Książkowe ilustracje dla młodszych i starszych
Najciekawsze prace z 29 edycji Biennale Ilustracji Bratysława - BIB 2023 można już oglądać w Galerii Sztuki Współczesnej Muzeum Północno-Mazowieckiego. Laureatami ostatniej edycji tego prestiżowego konkursu dla książkowych ilustratorów byli artyści z Brazylii, Chin, Izarela oraz licznych krajów europejskich. Grand Prix biennale zdobyła Paloma Valdivia z Chile, która zilustrowała „Księgę pytań” wybitnego chilijskiego poety Pablo Nerudy. W galerii przy ulicy Długiej można oglądać ich oryginalne prace, na których, jak podkreśla Karolina Skłodowska, widać rękę autora oraz przede wszystkim kolor, który zawładnął większością z tych różnorodnych dzieł.
W Galerii Sztuki Współczesnej można oglądać bardzo różne wystawy, zbiorowe i indywidualne. Nie brakuje wśród nich również ekspozycji prezentujących prace najwybitniejszych rodzimych ilustratorów, tak jak choćby ostatnio „Pana Andersena Za górami, za lasami...”, zaś teraz na niemal miesiąc, bo do 4 marca, do kameralnych sal galerii zawitała wystawa zagranicznych twórców, efekt ostatniej edycji międzynarodowego przeglądu ilustracji książek dla dzieci i młodzieży Biennale Ilustracji Bratysława, odbywającego się z dużym powodzeniem od 1967 roku.
- Propozycję tej wystawy otrzymaliśmy poprzez pana Marka Zalewskiego z Państwowego Muzeum Archeologicznego, który przyjaźni się z panią Ludmiłą Miller i całym Instytutem Słowackim - mówi kierownik galerii Karolina Skłodowska. - Padła ona na podatny grunt, ponieważ wiele lat temu, jeszcze za czasów Biura Wystaw Artystycznych, prezentowaliśmy już wystawę z Biennale Ilustracji w Bratysławie. Pomyślałam więc, że będzie to ciekawy kontekst dla innych wydarzeń tego typu, ponieważ pokazujemy często ilustracje, które pożyczamy z Krasnobrodu, za pośrednictwem pani Grażyny Szpyry, prezentowane zarówno u nas, jak i w muzeum, bardzo ciekawe serie, prace znakomitych autorów. Często odbywają się też inne wystawy, chociażby prac Andrzeja Strumiłły, notabene jednego z laureatów Grand Prix biennale w Bratysławie, Olgi Siemaszko, były ilustracje do „Misia”, zatem jest to świat bardzo nam bliski.
Do Łomży trafiły wyłącznie najlepsze prace 14. autorów oraz dwa dwóch najlepszych wydawnictw. Począwszy od zdobywczyni Grand Prix Palomy Valdivii z Chile, która zilustrowała „Księgę pytań” wybitnego chiljiskiego poety Pablo Nerudy,znanej w ojczyźnie ilustratorki, która prezentuje trzy prace, pozostali autorzy po dwie. Są laureaci Złotych Jabłek: Anete Bajãre-Babčuka z Łotwy („Dwie Almy”), Daniel Torrent z Hiszpanii („Podróże pierwszą klasą”), Xunru Chen z Chin, („Festiwal Króla Byków”), Maya Schleifer z Izraela („Gigantyczny dom”) i Maeva Rubli ze Szwajcarii („Twarzą w twarz”). Zdobywców Plakietek reprezentują: Vendi Vernić z Chorwacji („Szalony dom”), Anna Cunha z Brazylii („Książęta przeznaczenia”), Lucie Lučanská z Czech („Księga percepcji”), Jaan Rõõmus z Estonii („Lidia”) i Sanna Pelliccioni z Finlandii („Wysłane przez morze”). Nagroda 365.bank przypadła Ondrejowi Zimce z Czechosłowacji („Bajki” Kryłowa). Aż dwie nagrody prezydenta Bratysławy otrzymała Simona Smatana (Słowacja), za ilustracje do „Żuka Hugo” i „Elise nie jest potworem”. Laureatką nagrody jury dziecięcego BIB została Nada Serafimović (Serbia), zaś wyróżnienia honorowe dla wydawcy otrzymały wydawnictwa Sakyejul Publishing Ltd. (Korea Południowa) oraz Tara Books (Indie).
- Ta wystawa to plon ostatniego biennale w 2023 roku - przybliża Karolina Skłodowska. - Prac jest ponad trzydzieści, ale są to wszyscy nagrodzeni autorzy, zatem oglądamy najlepsze ilustracje z ponad dwóch tysięcy nadesłanych na tę edycję konkursu. Jest więc co oglądać, nawet jeśli nie znamy treści wszystkich książek, które zostały zilustrowane, ale same ilustracje stanowią na tyle znaczące całości, że można ocenić je jako autonomiczne dzieła sztuki, nawet jeśli ilustracja służy tekstowi i jest jego dopełnieniem, rozwinięciem, pewnym rozbudowaniem narracji.
W galerii nie tylko można oglądać wystawę Biennale Ilustracji Bratysława, zaplanowano bowiem szereg działań warsztatowych, adresowanych zarówno do grup, jak też osób indywidualnych.
- Mamy obietnicę, że przybędzie do nas dyrektor Instytutu Słowackiego Milan Novotný, który będzie opowiadał i o biennale, i o Słowacji - zapowiada Karolina Skłodowska. - Mamy zamiar zorganizować spotkanie z nim, tak więc zachęcamy osoby zainteresowane, w tym nauczycieli z grupami szkolnymi - prawdopodobnie odbędzie się ono 19 lutego w godzinach okołopołudniowych.
Poza tym zeszłoroczna „Akademia bajkowa” przygotowała nam sporo uczestników, którzy chętnie biorą udział w zajęciach, tak więc na kanwie tej wystawy będziemy przygotowywać warsztaty, dla grup, ale również indywidualne w ramach Pracowni Otwartej, podczas których będą ilustrowane baśnie, między innymi słowackie, bo mamy je już obiecane w polskiej wersji, ale też wybrane samodzielnie przez uczestników. Nie będzie to tylko malarstwo, ale też kolaż i papierowy witraż - pomysłów mamy sporo i będziemy je realizować w zależności od zapotrzebowania i wieku uczestników.
Wojciech Chamryk
Zdjęcia: Grzegorz Gwizdon/Galeria Sztuki Współczesnej
