Oddziel mity od faktów - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

MIT: „...To mnie nie dotyczy."
FAKT: Ryzyko dotyczy każdej kobiety. Około 80% kobiet przynajmniej raz w ciągu całego życia ulega zakażeniu wirusem, który może wywołać raka szyjki ma¬cicy.
MIT: „... Nikt w mojej rodzinie nie chorował na raka szyjki macicy, więc ten nowotwór mi nie grozi."
FAKT: Rak szyjki macicy nie jest chorobą dziedziczną; udowodniono, że jego główną przyczyną jest wirus.
MIT: „.. .Mam tylko jednego partnera, więc nie jestem zagrożona."
FAKT: Kontakty seksualne z jedną osobą mogą wystarczyć, aby wystąpiło ryzyko zakażenia. Nie trzeba mieć wielu partnerów.
MIT: „.. .To problem wyłącznie starszych kobiet."
FAKT: W rzeczywistości wirusem, który może wywołać raka szyjki macicy, można ulec zakażeniu w każdym wieku. Ryzyko zakażenia pojawia się wraz z pierwszym kontaktem seksualnym. Rak szyjki macicy jest drugim co do częstości wystę¬powania rodzajem raka u kobiet poniżej 45 roku życia.
MIT: „... Nie ma sposobu na wykrycie raka szyjki macicy zanim będzie za późno."
FAKT: To nieprawda. Regularne badania przesiewowe są najskuteczniejszym spo-sobem ograniczenia ryzyka rozwoju raka szyjki macicy. Nowe szczepionki, stosowane równolegle z badaniami przesiewowymi (badanie cytologiczne, cy-tologia), pozwolą jeszcze bardziej zmniejszyć to ryzyko.
MIT: „... Zdrowo się odżywiam, nie palę, jestem aktywna - więc nie zachoruję."
FAKT: Zdrowy styl życia pomaga co prawda zwalczać zakażenia, ale nie zapobiega zakażeniu wirusem. Szczepienie w połączeniu z regularnym badaniem cytolo-gicznym stanowi najlepszą ochronę.
MIT: „... Ale zawsze uprawiam bezpieczny seks."
FAKT: Chociaż prezerwatywa może zmniejszyć ryzyko zakażenia, to jednak nie sta-nowi pełnego zabezpieczenia, ponieważ wirus może przenosić się drogą kon-taktu ze skórą w okolicy narządów płciowych.
MIT: „... Na pewno inne rodzaje raka są znacznie częstsze?"
FAKT: Co dwie minuty gdzieś na świecie z powodu raka szyjki macicy umiera jedna kobieta. W skali całego świata ten rodzaj raka jest trzecim co do ilości powo-dowanych zgonów u kobiet (po raku sutka i raku płuc) oraz drugim co do częstości występowania u kobiet poniżej 45 roku życia.
Cytologia - mimo wszystko
Od dziewięciu lat jest obecna na rynku szczepionka przeciwko czterem lub dwóm rodzajom wirusów zwykle stwierdzanych w raku szyjki macicy. Wyprodukowanie ta-kich szczepionek i podanie dziewczynkom przed rozpoczęciem współżycia płciowego pozwala mieć nadzieję, że w przyszłości - nawet jak dojdzie do kontaktu - nie rozwi¬nie się rak. Zaszczepione osoby powinny mieć odpowiedni poziom przeciwciał, który unieszkodliwi wirusa, zanim ten dokona zmian w komórkach szyjki macicy. Przez cały czas obecności szczepionki dotychczas nikt z zaszczepionych osób nie zachorował. Jed¬nak dopiero następne lata, 20- 30 - lat, pozwoli stwierdzić, że nadal u zaszczepionych osób utrzymuje się odpowiedni poziom przeciwciał chroniących przez rozwojem raka.
Sama szczepionka nie zwalnia z corocznych badań cytologicznych. Tak jak nie leczy zmian nowotworowych, które już istnieją.
Jedynie prawidłowo wykonane (każdego roku) badanie cytologiczne pozwala wy-kryć i skutecznie leczyć stany na szyjce macicy mogące przejść w komórki rakowe. Nic nie zwalnia z corocznego badania cytologicznego. Nie ma leku leczącego raka szyjki. Są tylko sposoby uniknięcia zachorowania czy wczesnego wykrycia zmian mogących przejść w kierunku raka. Poprzez szczepienia mamy nabyć odporność na ewentualne pojawienie się wirusa i nasz układ odpornościowy ma go zniszczyć zanim doprowadzi do niekorzystnych przemian. Natomiast wczesne wykrycie nieprawidłowych zmian ma nam gwarantować prawidłowo pobrane i odczytane badanie cytologiczne. Zgodnie z zaleceniami WHO ocenę cytologii powinny przeprowadzać osoby, które wykonują kil¬ka, czy kilkanaście tysięcy takich badań rocznie. Sam wynik przechowywany powinien być przez 20 lat. Tak jak i szkiełko z pobranym badaniem. Jest to niezbędne w sytuacji wątpliwości co do wyniku.
