Niezwyczajna kolekcja niezwyczajnych pejzaży - malarstwo Haliny i Janusza Eysymontów - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

Kolekcję Haliny i Janusza Eysymontów zapoczątkował, w 2006 roku, obraz „Świecąca linia” podarowany przez Panią Halinę do muzealnych zbiorów po zakończeniu wystawy jej prac w Galerii Sztuki Współczesnej. Sześć lat później Artystka przekazała kolejny dar – 58 prac malarskich swojego autorstwa oraz autorstwa męża – Janusza Eysymonta. Stanowią one bogaty zbiór ilustrujący dorobek dwóch niezwykłych osobowości, reprezentujących odmienne style, ale jednakowo utalentowanych, twórczych i wrażliwych. W zbiorze tym znajduje się 28 obrazów Pani Haliny pochodzących z lat 1975-2010 oraz 16 jej akwarel, namalowanych w latach 1990-1999, a także 15 pasteli Janusza – powstałych głównie w roku 1986 i 1990. W pracach obojga autorów odnajdujemy inspirację pejzażem. U Janusza odniesienia są wyraźne, co jest niezwykle ciekawe, gdyż prezentowane prace nie są typowe dla głównego nurtu jego zainteresowań ukierunkowanych na abstrakcję. Te pejzażowe pastele stanowią przykład studiów natury namalowanych lekko i z polotem. Naznaczone subtelną grą świateł i cieni doskonale charakteryzują jego mistrzowski warsztat.

Obrazy i akwarele Haliny Eysymont, w zależności od okresu powstania, różnią się sposobem widzenia pejzażu. Płótna z początku lat 90. („Grupa drzew”, „Światło w pejzażu”, „Szary pejzaż ze światłem II”, „Szary pejzaż z drzewami” i inne) mają cechy pejzażu realistycznego, sentymentalno-romatycznego (określenie Autorki) ). Odznaczają się spokojną kolorystyką, wysmakowanymi przejściami tonalnymi, subtelnym światłem i charakterystycznymi zamgleniami. Natomiast późniejsze są bardziej oszczędne i zdyscyplinowane, za to częściej malowane przy użyciu żywych, ciepłych barw. Poprzez linearny charakter skłaniają się ku abstrakcji. Nie odrywają się jednak od natury, gdyż niezwykła umiejętność sięgania do istoty pejzażu pozwala Autorce konstruować z prostych kształtów – linii i kresek, pasm i smug zindywidualizowane układy form, które nad wyraz celnie odzwierciedlają różnorodność krajobrazu, oddając w pełni jego klimat, nastrój i charakter. Są także prace, w których pejzaż przywoływany jest jedynie jako odległe echo, jednak doskonałe opanowanie warsztatu czyni z nich niezapomniane wariacje na temat światła i koloru. Kolekcja Haliny i Janusza Eysymontów jest cennym dopełnieniem zbiorów Muzeum Północno-Mazowieckiego w Łomży w zakresie sztuki współczesnej.

Halina Eysymont urodziła się 24 maja 1932 roku w Kosowie Poleskim. Wojna zastała ją w Warszawie. Uczęszczała na tajne komplety, później do szkół średnich w Grójcu, Warce, Sulejówku, aż trafiła do Liceum Plastycznego w Warszawie, a potem na Akademię Sztuk Pięknych. Studiowała malarstwo u prof. Stanisława Czajkowskiego, później u prof. Aleksandra Kobzdeja. Dyplom na Wydziale Malarstwa uzyskała w 1958 roku. W latach 1963-66 była członkiem grupy „Rekonesans". Wystawia od 1964 roku. W latach 1980-90 uczestniczyła w działaniach kultury niezależnej. Jest autorką portretów 9 zastrzelonych górników z kopalni Wujek, portretu małego Romka Strzałkowskiego i jego matki (dla Poznania), portretów księdza Jerzego Popiełuszki i jego matki (dla Muzeum Archidiecezjalnego w Warszawie). Brała udział w aukcjach na rzecz NSZZ „Solidarność" (Warszawa: Muzeum Narodowe,1980; „Zachęta”, 1981) oraz w aukcji na Fundusz Budowy Pomnika Poległych w Gdańsku (Białystok, 1980). W dorobku ma liczne wystawy indywidualne i zbiorowe oraz udział w plenerach (m.in.: w Białowieży i Ciechanowcu) i wystawach poplenerowych. Była wielokrotnie nagradzana na ogólnopolskich konkursach i wystawach. W latach 90. odbyła podróże artystyczne do Izraela, USA, Paryża, Wenecji, Berlina, Bilbao i Madrytu. Jej prace znajdują się w zbiorach, m.in.: Muzeum Historycznego Miasta Stołecznego Warszawy, Galerii Narodowej „Zachęta" i Muzeum Archidiecezjalnego w Warszawie, Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz muzeów w Płocku, Toruniu, Ciechanowie, Fromborku, Koszalinie, Chełmie, Żyrardowie, Wieliczce, Pułtusku, Wrocławiu i Łomży, a także w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą. Halina Eysymont mieszka i tworzy w Warszawie.

Janusz Eysymont urodził się w 1930 roku we Lwowie. W latach 1951-1956 odbył studia malarskie w ASP w Warszawie, u profesorów Stanisława Czajkowskiego i Aleksandra Kobzdeja. Dyplom uzyskał w 1957 roku. W 1964 roku współorganizował grupę "Rekonesans". W latach 1967-1980 współpracował jako projektant artystyczny z Centralnym Laboratorium Przemysłu Lniarskiego w Żyrardowie. W roku 1980 aktywnie działał w Związku Polskich Artystów Plastyków. Reprezentował ZPAP w Komitecie Porozumiewawczym Stowarzyszeń Twórczych i Naukowych. W 1981 był współorganizatorem i jednym z przewodniczących Kongresu Kultury Polskiej. W okresie stanu wojennego brał udział w życiu artystycznym przy warszawskim Duszpasterstwie Środowisk Twórczych, współpracował z kościołem przy ul. Żytniej i Muzeum Archidiecezjalnym w Warszawie oraz z innymi ośrodkami. Prowadził bogatą działalność wystawienniczą. Miał wystawy indywidualne m.in.: w Warszawie (Dom Artysty Plastyka, 1966, 1969; Galeria Sztuki Współczesnej, 1971; Galeria „Zapiecek", 1973, 1978; Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, 1985; Galeria Kordegarda, 1990), w galeriach Biur Wystaw Artystycznych w Olsztynie (1974), Zielonej Górze (1975) i Łodzi (1979), Polskim Instytucie Kulturalnym w Londynie 1976) i Galerii „72" w Chełmie (1980). Uczestniczył w wielu wystawach zbiorowych i odbywał liczne podróże artystyczne po świecie. Laureat nagrody Krytyki Artystycznej im. C.K. Norwida (1971) oraz nagród i wyróżnień na festiwalach i wystawach, a także nagrody Muzeum Archidiecezji Warszawskiej (1986) i nagrody Komitetu Kultury Niezależnej „Solidarności" (1987). Zmarł w 1991 roku.

Karolina Skłodowska - kierownik Galerii Sztuki Współczesnej w Łomży