Wspomienia sybiraczki
„Daj Boże by znali SYBERIĘ
Polaków przyszłe pokolenia
Tylko z opowiadań
A nie z doświadczenia”
W związku ze zbliżającą się datą drugiej wywózki 13 kwietnia 1940 roku pragnę przypomnieć losy Polaków zesłanych w głąb Rosji, między którymi byli też mieszkańcy Nowogrodu. Piszę ten artykuł, aby przyszłe pokolenia nie zapomniały co przeżyli Polacy na tej nieludzkiej ziemi, ziemi łez i cierpienia, katorgi zsyłanych przez wiele stuleci Polaków.
Aresztowana i zesłana została inteligencja, ludzie nauki, sędziowie, funkcjonariusze policji, właściciele ziemscy – sam kwiat narodu Polskiego.
Doświadczyli oni nieludzkiej poniewierki, ciężkich robót, dziesiątkowania przez głód i choroby, a nade wszystko doświadczyli ogromnej nienawiści do Narodu Polskiego. Wielu z nich pozostało tam na zawsze, a Tych którzy powrócili nazywamy Sybirakami.
Ten 5-6 letni okres zesłania to koszmar, który budzi po nocach nie pozwala zapomnieć:
„O ciężkiej bezpłatnej pracy, pracy w Kołchozie
mieszkaniu w ziemiance w ciemności i mrozie
o zmartwieniu:
Jak zemleć na żarnach kamiennych
Choć odrobinę skradzionego zboża
By dzieci posilić w cierpieniu niewinnym
Utrzymać je przy życiu – daj Boże…”
W tą straszną historię zostały także wpisane dzieje naszej ziemi Nowogrodzkiej, wywieziono wiele rodzin (pisano w poprzednich numerach) dzisiaj zostało nas tylko 4 osoby.
Na zaproszenie P. mgr Magdaleny Wasik nauczyciela historii już po raz drugi odbyło się spotkanie sybiraczek (P. Stanisławy Nowocińskiej i P. Niny Żyłko) z uczniami Gimnazjum im. Jana Pawła II w Nowogrodzie, aby przybliżyć młodzieży problematykę represyjną oraz losy Sybiraków.
Spotkanie zaszczycił swoją obecnością ks. Mariusz Chmielewski, P. L. Przepiórka – nauczyciel jęz. polskiego.
Młodzież w ciszy i skupieniu wysłuchała relacji sybiraczek. Było multum pytań, nie dowierzali, że w takich warunkach te dzieci mogły przeżyć. Ustaliliśmy, że następne spotkanie odbędzie się w maju przy ognisku, bo 45 minut to zbyt mało czasu by odpowiedzieć na wszystkie pytania interesujące młodzież. Na zakończenie uczniowie wręczyli piękne bukiety kwiatów, nie odbyło się bez chwili wzruszeń.
Pragnę również nadmienić, że w dniu 28 września 2006 roku w Gmachu Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej w Sali Kolumnowej pod patronatem Marszałka Sejmu Marka Jurka odbyła się Międzynarodowa Konferencja „Prawda, Pamięć, Tożsamość Katynia i Golgoty Wschodu”, na którą zostali zaproszeni Sybiracy na czele z Prezesem inż. Józefem Poczobutem, nauczyciele ze szkoły Nr 51, delegacja harcerzy weteranów.
Obecny był Prezydent na uchodźctwie Ryszard Kaczorowski
, harcmistrz Barbara Zdanowicz ZHPpg kraju., Prezes Instytutu Pamięci Narodowej prof. dr hab. Janusz Kurtyka, ks. Prałat prof. dr Zdzisław Jastrzębiec Peszkowski cudownie ocalony jeniec z Kozielska – honorowy obywatel miasta Łomży, Kapelan Rodzin Katyńskich ZHP Kraju i wiele innych wybitnych Osobistości z kraju i zagranicy.
Bierzemy też co roku udział w „Marszu Żywej Pamięci”, który odbywa się w miesiącu wrześniu w Białymstoku. Marsz to dzieło żyjących, którzy ocaleli. Ma ambicje wytyczać nowe pole dla rzeczywistości innej niż ta naznaczona bólem i goryczą doznanych krzywd. Mamy czerpać dumę zarówno z męstwa zesłańców, którzy ocalili godność w morderczych warunkach katorgi, ale także z mądrości przebaczenia, które do tych sukcesów prowadzi.
„Każdemu człowiekowi dobrej woli
pragnącemu budować niestrudzenie
nową cywilizację miłości powtarzam
przebacz a zaznasz spokoju”
Jan Paweł II
Wykorzystano fragmenty z „Ideowych Założeń „Marszu Żywej Pamięci” Z.G. Sybiraków. Fragment wiersza Mariana Jąkajtysa. Cytat z życia pisanego cierpieniem i wierszem P. Cecylii R.
Opracowała sybiraczka - Nina Żyłko.
