„Sobiepaństwo” w MOSiRze - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

Regionalna Izba Obrachunkowa wzięła pod lupę gospodarkę finansową Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Łomży za 2023 rok i inne wybrane okresy, kiedy dyrektorem był Andrzej Modzelewski. W trakcie kontroli, w dniu 8 lutego 2024 r., zwrócił się on do Prezydenta Miasta Łomży o rozwiązanie umowy o pracę z dniem 30 czerwca 2024 r., ze zwolnieniem z obowiązku świadczenia pracy od dnia 15 lutego 2024 r. z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Wnioski jakie nasuwają się po lekturze dokumentu są porażające i frustrujący. Wyłania się obraz pewnego rodzaju „sobiepaństwa” jakby pozbawionego kontroli, w dodatku za taki stan rzeczy nagradzanego przez osobę zobowiązaną do nadzoru. 

 „Stwierdzone nieprawidłowości i uchybienia były w głównej mierze wynikiem nieprzestrzegania przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości jednostek budżetowych oraz nieprawidłowego funkcjonowania kontroli zarządczej - stwierdza raport RIO. - W części wynikały one ponadto z działań Urzędu Miejskiego oraz Prezydenta Miasta”.

RIO w podsumowaniu wskazuje, że odpowiedzialność za gospodarkę finansową jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, spoczywała na dyrektorze MOSiR Andrzeju Modzelewskim, a obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości należą do głównego księgowego.

Niepokojem powinien napawać sposób sprawowania kontroli nad jednostką podległą przez Prezydenta Łomży. Powszechnie wiadomo o dobrych osobistych relacjach między Mariuszem Chrzanowskim i Andrzeju Modzelewskim. Nie powinny one jednak przysłaniać obowiązków, jakie spoczywają na osobie wybieranej w powszechnych wyborach do pilnowania spraw miejskich i majątku wspólnego.

Niektóre ustalenia kontroli RIO

Zgodnie ze statutem i regulaminem MOSiR powinien zatrudniać zastępcę dyrektora, który  w przypadku nieobecności dyrektora zajmowałby się bieżącą pracą Ośrodka i nadzorem. „Zaniechanie obsadzenia stanowiska zastępcy dyrektora bezpośrednio narusza przytoczone uregulowania” - stwierdza RIO. Dyrektor Andrzej Modzelewski tłumaczył kontrolerowi, że zastępca powinien wyróżniać się takimi kompetencjami i doświadczeniem, że „zatrudnienie osób posiadającej takie kwalifikacje w procedurze konkursu jest prawie niemożliwe”. Zapewniał, że podejmował działania do obsadzenia tego stanowiska przez awans wewnętrzny. „Treść wyjaśnienia złożonego przez dyrektora A. Modzelewskiego w trakcie kontroli pozostaje w sprzeczności z odpowiedzią na zapytanie radnego Rady Miejskiej Łomży z dnia 24 lutego 2023 r., który zwrócił się do Prezydenta Miasta czy planowane jest zatrudnienie na stanowisku zastępcy dyrektora MOSiR” - zauważa kontroler i przypomina słowa odpowiedzi: „Od 2015 roku, tj. od kiedy objąłem stanowisko Dyrektora Ośrodka, zrezygnowałem z zatrudniania Zastępcy i wszystkie obowiązki od tego czasu wykonuję jednoosobowo. Takie rozwiązanie zastosowałem ze względów oszczędnościowych, po analizie budżetowej wydatków i dochodów. Przynosi ono korzyści w postaci zaoszczędzonych kosztów związanych z wynagrodzeniem, które to środki w całości wykorzystywane są na działalność statutową Ośrodka. W związku z powyższym Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Łomży nie planuje zatrudnienia Zastępcy Dyrektora.”.

Jak się okazuje „brak zastępcy dyrektora MOSiR wiązał się z przyznawaniem przez Prezydenta Miasta dodatków specjalnych dyrektorowi A. Modzelewskiemu”. Otrzymywał on dodatek w wysokości 40% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego. RIO zauważa, że przyjął on charakter „stałego elementu wynagrodzenia”. 

„Prezydent Miasta Łomży w 2021 r. i do listopada 2022 r. (szczegółową analizą objęto ten okres; z ustaleń kontroli wynika, że dodatek z podanego niżej powodu był otrzymywany także w 2020 r.) przyznawał dyrektorowi dodatek specjalny, którego uzasadnieniem było wykonywanie dodatkowych zadań polegających na rekrutacji nowych zawodniczek, trenowaniu, koordynowaniu zadań drużyny dziewcząt MOSiR Łomża w piłce nożnej i uczestniczeniu w meczach. W okresie od grudnia 2022 r. do dnia kontroli, tj. do lutego 2024 r., uzasadnieniem przyznawanego na okresy roczne dodatku specjalnego było okresowe zwiększenie obowiązków służbowych w związku z niezatrudnieniem osoby na stanowisku zastępcy dyrektora MOSiR. O przyznanie dodatku z tego tytułu wnioskował do Prezydenta Miasta dyrektor MOSiR A. Modzelewski”. 

„Niezależnie od przesłanek stosowanych przez Prezydenta Miasta - stwierdza RIO taki stały dodatek w wysokości 40% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego – „był w praktyce stałym składnikiem wynagrodzenia dyrektora. Pozostaje to w sprzeczności z art. 36 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych”. 

