Książę
Z czasów Księcia Janusza I Starszego mamy w zbiorach Muzeum w Łomży 2 efektowne zabytki z wykopalisk: guzik ze srebra i sprzączkę z brązu. Ile jeszcze kryje ziemia pod miastem? Ocaleje niewiele, jeśli ostatecznie nie przeprowadzi się planowych wykopalisk z miejsc najbardziej zagrożonych rozbudową. Dziś myśli się jedynie o turystycznym wykorzystaniu postaci Księcia w formie pomnika przed ratuszem. Dobre i to, tylko dlaczego pominięto publiczną dyskusję z fachowcami w kwestii najlepszej formuły przygotowań, kształtu i ostatecznej lokalizacji ? Profesjonalizm wymaga przeprowadzenia przy tak poważnym przedsięwzięciu ogólnopolskiego konkursu na projekt pomnika… Czy nie jest lekceważeniem mieszkańców narzucanie już gotowej wizji „rozmamłanego geodety z cyrklem” i białostockiego wykonawcy ? Kronikarz Jan Długosz pisał o Księciu: -„To był człowiek przezorny i obrotny, wyznający zasadę, że nigdy nie należy pomijać nadarzającej się okazji”. Na razie ktoś cynicznie chce wykorzystać okazję, aby nie powstał dobry pomnik księcia z Warszawy, władcy Podlasia i rycerza walczącego pod Grunwaldem, który często gościł nad Narwią o czym świadczy choćby liczba dokumentów wystawionych przez niego w Łomży. Zachowały się wizerunki Księcia zwycięskiego - wyzwalające energię i wzmacniające łomżan w odzyskiwaniu należnego miejsca, zgodnie z bogatą historią, której niektórzy nam zazdroszczą i chcą ją pomniejszyć za wszelką cenę. Jest kilka pieczęci z wizerunkiem księcia w zbroi oraz kształtem orła mazowieckiego. Wielotomowe „Dzieje Polski Ilustrowane” prof. Augusta Sokołowskiego wydane 110 lat temu, zamieściły rys. Gersona z postacią Księcia Janusza podczas nadania praw miejskich Warszawie (fragm. w załączeniu)…Nasz Książę urodził się ok. 1346 r. Władał ziemią: warszawską, nurską, liwską, łomżyńską, ciechanowską, wyszogrodzką i zakroczymską, a od 1391 r. spornym Podlasiem - dożywotnio, z nadania królewskiego. Swoją główną siedzibę z Czerska przeniósł do prężnie rozwijającej się Warszawy, gdzie postawił zamek, najstarszą część późniejszego Zamku Królewskiego. Przeprowadził gruntowne reformy gospodarcze, lokując na prawie niemieckim 24 miasta (w tym Łomżę 15 czerwca 1418 r.) Długowieczny Książę zmarł w grudniu 1429 r. a jego szczątki złożono w kościele św. Jana w Warszawie...
