Młode pijane matki
23-letnia matka „opiekowała się” w sobotę miesięcznym dzieckiem mając 1,2 promila alkoholu w organizmie. Dziecko zabrał pod opiekę ojciec, który zawiadomił Policję, a matka trafiła do aresztu. W poniedziałek dwoje dzieci zostało nocą w mieszkaniu - 27-latka z kilkuletnim dzieckiem wyszła na miasto. Fakt zgłosiła anonimowa osoba. Powracającą pijaną rodzicielkę powitali policjanci KMP w Łomży. Trójka dzieci trafiła pod opiekę pracownicy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, zaś w finale do Rodzinnego Pogotowia Opiekuńczego. - To istna plaga te młode, pijane matki! – martwi się dyrektor Centrum Pieczy Zastępczej Bożena Jabłońska. W tym półroczu aż 18-tka dzieci dostała zabezpieczenie ze strony instytucji, ponieważ młode, pijące alkohol matki nie zapewniałyby opieki.
- Tylko najbardziej drastyczne przypadki trafiają do mediów, kiedy zaniedbania ze strony matek są ewidentne, zaś bezpieczeństwo i dobro dzieci zagrożone – przedstawia wierzchołek z góry lodowej dyrektor CPZ.
Policjanci proszą na interwencję pracownika dyżurnego MOPS zwykle w sytuacjach, gdy pozostawienie dzieci z pijaną matką zagrażałoby ich bezpieczeństwu, zdrowiu i życiu, oraz gdy nie ma w pobliżu nikogo z bliskich, kto może się zaopiekować. Zaniedbania rodzinne wynikają nie tylko z powodu uzależnienia od alkoholu, ale i ze spotkania towarzyskiego, nieprzemyślanej libacji. Niestety, ciągle rodzi się wiele dzieci, których matki podczas ciąży sięgały po alkohol, czego skutki przeszły na potomstwo w postaci tzw. FAZ. Niestety, po alkohole sięgają również matki karmiące. Poniższe liczby nie ilustrują wszystkich interwencji Policji w domach, gdzie matki były pijane (albo i ojcowie, partnerzy), ale te, które skutkowały zabezpieczeniem dzieci przez CPZ zgodnie z decyzją Sądu Rodzinnego: 2023 rok – 18; rok 2022 – 14; rok 2021 – 41; rok 2020 – 27; rok 2019 – 29. W tym roku Policja prowadziła 20 spraw o zabezpieczenie dzieci: z art. 106 KW i art. 160 par. 2. KK.
Niedojrzałe
Matki dzieci, które wzięło pod opiekę CPZ, miały zazwyczaj po 20 do 30 kilku lat. Dzieci w opiece instytucjonalnej, jak placówka przy ul. Rybaki, są powyżej 10. roku życia; w rodzinach zastępczych do 10 r. ż. Z zasady pracownicy CPZ nie rozdzielają rodzeństw. Od 2017 r. znacznie wzrosła liczba dzieci, przebywających w pieczy zastępczej ponad 3 lata. Niedawno mama odzyskała swoje roczne dziecko: przeżywała rozstanie, płakała, obiecała poprawę i terapię. Są też takie matki, co mają przez 2 lata dzieci w Pogotowiu. Nie walczą o pociechy, wystarczą im spotkania – nie chcą się zmieniać...
Kim są te kobiety, w ogólnym zarysie...? Często są samotne lub zmieniają partnerów, każde dziecko ma innego ojca. Są niedojrzałe emocjonalnie. Nie mają wsparcia rodziny. Wiele przyjechało ze wsi do Łomży, w wyniku związku internetowego, szukania miłości w Sieci. Zaniedbane środowiskowo, edukacyjnie, pod względem wykształcenia, mają niższy poziom inteligencji zwykłej i społecznej. Nie wykazują aspiracji zawodowych ani nie szukają zajęcia, gdzie mogłyby się wykazać, ani pracy, więc żyją z zasiłków na dzieci, nierzadko wydawanych również na życie matek i ich przyjemności.
Uzależnione
W rodzinach wychowawczo niedomagających starają pomóc, podpowiadać i wspierać: pracownicy socjalni MOPS i asystenci rodziny CPZ. - Przeciwdziałamy zabraniu dzieci i izolowaniu od rodzin, gdzie matka przedkłada przyjemności, nałogi nad dobro dziecka – tłumaczy dyrektorka. - Akurat w rodzinie, o której pisał portal 4lomza.pl, dzieci chcą wrócić do matki. Sugerujemy jej skorzystanie z Wojewódzkiego Ośrodka Profilaktyki i Terapii Uzależnień. Terapia jest niezbędna. W rodzinach z tą chęcią zmiany stylu życia na trzeźwy bywa różnie, lecz dzieci nie mogą być narażone na awantury pijackie i niemoralne ekscesy dorosłych, mających prawo opiekować się i zadbać o bezpieczeństwo.
