Jak postępować w przypadku bezczynności organów administracyjnych?
Organy administracyjne są zobowiązane do rozpatrywania spraw w ramach ustawowych terminów. Kiedy tak się nie dzieje, może to oznaczać bezczynność organu. Co powoduje taki stan rzeczy i jakie prawa przysługują poszkodowanej stronie?
Czym jest bezczynność organu?
Bezczynność organu zachodzi wtedy, gdy organ nie podejmuje żadnych działań mających na celu załatwienie sprawy w wyznaczonym terminie. Może to być spowodowane nadmiarem spraw do rozpatrzenia, celowym działaniem urzędnika lub błędami proceduralnymi (np. niewykonaniem wymaganej czynności mimo obowiązku prawnego). Bezczynność różni się od przewlekłości postępowania, gdzie opóźnienia wynikają z nieskutecznych lub nieprawidłowych działań (czasami pozorowanych). Jednocześnie obie sytuacje są objęte tożsamymi regulacjami prawnymi i środkami zaradczymi.
Działania w przypadku opóźnień
Jeżeli organ nie załatwi sprawy w terminie, powinien poinformować strony postępowania o przyczynach opóźnienia oraz o możliwości złożenia ponaglenia. Ponaglenie składa się do organu nadrzędnego za pośrednictwem organu, który dopuścił się bezczynności, lub – gdy nie ma wyższej instancji – do tego samego organu. Ważne jest, aby w ponagleniu dobrze uzasadnić swoje stanowisko. Po rozpatrzeniu ponaglenia, organ może zostać zobowiązany do załatwienia sprawy, ustalenia przyczyn opóźnienia, wskazania winnych oraz podjęcia odpowiednich środków naprawczych.
Składanie skargi na bezczynność
Jeśli ponaglenie nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, strona ma prawo złożyć skargę na bezczynność do sądu administracyjnego. Skargę składa się poprzez organ, którego działania są przedmiotem skargi, wraz z opłatą w wysokości 100 zł. Skarga na bezczynność organu powinna zawierać: oznaczenie sądu, wymienione strony postępowania, treść zarzutów oraz dokładny opis naruszonego prawa lub interesu prawnego. Po rozpatrzeniu skargi, sąd może nakazać organowi podjęcie odpowiednich działań, stwierdzić uprawnienie lub obowiązek wynikający z przepisów prawa. W przypadku stwierdzenia bezczynności, sąd może również nałożyć na organ grzywnę lub przyznać stronie odszkodowanie za poniesione straty.
W razie orzeczenia niekorzystnego dla strony, istnieje możliwość wniesienia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Na koniec warto zaznaczyć, że ze względu na złożoność procedur administracyjnych i prawnych, zaleca się zasięgnięcia porady prawnej. Specjalista dokładnie przeanalizuje sprawę i przygotuje pismo ze skargą. Natomiast skarga kasacyjna podlega tzw. przymusowi radcowsko-adwokackiemu, dlatego sporządzić ją może wyłącznie osoba o odpowiednio wysokich kompetencjach zawodowych (radca prawny, adwokat).
tekst płatny