Poza tym „wynagrodzenia pozostałych pracowników MOSiR wypłacane w 2023 r. wykazywały permanentną niezgodność z obowiązującym formalnie w Ośrodku regulaminem wynagradzania pracowników”. Stwierdzono, że 8 pracownikom, poza dyrektorem,  tyko w zakresie wynagrodzenia zasadniczego kwoty wypłacone w 2023 r. przekraczały maksymalny poziom wynagrodzenia wynikający z regulaminu w danej kategorii zaszeregowania o łączna kwotę 93.284 zł. Także kategorie zaszeregowania  pracowników zatrudnionym na stanowiskach starszego specjalisty, sprzątaczki i konserwatora były niezgodne z regulaminem wynagradzania. 

Kontrola wykazała wiele nieprawidłowości przy naliczaniu różnych danin, odpisów czy delegacji. Chodzi m.in. o niespójność dokumentacji, brak wewnętrznych uregulowań określających zasady rozliczania i dokumentowania zużycia paliwa w pojazdach, o sposób opisywania przejazdu tras powodujący częściowy brak jawności i przejrzystości sposobu wykorzystania pojazdów oraz uniemożliwia jednoznaczne powiązanie przejazdów z realizacją czynności służbowych.

RIO wskazuje na wiele nieprawidłowości w sferze prowadzenia ksiąg rachunkowych i księgowania dokumentów na niewłaściwe konta.  

„Do czasu kontroli w ewidencji bilansowej Ośrodka (na koncie 011 „Środki trwałe”) nie była ujęta wartość nieruchomości oddanych MOSiR w trwały zarząd decyzjami Prezydenta Miasta. …. Dopiero w trakcie kontroli rozpoczęto proces przenoszenia z konta 090 na konto 011 wartości nieruchomości oddanych Ośrodkowi w trwały zarząd, na podstawie dowodów PT wystawionych przez Urząd Miejski w Łomży. Na przykład dla obiektu Park Wodny dowód PT został wystawiony przez Urząd z datą 21 grudnia 2023 r.”. Za główną przyczynę tej nieprawidłowości RIO uznało niesporządzenie dowodów PT przez Urząd Miejski w Łomży. 

RIO wskazuje, że „nie zostały wyodrębnione subkonta dochodów i wydatków, wbrew zasadom funkcjonowania konta 130 „Rachunek bieżący jednostki”, co „uniemożliwia należyte ustalenie obrotów w zakresie realizowanych dochodów”. Kontrola wykazała m.in. zdublowanie wartości laptopów i telefonów wydanych pracownikom. „Zawyżając stan aktywów jednostki wbrew zasadzie rzetelności ksiąg określonej w art. 24 ust. 2 ustawy”. 

Wiele uwag kontrola RIO miała do obrotu gotówkowego w kasach Ośrodka. Mowa o brakach pisemnych upoważnień do obsługi kasy czy przyjęciach odpowiedzialności za powierzone środki pieniężne. Kontrola zakwestionowało także praktykę pobierania z kas gotówki przez pracownika i przechowywania jej przez kilka dni w pomieszczeniach innych niż kasy, do czasu jej wpłaty na rachunek bankowych. Takich możliwości nie przewidywała instrukcja kasowa. 

Kontrola wykazała, że w przypadku jednego kontrahenta bezpodstawnie przetrzymywano kaucję zabezpieczającą w wysokości 450 zł, dotyczącą umowy najmu z dnia 26 lutego 2019 r., która została wypowiedziana z dniem 30 października 2020 r. Depozyt z odsetkami zwrócono w trakcie kontroli. W/w kwota mimo obowiązku nie znalazła się w sprawozdaniu. 

Stwierdzono przypadki zawierania przez dyrektora MOSiR umów powodujących powstanie zobowiązań pieniężnych, które nie zawierały podpisu głównego księgowego. Taki podpis stanowi m.in. dowód zgodności operacji z planem finansowym, co oznacza, że zobowiązania wynikające z operacji mieszczą się w planie finansowym. W przyjętej do kontroli próbie zawarcie przez dyrektora A. Modzelewskiego umów bez podpisu głównego księgowego dotyczyło umowy na „Modernizację nagłośnienia stadionu MOSiR Łomża I etap…” za kwotę 156.454,77 zł i umowy na „Dostawę środków uzdatniania wody basenowej…” za kwotę 132.772,17 zł.

„W wyniku kontroli dochodów pozyskiwanych przez MOSiR z najmu i dzierżawy składników majątkowych stwierdzono, że: nie naliczano, nie ujmowano w księgach i nie egzekwowano należnych odsetek za nieterminowe regulowanie czynszów oraz odpłatności za korzystanie z obiektów”. W 2023 roku RIO niepobranych odsetek naliczyło na 299,26 zł. „Zaniechanie ustalenia i ujęcia w księgach tych należności stanowi naruszenie art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych oraz § 11 rozporządzenia z dnia 13 września 2017 r.” - stwierdza. 

Z kolei w umowie z MŁKS sposób naliczania odsetek przyjęto w oderwaniu od przewidzianego przepisami powszechnie obowiązującymi maksymalnego poziomu odsetek za opóźnienie, co może prowadzić do jego przekroczenia. Przyjęto bowiem 2% w skali miesiąca, co daje rocznie 24 %. RIO przypomina, że „Zgodnie z art. 481 § 21 Kodeksu cywilnego maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie”. (do 6 września 24,5%, do 4 października 23% a od 5 października 2023 r. – 22,5%).

Pełny raport dostępny na stronie BIP Regionalnej Izby Obrachunkowej.