W nocy z poniedziałku na wtorek policjanci zastali zamknięte drzwi. Od strony balkonów usłyszeli płacz wystraszonego dziecka. Wyszło na ich prośbę na balkon. W mieszkaniu zastali dwójkę dzieci. Tłumaczyły, że mama wyszła, nie mówiąc, gdzie idzie i kiedy wróci. Mama wróciła z najmłodszym dzieckiem i koleżanką. Mówiła, że była w aptece. Nie miała medykamentów, a badanie alkomatem wykazało 1,2 promila alkoholu. W mieszkaniu porozrzucane były butelki oraz puszki po trunkach.
Pomoc WOPiTU
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łomży pełni także funkcję organizatora rodzinnej pieczy zastępczej dla 33 rodzin zastępczych na terenie powiatu łomżyńskiego, w tym: 7 rodzin zastępczych zawodowych, 12 rodzin zastępczych niezawodowych oraz 14 rodzin zastępczych spokrewnionych. Łącznie w rodzinach zastępczych przebywa 60 dzieci. Napływ dzieci do rodzin zależał od sytuacji w konkretnych domach, stąd takie rozbieżne wielkości: 2019 rok – 19 dzieci, 2020 – 6 dzieci, 2021 – 8 dzieci, 2022 – 14 dzieci. - Do 30. czerwca 2023 r. zabezpieczyliśmy 11 dzieci – informuje Jacek Nowakowski, dyrektor PCPR Łomża. - Główne powody zabezpieczania dzieci w pieczy zastępczej to nadużywanie alkoholu w ich rodzinie, przemoc domowa, bezradność opiekuńczo-wychowawcza.
Psycholog Renata Szymańska i dyrektor WOPiTU ocenia, na podstawie rozmów z terapeutami, że „problem jest dużo większy, niż jest to pokazane medialnie”. W gabinetach psychoterapeutów przy ul. Marii Skłodowskiej-Curie pacjentki i pacjenci mówią o sprawach, jakie na jaw nie wyjdą przed Policją ani Sądem Rodzinnym. Młode kobiety są niedojrzale do roli matki – jako dziewczyny chcą zabawy, tańca i seksu z rówieśnikami i znajomymi, a nie rodzenia i niańczenia dziecka dzień i noc. Na bezradność i poczucie osamotnienia składa się zmiana modelu rodzin, brak zaplecza pomocy ze strony matki, ojca, babci, dziadka. Często migrują ze wsi do miasta, gdzie popadają w uzależnienia.
Wzorzec życia
- Młode kobiety szybciej się uzależniają od alkoholu niż mężczyźni – ostrzega psycholog z ponad 30-letnim doświadczeniem. - Piją w sposób niekontrolowany. Głód etanolu jest silny i nie zwracają uwagi na konsekwencje. Ludzie myślą stereotypami: kobiety są gloryfikowane, gdyż są matkami, a to utrudnia przekonanie ich do leczenia, bo rodzina i sama kobieta wstydzi się zgłosić do WOPiTU. Większość sytuacji nigdzie nie jest zgłoszona, bo dzieci mają opiekę, np. trzeźwego męża, partnera, dziadków. Przeciwdziałania nie ułatwia łatwy dostęp do taniego alkoholu. Skalę problemu pogłębia rozpad więzi rodzinnych, słabnące zaufanie, zbyt swobodne traktowanie sfery seksualnej, hedonizm i egoizm.
- Jak się podejmuje świadomie decyzję, aby zostać matką lub ojcem, to dojrzały człowiek wie, że jego dzieci będą wymagać czasu i potrzebować troskliwej opieki przez następne kilkanaście lat – tłumaczy Pani Szymańska. - Rozluźnienie w sferze seksualnej w połączeniu z piciem alkoholu i zażywaniem narkotyków utrudnia młodym ludziom dorastanie do nowej roli. Nie ma co spieszyć się z przygodnym seksem, tylko podejmować decyzje na trzeźwo. Przypomnijmy: za narażenie na bezpośrednie niebezpieczeństwo przez osobę, na której ciąży obowiązek opieki, grozi kara do 5 lat. Dzisiejszym rodzicom przyszłych rodziców warto powtórzyć: dzieci biorą wzór życia od dorosłych.
Mirosław R. Derewońko
tel. red. 696 145 146
