Prawo nauczycieli do wynagrodzenia w dodatkowych dniach wolnych od zajęć dydaktycznych - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

W związku z powyższą kompetencją pojawia się wątpliwość dotycząca ustalenia prawa do wynagradzania oraz jego wysokości w dodatkowych dniach wolnych od zajęć dydaktycznych. W omawianym zakresie należy dokonać rozróżnienia w odniesieniu do dwóch sytuacji:

1) nauczyciel jest zobowiązany do obecności w szkole,

2) nauczyciel jest zwolniony od obecności w szkole.

Ad 1)  W przypadku, kiedy nauczyciel zobowiązany jest do obecności w szkole, to należy uznać, że wykonuje pracę a więc uzyskuje prawo do pełnego wynagrodzenia, jakie by uzyskał gdyby w tym dniu pracował – włącznie z godzinami ponadwymiarowymi. Należy uznać, że w tym dniu nauczyciel wypracował wszystkie godziny przewidziane w planie nauczania. Stanowisko to opiera się na założeniu, że nauczyciel w ramach ustalonego czasu pracy na podstawie art. 42 ust. 3 lub ust. 7 KN jest zobowiązany do realizacji zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz (art. 42 ust. 2 pkt 1 KN). Tak więc wykonywanie zajęć wychowawczo-opiekuńczych również spełnia przesłankę pracy w wymiarze obowiązującym danego nauczyciela.

Jeżeli chodzi o prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych, to przysługują one nauczycielom realizujących zajęcia opiekuńczo-wychowawcze w dodatkowym dniu wolnym od zajęć dydaktycznych na takich samych zasadach, jak podczas normalnego dnia pracy. Zgodnie bowiem z treścią art. 35 ust. 2 KN przez godzinę ponadwymiarową rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin.

Tak więc analogicznie jak w przypadku „zwykłych” godzin pracy nauczycielskiej, realizacja zajęć opiekuńczo-wychowawczych powinna uprawniać do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych. Obliczenie wynagrodzenia z tego tytułu powinno opierać się odpowiednio o zasadę wskazaną w treści stanowiska Ministerstwa Edukacji Narodowej z 27 stycznia 2010 r. Tak więc aby obliczyć liczbę godzin ponadwymiarowych należy tygodniową liczbę tychże godzin pomnożyć przez średnią liczbę tygodni w miesiącu kalendarzowym (4,16 - z zaokrągleniem do pełnych godzin: czas zajęć do 0,5 godziny pomija się, a co najmniej 0,5 godziny liczy się za pełną godzinę), ustaloną w § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz.U. nr 22, poz. 181 ze zm.).

Ad 2)  W przypadku, kiedy nauczyciel nie jest zobowiązany do obecności w szkole do ustalenia prawa do wynagrodzenia oraz dziennej stawki wynagrodzenia zastosowanie będzie miał przede wszystkim art. 81 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. Nr 21 poz. 94 ze zm.) – dalej k.p., stosowany na podstawie art. 91c ust. 1 ustawy ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. Nr 97 poz. 674 ze zm.) – dalej KN.

Ani Karta Nauczyciela ani akty wykonawcze wydane na jej podstawie nie zawierają regulacji dotyczących zasad wynagradzania nauczycieli za przepracowaną część miesiąca. Tak więc zastosowanie będą miały przepisy wydane na podstawie art. 297 k.p. a w szczególności rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. nr 62, poz. 289 ze zm.) – dalej r.wyn.

Zgodnie z treścią § 4 ust. 1 r.wyn. przy ustalaniu wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej wykonania oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju (art. 81 § 1 k.p.) stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop.

W związku z tym w przypadku nauczycieli zastosowanie będzie miało rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz.U. Nr 71 poz. 737 ze zm.) – dalej r.wyn.url.nau. W szczególności zastosowanie będzie miał § 2 ust. 1 r.wyn.url.nau. który stwierdza że składniki wynagrodzenia określone w stawkach miesięcznych w stałej wysokości oraz składniki wynagrodzenia określone procentowo od tych stawek uwzględnia się w wysokości należnej w miesiącu wykorzystywania urlopu.

Zgodnie ze stanowiskiem resortu edukacji z 27 stycznia 2010 r. aby ustalić miesięczną liczbę godzin do przepracowania u nauczycieli, należy tygodniową liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych wychowawczych i opiekuńczych wynikających z art. 42 ust. 3, 4a i 7 pkt 3 KN (tzw. pensum) pomnożyć przez średnią liczbę tygodni w miesiącu kalendarzowym (4,16 - z zaokrągleniem do pełnych godzin: czas zajęć do 0,5 godziny pomija się, a co najmniej 0,5 godziny liczy się za pełną godzinę), ustaloną w § 2 ust. 2 rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz.U. nr 22, poz. 181 ze zm.).

Tak więc w odniesieniu do ustalenia liczby godzin przypadających w poszczególne dni tygodnia w opinii Departamentu Strategii MEN należy tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin pensum podzielić przez obowiązujący, nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć, pięciodniowy tydzień pracy, np. dla nauczyciela, którego pensum wynosi 18 godzin (18:5). Daje to 3,6 stanowiące dzienną liczbę godzin do przepracowania w ramach pełnego pensum zajęć.

Jeżeli chodzi o wyliczanie godzin ponadwymiarowych to zastosowanie będzie miała identyczna zasada, jedynie wymiar obowiązkowego pensum należy zwiększyć o liczbę przydzielonych nauczycielowi godzin ponadwymiarowych.