Grand Prix Walizki dla niemiecko-polskiej „Republiki marzeń”
Theater des Lachens z Niemiec zdobył Grand Prix 35 Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Walizka. To już trzecie łomżyńskie Grand Prix dla teatru z Frankfurtu nad Odrą. – Przyjechaliśmy tu z dobrym kawałkiem sztuki, ale jest to dla nas zaskoczenie i duże wyróżnienie, a do tego kontynuacja wspaniałej tradycji! – mówi Matylda Matuszak. Jubileuszowy festiwal stał na wysokim poziomie, a poza godnym uwagi nurtem konkursowym oferował też liczne spektakle plenerowe dla widzów w różnym wieku. – Tegoroczna edycja festiwalu była niezwykle udana! – podkreślał jego dyrektor Jarosław Antoniuk, dodając, że pogoda dopisała, a program był bardzo bogaty.
Festiwalowe jury w składzie: Marta Guśniowska, Bożena Sawicka, Krystian Kobyłka, Mikołaj Malesza i Konrad Szczebiot, obejrzawszy 12 konkursowych spektakli, przyznało łącznie aż osiem nagród. Grand Prix w wysokości 4 tysięcy złotych, ufundowane przez prezydenta Łomży oraz grawerton od wojewody podlaskiego otrzymał Theater des Lachens za przedstawienie „Republika marzeń”. – Jesteśmy bardzo wzruszeni: i możliwością występu tutaj, i możliwością pokazania owoców naszej pracy – mówi Matylda Matuszak. – Ten cały projekt opóźnił się z powodu pandemii o rok, mieliśmy przerwę w graniu, bo zapadłam na covid. Dlatego tak naprawdę dopiero czwarty raz mieliśmy szansę pokazać nasz spektakl i pierwszy raz w Polsce.
Niemiecki teatr był nagradzany wcześniej w Łomży już kilka razy, w tym dwukrotnie Grand Prix: w roku 2013 za spektakl „Kleist – o teatrze marionetek lub pokonywanie grawitacji w trzech aktach”, a w następnym za „Don Kichot Suita”. Tegoroczne Grand Prix również nie było jego jedyną nagrodą, bowiem jury doceniło też muzykę Sørena Gundermanna do przedstawienia „Republika marzeń” na podstawie „Sklepów cynamonowych” Bruno Schulza, czego efektem jest nagroda w wysokości 2 tysięcy złotych od marszałka województwa podlaskiego.
– Dyrektor teatru Torsten Gesser zaprosił do współpracy Franka Soehnle i pomysł na Schulza, i żeby była to kooperacja polsko-niemiecka, było pomysłem reżysera – wyjaśnia Matylda Matuszak. – Arkadiusz Porada pracuje w Theater des Lachens na stałe, ja zostałam zaproszona do współpracy jako aktorka gościnna, a Søren jest pianistą jazzowym z Frankfurtu, ale światowej klasy: jest fantastyczny, a nawet łomżastyczny. Przez przypadek go okłamałam, bo powiedziłam, że nie ma nagrody za najlepszą muzykę i w takim przekonaniu sobie żyliśmy, bo szczerze mówiąc jakbym wiedziała, że jest, to od razu bym myślała, że ją dostanie!
Dwie nagrody zdobyło również, traktujące o problemie migracji, przedstawienie „Bezimienny/Nieznany” łódzkiej Fundacji Gra/nice. Nagrodę za reżyserię w wysokości 3 tysięcy złotych, ufundowaną przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz obraz od rektora Akademii Nauk Stosowanych w Łomży otrzymał Łukasz Batko. Nagrodę w takiej samej wysokości, ufundowaną przez starostę powiatu łomżyńskiego oraz obraz od rektora Wyższej Szkoły Agrobiznesu w Łomży, otrzymali Anna Adamiak i Rafał Pacholczyk, scenografowie przedstawienia „Bezimienny/Nieznany”. Nagrody aktorskie, w wysokości tysiąca złotych każda, ufundowane przez wójta gminy Łomża, otrzymali Paweł Chomczyk za rolę Kuby w przedstawieniu „Ściana z widokiem” białostockiej Grupy Coincidentia, zespół włoskiego Zaches Teatro za role w przedstawieniu „Kopciuszek” oraz zespół Tarnopolskiego Akademickiego Teatru Aktora i Lalki za role w przedstawieniu „Vasilina”. Dziękując za nagrodę dyrektor teatru Iwan Shelep podkreślał, że Ukraińcy są bardzo wdzięczni za polskie wsparcie w czasie wojny i dziękował za wszchestronną pomoc dla ukraińskiego narodu.
Artyści z Tarnopola poza podziękowaniami mieli też prezenty dla dyrektora Jarosława Antoniuka, prezydenta Mariusza Chrzanowskiego, wicemarszałka Marka Olbrysia i jurorów – efektowne lalki ze spektaklu „Vasilina”. Nagrodę specjalną w wysokości tysiąca złotych, ufundowaną przez Związek Artystów Scen Polskich ZASP – Stowarzyszenie, otrzymał za marionetkowe przedstawienie „Opowieści z ławeczki” Bence Sarkadi z Węgier. – Jury podkreślało w protokole wysoki poziom artystyczny zaproszonych spektakli, doceniając też różnorodność miejsc, w których prezentowane były przedstawienia jubileuszowej edycji, umożliwiającą aktywny i rodzinny udział imponującej liczbie mieszkańców Łomży.
Swoje nagrody przyznał też tradycyjnie Szary Widz, czyli miłośniczka teatru Anna Jakubowska. Doceniła najmłodszą aktorkę na festiwalu, zaledwie 6-letnią Felicję Fankidejską, uczestniczącą w spektaklach plenerowych swego dziadka, Clowna Pinezki. Nagrodę zaklęcie, żeby wizja Davida Zuazoli, scenografa spektaklu „Miasto świateł” nie stała się rzeczywistością i Wisłą nie popłynął plastik, tylko czysta woda, otrzymał warszawski Teatr Lalek Guliwer. Nagrodziła również „Wędrówkę Nabu” Teatru Lalek Arlekin im. H. Ryla w Łodzi oraz za mistrzowskie tango marionetek Bence Sarkadiego, a nagrodę widza dla widzów za obecność na festiwalowych wydarzeniach otrzymał prezydent Łomży Mariusz Chrzanowski z małżonką Kingą.
Finałowym akcentem jubileuszowej Walizki był plenerowy spektakl „Fantomy” doskonale w Łomży znanego, dzięki przedstawieniom „Sen kustosza”, „In Blue” czy „Poza czasem”, stołecznego Teatru AKT. Oparty na słynnej powieści SF „Solaris” Stanisława Lema okazał się uniwersalną opowieścią, poruszającą nie tylko wątek miłosny, ale również kontaktu w kosmosie z czymś nowym, dotąd nieznanym – z obu tych prób człowiek wyszedł niestety pokonany, tak jakby nawiązywanie prawdziwych relacji było dla niego jeszcze trudniejsze niż ponad 60 lat temu, kiedy „Solaris” ukazało się drukiem po raz pierwszy. Zostało to wszystko pokazane w bardzo efektowny sposób, z szeregiem dynamicznych scen tanecznych i akrobacyjnych, a wartką akcję podkreślała kreowana na żywo, nowoczesna muzyka.
Wojciech Chamryk
