Powstanie styczniowe w prasie zagranicznej. Ryciny z Kolekcji Krzysztofa Kura

Wystawa została przygotowana z inicjatywy Narodowego Centrum Kultury według pomysłu właściciela kolekcji Krzysztofa Kura, w związku z obchodami 150. rocznicy Powstania Styczniowego. Po raz pierwszy ekspozycję pokazano we Włocławku, a następnie w innych miastach m.in. w Turku, Lublinie, Kielcach, Łodzi, Białymstoku. Dokładnie w 150. rocznicę stracenia Romualda Traugutta, czyli 5 sierpnia 2014 roku, zaprezentowano ją na Zamku Królewskim w Warszawie. Wystawa w Łomży została otwarta niemal dokładnie w 152. rocznicę wybuchu powstania, które rozpoczęło się w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku. Ekspozycja czynna do 1 marca 2015 roku.

Panorama sferyczna: Grzegorz Gwizdon

Krzysztof Kur: „Wystawa składa się z 250 oryginalnych rycin pochodzących niemal wyłącznie z tygodników ilustrowanych, które ukazywały się w Europie i Stanach Zjednoczonych w latach 1861-1868. Wszystkie grafiki poświęcone są Polsce i burzliwym wydarzeniom rozgrywającym się na naszych ziemiach, a także europejskiej dyplomacji, która usiłowała rozwiązać tzw. sprawę polską. Większość rycin pochodzi z francuskich tygodników ilustrowanych. Na wystawie znaleźć można również ilustracje, które towarzyszyły doniesieniom z powstańczej Polski, a były publikowane w prasie angielskiej, niemieckiej, szwedzkiej, włoskiej, a nawet amerykańskiej. Nie zabrakło również rysunków satyrycznych, które publikowane były przez francuskie pismo „Le Charivari” czy angielskie „Fun” i „Punch, or the London Charivari”. (…) Na wystawie, poza nielicznymi wyjątkami, został przyjęty układ prezentacji według dat ukazywania się rycin w prasie. Nie zawsze jest on tożsamy z chronologią wydarzeń, które przedstawione są na ilustracjach. Ryciny ukazywały się w czasopismach z dużym opóźnieniem w stosunku do wypadków, które przedstawiały, co jest zrozumiałe biorąc pod uwagę warunki techniczne XIX-wiecznych wydawców. Częstokroć nie można ustalić bez żadnych wątpliwości, jakiego wydarzenia dotyczy dana rycina, ale niemal w każdym przypadku dało się stwierdzić, kiedy dana grafika ukazała się na łamach prasy. Dzięki temu mamy szansę prześledzić, kiedy i o których wydarzeniach z walczącej Polski informowały zagraniczne gazety.(…) Ryciny znajdujące się na wystawie są zapisem wydarzeń sprzed ponad 150 lat i pamiątką po ich uczestnikach. Ukazują bitwy, potyczki i epizody z Powstania, niosą ze sobą atmosferę tamtego czasu i wielki ładunek emocjonalny; jakby uchwycone w kadrze chwile, postaci, przeżycia. Myślę, że jest to również dobra okazja do spotkania z piękną, odchodzącą już w przeszłość sztuką drzeworytniczą i litograficzną. Ryciny prezentowane na wystawie są również dziełami sztuki, które swym pięknem cieszą oko nawet tych, dla których Powstanie 1863 i 1864 roku jest jedynie bladym echem przeszłości”.

Oprócz rycin, zaprezentowano kompletne roczniki zagranicznych tygodników ilustrowanych. Dodatkowo wystawę uzupełniają repliki czapek powstańczych ze zbiorów Jacka Jaworskiego.

Panorama sferyczna: Grzegorz Gwizdon

Krzysztof Kur urodził się 25 grudnia 1967 roku w Warszawie. Jest solistą i dyrektorem Filharmonii im. Romualda Traugutta w Warszawie, solistą Warszawskiej Opery Kameralnej (w l. 2005– 2012 był zastępcą dyrektora naczelnego). Współpracuje z wieloma scenami operowymi w Polsce i za granicą. Od kilku lat zbiera ryciny… Zachęcamy do przeczytania wywiadu z artystą na temat powstawania jego wyjątkowej kolekcji:

http://powstaniestyczniowe.nck.pl/?p=1319

Marta Gosk - dział historyczny

Relacja fotograficzna z otwarcia wystawy przygotowana przez Bolesława Deptułę