej pomysłom i aktywności Augustów zawdzięcza antologię wierszy o mieście i ziemi augustowskiej od ponad 50 poetów. Należała. m.in.,  do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, której prezes prof. Anna Nasiłowska na wieść o śmierci Janiny Osewskiej napisała: „Pozostała po niej piękna pamięć i spory dorobek artystyczny...”.  Należała też do Academia Europaea Sarbieviana. - W Augustowie, Suwałkach i na Mazurach mówiono do Niej Jasia. My nazywaliśmy Ją Janeczką – wspomina dr Teresa Kaczorowska, która ostatni raz widziała Poetkę wiosną 2022 r., gdy wybrały się na długi spacer nad Jeziorem Necko. - Janeczka pozostawiła dobrą pamięć. Przyjeżdżała co roku na Międzynarodowy Festiwal Księdza Macieja Sarbiewskiego do Sarbiewa, Płońska, Ciechanowa i Warszawy. Bywała na naszych imprezach literackich i bywała jurorką w konkursach. Przedstawiała twórczość na nocach poetów. Niejednokrotnie gościła u mnie w domu, tak jak i ja gościłam u Niej, z racji moich prac badawczych nad Obławą Augustowską. W połowie lipca 2023 zadzwoniłam do Niej jak zwykle w okresie rocznicy Obławy. Już nie odebrała... Była kulturalna, serdeczna, taktowna, zaprzyjaźniona z wieloma pisarzami, poetami, krytykami, nie tylko z regionu, ale z Polski i świata... Potrafiła uważnie słuchać i zastanowić się nad odpowiedzią...

                        

„Kobieta w sukience zapinanej z tyłu na guziki”

 

dwie kobiety na peronie

 

pierwszej na oczach drugiej

rozpina się ostatni guzik sukienki w kolorze

pyłu z Hierapolis i zachodu słońca nad Efezem

jej pomarańczowo-złote brzegi

krok za krokiem odsłaniają ciało

czarny żagiel bielizny

unosi się i opada na falach słów –

rozpiął się pani guzik

proszę więc, niech pani…

i obce ręce łączą brzegi sukni jak dwa światy –

 

od kiedy odszedł ode mnie – mówi kobieta –

by zapinać suknie na przeźroczystych ciałach aniołów

zapinanie guzików boli

jak widok pustej o świcie poduszki

jak lęk przed zaproszeniem dla dwóch osób

i wtedy gdy ciało w objęciach własnych rąk

przybiera kształt niemocy

 

trzeba więc – mówi druga – pożegnać sukienki

zapinane z tyłu na guziki

i te z suwakami od lędźwi

po kark zacałowania

by – tak jak on – odeszły i tam pozostały

 

aż do czasu przyszłego

 

 

Ps. W sobotę, 12. sierpnia, o godz. 10. 15 w Bazylice Najświętszego Serca Jezusowego przy ul. Księdza Ignacego Skorupki zostanie odprawiona msza św. w intencji śp. Janiny Osewskiej (+ 68). 

 

Mirosław R. Derewońko

tel. red.  696 145 146

 

„To nie anioł, to jest poeta...”

Poetyckie laury

 

   


 
Zobacz także
 

W celu świadczenia przez nas usług oraz ulepszania i analizy ich, posiłkujemy się usługami i narzędziami innych podmiotów. Realizują one określone przez nas cele, przy czym, w pewnych przypadkach, mogą także przy pomocy danych uzyskanych w naszych Serwisach realizować swoje własne cele i cele ich podmiotów współpracujących.

W szczególności współpracujemy z partnerami w zakresie:
  1. Analityki ruchu na naszych serwisach
  2. Analityki w celach reklamowych i dopasowania treści
  3. Personalizowania reklam
  4. Korzystania z wtyczek społecznościowych

Zgoda oznacza, że n/w podmioty mogą używać Twoich danych osobowych, w postaci udostępnionej przez Ciebie historii przeglądania stron i aplikacji internetowych w celach marketingowych dla dostosowania reklam oraz umieszczenia znaczników internetowych (cookies).

W ustawieniach swojej przeglądarki możesz ograniczyć lub wyłączyć obsługę plików Cookies.

Lista Zaufanych Partnerów

Wyrażam zgodę