Chińskie hafty i latawce -obrazy, wachlarze, parawany, parasolki
Od wielu pokoleń uważano, że technika haftu, bogato zdobione wachlarze i piękne parasolki pochodzą z Chin. Ponieważ trudno to udowodnić, ostrożniejsi uczeni mówią, że Chiny są prawdopodobnie jedną z ojczyzn wielu technik w tym również hafciarskiej i takich wyrobów jak wachlarze i parasolki.Hafciarstwo ręczne, od wielu stuleci uprawiane w całych Chinach, było ważną częścią tradycyjnej sztuki i rzemiosła chińskiego. Najlepsze wyroby hafciarskie pochodzą z miasta Suzhou w prowincji Jiangsu (70 km na zachód od Szanghaju), prowincji Hunan, Guandong (głównie z miasta Chaozhou) i Sichuan (głównie ze stolicy prowincji miasta Chengde). Suzhou zostało założone w 574 r. p.n.e. i prawie od początku słynęło ze swoich haftów. W X w. istniała tu, znana w całych Chinach, szkoła hafciarska. Wyroby hafciarskie z tego miasta charakteryzują się pięknymi wzorami i delikatnymi kolorami, są wykonywane z wielkim mistrzostwem różnymi ściegami.
Hafty z prowincji Hunan wyróżnia kolorystyka: biel, czerń i szarość, umiejętność oddawania kontrastów i charakterystyczne ściegi. Kompozycje hafciarskie łączą pustą i pełną wyobrażeń przestrzeń, czym przypominają tradycyjne chińskie malarstwo.Hafty z miasta Chaozhou mają intensywne kolory i są wykonane różnymi ściegami o różnorodnych splotach. Tworzą zawiłe wzory o symetrycznym układzie. Podstawowe kolory – jasne i ciemne. Hafty te trochę przypominają malarstwo zachodnie.Z miasta Chengde pochodzi większość haftów wykonywanych w prowincji Sichuan. Głównymi produktami hafciarskimi są tutaj satyna i jedwab. Hafty wyróżniają się równym ściegiem, delikatnym kolorem i są stosowane do dekoracji kołder, narzut, nakryć, powłoczek na poduszki, szat, bucików i malowanych parawanów.Prezentowane na wystawie prace pochodzą z wyżej wymienionych prowincji. Poszczególne hafty są kopiami współczesnego malarstwa olejnego i tradycyjnego malarstwa chińskiego.Wachlarzami posługiwano się w Chinach już ponad 3 tyś. lat temu. Najstarsze robiono z gęsich piór i były uważane za symbol cesarskiej godności. Około III wieku p.n.e. pojawiły się wachlarze z jedwabiu, a w X wieku zaczęto robić składane wachlarze. W Chinach było i jest wykonywane wiele rodzajów wachlarzy m. in. z gęsich piór, liści palmowych, łodyg pszenicy, bambusa, ale najwięcej robi się z jedwabiu i różnych rodzajów papieru. Kształt wachlarzy może być okrągły, kwadratowy, owalny, w formie różnych kwiatów jak np. kwiatów śliwy, dzikiej jabłoni czy słonecznika. Oprócz wachlarzy ręcznych robiono duże wachlarze zawieszane do dekoracji ścian i wielkie wachlarze parawanowe ustawiane jako ekrany w przedpokojach, korytarzach i salonach.
Parasole w Chinach pojawiły się ok. 4000 lat temu. Chroniły przed deszczem, a kiedy się rozpowszechniły również przed słońcem. Mimo upływu czasu ich podstawowa konstrukcja nie uległa zmianie. Szkielet parasoli jest robiony z reguły z bambusa. Pokrycia były najpierw z drogiego jedwabiu, a od II wieku zaczęto używać oleistego papieru. Współczesne rzemieślnicze parasole można podzielić na drukowane, malowane, haftowane i koronkowe. Każdy wzór ma unikalny styl artystyczny. Piękne rączki i szprychy są wykonane z wysokiej jakości drewna – mahoniu, drewna sandałowego lub bambusa.Według legendy Chińczycy zainspirowani lotami ptaków wynaleźli latawce. Było to prawdopodobnie ponad 2,5 tyś. lat temu. Większość chińskich latawców ma właśnie kształt ptaków. Według przekazów ludowych i mitologii królem ptaków jest feniks. Kiedy on się pojawia, wszystkie ptaki przylatują do niego i oddają mu cześć, a wtedy na całym świecie następuje pokój i stabilizacja. Pierwsze latawce służyły między innymi do celów wojskowych – zwiadowczych i zastraszających (można było razić przeciwnika gryzącym dymem i ogniem). Tradycyjne chińskie latawce w kształcie postaci ludzkich możemy podzielić na dwie kategorie: cesarskie i cywilne. Ich podstawowa tematyka pochodzi przeważnie z opowiadań ludowych i malowideł. Łączą one specyficzne cechy dworskiego rysunku i noworocznych malowideł.Pokazane na wystawie latawce zostały wykonane w słynnej wytwórni latawców w Weifang, gdzie od trzystu lat składa się latawce o przeróżnych kształtach. W Weifang jest znane na całym świecie Muzeum latawców i tutaj rokrocznie odbywa się festiwal latawców – zawody i pokazy połączone ze sprzedażą.
Wystawa jest własnością Ministerstwa Kultury Chińskiej Republiki Ludowej. Udostępniona została dzięki uprzejmości Ambasady Chińskiej Republiki Ludowej w Warszawie. Czynna do 14 lutego 2016 roku.