Od kilkunastu lat pisałem, że u chorych na raka szyjki macicy stwierdzano obec-ność szczególnie niebezpiecznych typów wirusa brodawczaka ludzkiego. Doczekali-śmy się szczepionki na najbardziej rakotwórcze wirusy. Część dziewczyn zaszczepiło się, jednak nie zwalnia je to z corocznych badań cytologicznych.
Oczywiście zaszczepić się można w każdym wieku. Uzyskamy wtedy wzrost po-ziomu przeciwciał na dane typy wirusa, ale nie wyleczy już istniejących nieprawidło-wych komórek. Dlatego tylko prawidłowo pobrana i odczytana cytologia stanowi pełne bezpieczeństwo. Czasem komórki rakowe mogą pojawić się w przeciągu kilkunastu miesięcy i jest to czas, którego w żaden sposób nie odzyskamy, jeśli będzie za późno. Oczywistym jest więc, że unikanie corocznego badania cytologicznego zwiększa ryzyko zachorowania.
W onkologii jest zasada, że rak wcześnie wykryty jest uleczalny. Tyle, że to dziew¬czyna decyduje, czy i kiedy zgłosi się na badanie profilaktyczne. Tak jak po 50 roku życia zalecana jest mammografia, tak po rozpoczęciu współżycia płciowego zalecana
jest cytologia. W Polsce co roku z około 4 tysięcy nowych zachorowań na raka szyjki macicy połowa dziewczyn ginie, bo za późno został on zdiagnozowany. Dziwne, bo jest to tak proste i niedrogie badanie.
Dr Tadeusz Oleszczuk specjalista ginekologii i położnictwa
Badani© ratujqce życie.
Czyli <o o cytologii każdy wiedzieć powinien.
Rak szyjki macicy jest drugim, co do częstości występowania, nowotworem złośli-wym u kobiet. Dane z rejestrów nowotworów wskazują, że każdego roku na świecie odnotowuje się około 500 tys. nowych przypadków tego raka. W Polsce każdego dnia 10 kobiet dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy, a 5 z nich umiera. Dzieje się tak, dlatego, że niestety wciąż niewiele kobiet wie, że rakowi szyjki macicy można zapobie¬gać w prosty, skuteczny, nieinwazyjny i tani sposób - poprzez regularne wykonywanie badań cytologicznych.
Badanie cytologiczne, czyli tzw. rozmaz szyjkowy określany również mianem „Pap test", wprowadzone zostało w 1942 r. przez George'a Papanicolau. Pozwala ono wykryć wczesne postaci raka szyjki macicy w stadium przedklinicznym-bezob- jawowym. Dzięki niemu można również wykryć stany przednowotworowe (mogące doprowadzić do rozwoju raka szyjki macicy). Istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju raka szyjki macicy są:
•    nie wykonywanie badania cytologicznego w ogóle;
•    nie wykonywanie tego badania przez długi czas (dłuższy niż 5 lat).
KIEDY I JAK CZĘSTO NALEŻY WYKONYWAĆ BADANIE CYTOLOGICZNE?
Badania cytologiczne powinny być rutynowo wykonywane u każdej kobiety, po inicjacji seksualnej - początkowo raz w roku przez pierwsze 3-4 lata, a następnie po-wtarzane nie rzadziej, niż co 3 lata. Biorąc pod uwagę wieloletni zwykle rozwój cho-roby, zapewnia to wykrycie jej na etapie przednowotworowym lub wczesnego, w pełni wyleczalnego, stadium. Zalecenia powtarzania badania, co 3 lata u każdej kobiety po 25 r.ż. zwykle do 65 r.ż., dotyczą masowych badań przesiewowych, czyli tzw. skrynin- gu raka szyjki macicy. U kobiet ze zidentyfikowanymi czynnikami wysokiego ryzyka wystąpienia raka szyjki macicy, badania należy powtarzać częściej (np. w przypadku obniżonej odporności imunnologicznej - infekcja HIV, przeszczepy, dializy, immunosu¬presja lub infekcje wirusowe typami HPV o wysokiej onkogenności).