Kolejki do lekarzy specjalistów w Łomży były, są i...
Rok i trzy miesiące trzeba czekać na przyjęcie w poradni przez endokrynologa w ramach NFZ, gdy pacjent ma problem z tarczycą, a 7 i pół miesiąca wynosi kolejka do gastroenterologa, gdy dokucza żołądek i jelita. Przed operacją zaćmy oczu potrzeba nie lada cierpliwości, bo terminy są za... 4 lata. „Sytuacja w zakresie list oczekujących na świadczenia nie zmieniła się w stosunku do poprzedniego roku i jest stabilna” - informuje doktor Joanna Chilińska, wicedyrektor Szpitala Wojewódzkiego w Łomży. Przypomina, że pacjenci pilni przyjmowani są nawet tego samego dnia, jak u ginekologa, urologa i neurologa dzieci. Zdaniem wicedyrektor, „okres wakacji nie powinien wpływać znacząco na wydłużenie list oczekujących, jednakże liczba specjalistów w Polsce jest niewystarczająca, a okres urlopowy i liczba lekarzy udzielających świadczenia może być w tym okresie mniejsza”.
Wicedyrektor Joanna Chilińska z góry zaznaczyła, że podane liczby i daty obrazują stan na 3. lipca. Podane wcześniej przykładowe terminy przyjęcia przez lekarzy specjalistów w poradniach dotyczą tzw. pacjentów stabilnych, czyli w ocenie medyków – niewymagających natychmiastowej wizyty. Termin przyjęcia do specjalisty zależy od tego, jak zakwalifikowano pacjenta na liście czekających. Jeśli to przypadek pilny, to szybciej nastąpi udzielenie świadczenia medycznego, „ze względu na dynamikę procesu chorobowego i możliwość szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub znaczącego zmniejszenia szans na powrót do zdrowia”. Pacjenci pilni muszą być przyjęci, w kolejności wpisów, przed pacjentami stabilnymi. Dla chorych pilnych terminy są znacznie krótsze. Na przykład, wizyta u endokrynologa byłaby za trzy miesiące, u gastroenterologa - za 35 dni, a zaćma mogłaby zostać w ciągu tygodnia usunięta. Pacjent pilny na operację przegrody nosa czekałby 2 i pół miesiąca, jednak jako stabilny może czekać i 3 lata. Termin realizacji świadczenia opieki zdrowotnej zależy głównie od liczby pacjentów. Najczęstsze w roku 2018 wizyty były w poradni ortopedyczno-urazowej, gdzie lekarze szpitalni przyjęli około 21 tysięcy razy – w pierwszym półroczu roku 2019 to około 11 i pół tysiąca. Druga pod względem liczby pacjentów jest poradnia kardiologiczna – w tym półroczu ok. 5 i pół tysiąca pacjentów (ok. 11 tysięcy w 2018 r.). Poradnia okulistyczna jest trzecia pod względem liczby przyjęć: od stycznia do lipca okuliści przyjęli ok. 5 tysięcy ludzi (ok. 7300 w 2018 r.). W tym półroczu z porad lekarzy rehabilitacji skorzystało ok. 1600 osób (około 4 tysięcy przez ubiegły rok).
Kolejka na trzy miesiące albo bez kolejki
Duża liczba pacjentów, korzystających z danego zakresu świadczeń, powoduje, że w przypadkach stabilnych nadal długie kolejki są w poradni chirurgii stomatologicznej – ponad 3 miesiące, poradni neurologicznej dla dzieci – około dwóch i pół miesiąca, poradni kardiologicznej – dwa miesiące (w przypadku pacjentów pilnych ok. 2 tygodni). W ciągu tego samego dnia mają być przyjęci pacjenci pilni, których jest zdecydowanie mniej w poradniach: nefrologicznej (stabilni, oznaczani tu jako S, mogą mieć terminy na drugą połowę sierpnia), urologicznej (S także bez kolejek), preluksacyjnej (S – 2 tygodnie), ginekologiczno-położniczej (S – 2 tygodnie). Pacjenci pilni nie muszą wyczekiwać na przyjęcie również w poradniach: okulistycznej (S też przyjmowani na bieżąco), laryngologicznej (S – za 40 dni), foniatrycznej (S – 40 dni), audiologicznej (S – 56 dni). Do poradni chorób płuc i gruźlicy kolejka wynosi ponad tydzień, natomiast 4 tygodnie będą musieli czekać pacjenci stabilni. Oprócz tego, na bieżąco, bez wielodniowych kolejek przyjmują, m.in.: poradnia chirurgii ogólnej, poradnia leczenia zeza, poradnia neonatologiczna oraz poradnia zdrowia psychicznego. W szpitalu w Łomży udzielanych jest rocznie około 180 000 porad w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej.
„Nowe biodro” za miesiąc, „nowe kolano” za dwa
Wśród najpopularniejszych zabiegów operacyjnych prym wiedzie niepodzielnie zaćma: i chociaż pacjenci pilni mogą mieć zabieg nawet w ciągu kilku dni, stabilni muszą czekać długie cztery lata. W tym półroczu zoperowano około tysiąca pacjentów (ok. 1500 w 2018 r.). Na wymianę w trybie pilnym endoprotezy stawu biodrowego lub stawu kolanowego można liczyć od ręki, lecz pacjenci stabilni na „nowe biodro” czekają prawie miesiąc, zaś na „nowe kolano” dwa miesiące. W ciągu 6 miesięcy tego roku wstawiono ok. 100 endoprotez (ok. 200 w 2018). Pilnego usunięcia migdałków podniebiennych można dokonać z dnia na dzień; w przypadkach stabilnych wymaga to oczekiwania 9 miesięcy. Wśród najczęstszych zabiegów są zabiegi endoskopowe w obrębie moczowodów (ok. 500 w 2018) i obrębie pęcherza moczowego (ok. 300). W ciągu minionego roku wykonano ok. 200 zabiegów w obrębie kręgosłupa, m.in., zespół ortopedów wykonał bardzo trudny zabieg operacyjny w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa z powodów onkologicznych - w województwie podlaskim nie wykonywano takich zabiegów. Na liście oczekujących nie ma pacjentów, u których wykonane są zabiegi operacyjne w trybie nagłym na ratunek życia. Podobna sytuacja dotyczy badań takich jak koronarografia w przypadku zawałów mięśnia sercowego i gastroskopia w przypadku krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Ponad trzy tygodnie pacjenci pilni czekają na rezonans magnetyczny (S prawie 3 miesiące) i prawie półtora miesiąca na tomograf (S blisko 2 miesiące). Na gastroskopię i kolonoskopie pilni i stabilni poczekają niemal do końca sierpnia. Pilni o dzień krócej.
Przypomnijmy na koniec, że świadczenia medyczne w poradni specjalistycznej są udzielane na podstawie skierowania od lekarza rodzinnego. Jednak w pewnych sytuacjach można wybrać się do rejestracji bez skierowania: do ginekologa i położnika, dentysty, wenerologa, onkologa, psychiatry. Skierowania nie są wymagane, m.in., w razie wypadków, urazów, porodu i stanu zagrożenia życia oraz od osób chorych na gruźlicę, zakażonych wirusem HIV czy przy znacznej niepełnosprawności.
Mirosław R. Derewońko
