„Znam przypadek dziewczyny z zaburzeniami świadomości”
Piotr Kozaryna i Marek Paliwoda poznali się na 2. roku studiów pielęgniarstwa PWSIiP w Łomży, gdzie odbywała się polsko-białoruska konferencja naukowa „Profilaktyka chorób psychicznych”. - Lubimy dowiadywać się, jak działa ludzki organizm i jak wpływać na ciało, aby funkcjonowało z umysłem dobrze – zapewniają młodzieńcy, lubiący razem pograć w ping ponga, spacery i wykłady. Tym razem to 15 prelekcji na tematy tak rozległe, jak przyczyny umieralności mężczyzn i kobiet w Podlaskiem, ryzykowne zachowania seksualne młodzieży, metody profilaktyki antyalkoholowej czy psychologiczne przygotowanie do porodu. Tu studenci mają zgodne z tezami nauki rady zdrowotne.
W starej auli PWSIiP wykładów słuchało około 150 osób, m.in.: lekarzy, pielęgniarek, terapeutów, urzędników i studentów z Łomży i Białegostoku. Powitał ich rektor dr hab. Dariusz Surowik, zaś za stołem prezydialnym siedli: dr hab. n. med. Dariusz Szajda, prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zwierz i dr hab. n. med. Napoleon Waszkiewicz, zalecający nie jeść żywności GMO i mocno przetworzonej oraz unikać antybiotyków. – Znam przypadek dziewczyny z zaburzeniami świadomości, która była diagnozowana pod kątem schizofrenii – opowiadał naukowiec z Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. - Tymczasem zły stan jej zdrowia psychicznego wywołał potworniak, niezłośliwy nowotwór w macicy, który uaktywnił się po infekcji grypą. Istnieje wiele biologicznych czynników, na przykład stany zapalne w organizmie, mogące wywoływać zaburzenia psychiczne...
„Chorują coraz młodsi i umierają coraz młodsi”
Można było dowiedzieć się, że częściej na depresję chorują osoby z nadwagą, których BMI wynosi powyżej 30. Dietetyczka dr nauk o zdrowiu Marta Żebrowska-Gamdzyk z Wydziału NoZ PWSIiP wahała się, czy depresja wydołuje otyłość, czy na odwrót. Ale współczynnik korelacji jest wyższy w przypadku kobiet: trzy czwarte pań z nadwagą ma problem z wahaniami nastroju. - W Polsce nie istnieją standardy żywieniowe dla osób chorych psychicznie, nawet na oddziałach psychiatrycznych to temat kompletnie ignorowany – mówiła dr Żebrowska-Gamdzyk. - Chorym trzeba odpowiedniej diety dla mózgu. Powinna zawierać kwasy omega. Powyżej 60-dziesiątego roku życia konieczne jest co dzień suplementowanie witaminy D3. Mózg zajmuje 2 procent ciała, ale zużywa aż 20 proc. energii. Należy dostarczać odpowiedniej dawki aktywności fizycznej, witamin i mikroelementów.
Smutnymi refleksjami dzielił się dr nauk med. Dominik Maślach z Zakładu Zdrowia Publicznego UM w Białymstoku. Przytaczał dane, że najwięcej mężczyzn umiera z powodu wypadków, urazów i zatruć, na drugim miejscu są choroby układu krążenia, na trzecim nowotwory złośliwe, stanowiące u kobiet pierwszą przyczynę zgonów. Rak piersi i jajnika są dla nich groźne, jak u panów rak płuc, jelita grubego i gruczołu krokowego. - Chorują coraz młodsi i umierają coraz młodsi – alarmował o stanie mieszkańców województwa podlaskiego i małej skuteczności programów profilaktycznych.
Jego zdaniem, ważna jest edukacja antynikotynowa i antyalkoholowa. Atakuje cukrzyca i nadwaga u dzieci i młodzieży, zwłaszcza w grupach 5 – 9 lat oraz 10 – 14. To skutek braku ruchu, siedzenia w ławkach i przed komputerem, fatalnej diety, chipsów, drożdżówek i słodkich napojów a la cola.
Mózg dla zdrowia potrzebuje wysiłku fizycznego
Piotr Kozaryna podaje 3 sposoby na uchronienie zdrowia psychicznego i kondycję fizyczną: ruch, choćby praca w ogródku, dieta warzywno-owocowa i pozytywne podejście do życia, szczególnie unikanie zbędnego stresu i martwienia się sprawami, na które nie ma się wpływu. Marek Paliwoda zaleca słuchanie ciała: ból to sygnał ostrzegawczy i należy go zdiagnozować. Po drugie sen: tak jak mięśnie wymagają odpoczynku, wymaga go i układ nerwowy. - Przed snem nie patrzeć w monitory komórek, komputerów i telewizorów – przestrzega przed naświetleniem mózgu, ażeby nie obniżyć jakości snu. - Nie należy przeglądać rachunków przed położeniem się spać, aby się nie zamartwiać.
- Zdrowie to nie tylko pełny dobrostan fizyczny i społeczny, ale również umysłowy – potwierdza przekonania młodzieńców z pielęgniarstwa dr nauk o zdrowiu Monika Gałczyk z Wydziału Nauk o Zdrowiu PWSIiP. Aby mózg działał sprawnie psychicznie, potrzebny jest wysiłek fizyczny: nawet 30 minut ćwiczeń w biegu, na siłowni czy rowerze pomaga się odprężyć i wyrzucić z ciała zły stres.
Normy są względne. - Przyjmujemy, że kobieta, która wypija piwo dziennie pije ryzykownie, ale jej partner przy takiej konsumpcji pije umiarkowanie. Ale co, gdy on waży 50 kilogramów, a ona 150? Objętość dystrybucji takiej kobiety jest o wiele większa - żartował dr hab. Napoleon Waszkiewicz.
Konferencję zorganizowały: Klinikę Psychiatrii UM w Białymstoku, Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży, Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego oraz Podlaski Oddział Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Rozważaniom naukowców, m.in., z Mińska i Witebska, towarzyszyła sesja kilkunastu plakatów naukowych. O jakości życia pacjentów ze schizofrenią dużo wiedziały studentki pielęgniarstwa: Milena Surgiewicz, Magdalena Zalewska i Joanna Grabiec. – Przeprowadziłyśmy wywiady z setką osób chorych psychicznie, znalezienie ich nie jest trudne, bo połowa społeczeństwa ma jakąś chorobę psychiczną – mówi Joanna. Magdalena dodaje: – Jakość życia tych ludzi jest niska, bo żyją w poczuciu olbrzymiej presji i lęku, bo wiedzą, że są chorzy, na przykład, na schizofrenię i boją się nawrotów tej choroby, ludzkich opinii i ocen...
Mirosław R. Derewońko
Fot. Jacek Bochenko (PWSIiP), Marek Maliszewski (4lomza.pl)
