Dwa traktaty o czerni
Czerń, pozornie jednolita i skromna, ma moc wyrażania złożonych emocji i narracji. Można było przekonać się o tym oglądając najnowsze wystawy w Galerii Sztuki Współczesnej w Łomży. Spotkały się w niej dwie indywidualności: graficy Paweł Kwiatkowski i Andrzej Wochnik, którzy posłużyli się czernią, by w jej odcieniach odkryć symboliczną głębię i wielowymiarowość.
Paweł Kwiatkowski zaprezentował wystawę „Drifters” – cykl prac graficznych utrzymanych w monochromatycznej palecie (czerń, biel, odcienie szarości) osadzonych w egzystencjalnej refleksji.
„Drifters – mówi autor – to opowieść o ruchu, balansie i nieustannym poszukiwaniu harmonii pomiędzy siłą a poddaniem się nurtowi. Sportowcy – pływacy, skoczkowie, wioślarze – stają się metaforą ludzkiego zmagania z własnymi ograniczeniami, ale i z nieprzewidywalnością otaczającego świata. Ich ciała są zawieszone między kontrolą a intuicją, między precyzją ruchu a koniecznością adaptacji do żywiołu. Skok do wody, to akt odwagi, chwila zawahania i decyzja o przekroczeniu granicy. Wiosłowanie, to rytm wytrwałości, w którym wysiłek splata się z płynnością ruchu. Łomża, miasto położone nad Narwią, dodaje wystawie nowego kontekstu. Rzeka, podobnie jak sport, jest nieustannym przepływem – zmiennym, dynamicznym, ale też wymagającym od człowieka zarówno siły, jak i umiejętności poddania się jej biegowi ”.
Artysta jest mistrzem eksperymentu. Łączy różne techniki tworząc graficzne kolaże, które w niuansach czerni i bieli skrywają całe spektrum emocji, wrażeń i doświadczeń. Jego drifterzy symbolizują dynamikę ludzkiej egzystencji. To wieczni wędrowcy, którzy nigdy nie trwają w bezruchu.
Paweł Kwiatkowski urodził się w Tykocinie w 1981 roku. Jest absolwentem Liceum Sztuk Plastycznych w Supraślu oraz Wydziału Grafiki i Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi (dyplom z wyróżnieniem w 2011 roku). Uprawia twórczość w dziedzinie grafiki artystycznej i wydawniczej oraz malarstwa i rysunku. W latach 2011-2023 pracował jako dydaktyk na macierzystej uczelni. W roku 2021 uzyskał stopień doktora habilitowanego. Od 2023 roku jest kierownikiem Pracowni Technik Wklęsłodrukowych i Niekonwencjonalnych w Katedrze Grafiki Artystycznej na Wydziale Grafiki Akademii Sztuki w Szczecinie. W dorobku ma wiele wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju oraz za granicą, a także liczne nagrody i wyróżnienia. Od 2014 roku współpracuje z Galerią Sztuki Współczesnej w Łomży w zakresie popularyzacji współczesnej grafiki polskiej. Wystawiał tu również swoje grafiki w 2014 i 2017 roku.
Drugi autor – Andrzej Wochnik pokazał serię grafik pt. „Apoptoza”. Artysta, ubrany w bluzę z reprodukcją jednej ze swoich grafik świetnie prezentował się na tle ekspozycji złożonej z prac wykonanych w technice serigrafii. Technika ta polega na przetłaczaniu farby na podłoże przez specjalną siatkę (sito) z nałożonym szablonem. Andrzej Wochnik z dużym znawstwem wykorzystuje potencjał serigrafii osiągając rezultaty daleko wykraczające poza jej tradycyjne ramy. Odbijanie prac z kilku sit pozwala mu na tworzenie złożonych kompozycji, w których motywy nakładają się na siebie, tworząc unikalne efekty wizualne.
„Grafiki – wyjaśniał artysta – ukazują metaforyczne przeniesienie biologicznego procesu apoptozy – śmierci komórek w celu tworzenia nowej tkanki – na przestrzenie miejskie i architekturę. Apoptoza to proces naturalnej eliminacji zużytych lub uszkodzonych komórek, który umożliwia regenerację i dalszy rozwój organizmu. W prezentowanej serii cykl życia zostaje przedstawiony na poziomie architektonicznym, gdzie natura odzyskuje przestrzeń artefaktów, przywracając harmonię w miejscach wcześniej przekształconych przez ludzką działalność. Grafiki z cyklu „Apoptoza” zapraszają do refleksji nad miejscem człowieka w ekosystemie, nad przemijaniem i odradzaniem się. Natura przejmuje opuszczone przez ludzi budynki, jakby były one uszkodzonymi komórkami w ciele organizmu, przywracając je do życia w nowej formie – jako las, jako przestrzeń, która pulsuje energią odrodzenia”. Zastosowana w grafikach kolorystyka, na którą składa się czerń wspomagane szarościami i bielą, w pełni oddaje zarówno tajemniczość, siłę i subtelność natury, jak i abstrakcyjne wizje artysty związane z formą i przestrzenią.
Andrzej Wochnik ukończył studia magisterskie z wyróżnieniem na Akademii Sztuki w Szczecinie. Dyplom uzyskał w Pracowni Serigrafii pod kierunkiem prof. Mirosława Pawłowskiego. (2019). Specjalizuje się w grafice artystycznej. W okresie studiów otrzymał stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wybitne osiągnięcia, jak również stypendia Miasta Szczecin za osiągnięcia artystyczne oraz Prezydenta Miasta Szczecin za wyniki naukowe. Swoje prace prezentował na ponad 80 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Należy do stowarzyszenia Intergrafia, w którym realizuje statutowe działania i projekty. Obecnie prowadzi zajęcia z podstaw grafiki artystycznej w macierzystej uczelni.
